230 bin Oyak üyesi daha çok kazanacak
Oyak’ın geçen yıl sonu itibarıyla 230 bin olan üyeleri için Oyakbank’ın satışı çok şey ifade ediyor. Bazı çevreler “Tüpraş ve Erdemir yabancıya gitmesin” diyerek varını yoğunu ortaya koyan Oyak’ın bankayı satma kararını eleştirmeye kalkabilir. Ancak yapılan analiz, Oyak’ın bankayı satarak çok doğru stratejik bir hamle yaptığını, ortaklarına da daha çok nema imkanı sunacağını ortaya koyuyor. Neden mi?
Oyak’ın yönetim kurulunda generallerin ağırlığı dikkati çekiyor. Ancak Oyak tıpkı bir Koç veya Sabancı Holding gibi kurumsal prensiplere bağlı olarak yönetiliyor ve stratejiler başta Coşkun Ulusoy olmak üzere profesyoneller tarafından belirleniyor.
Oyak, 2006 yılında “Türkiye’nin milli değerleri yabancılara gitmemeli” prensibinden yola çıkarak Erdemir ve Tüpraş’a talip olmuştu. Tüpraş’ın yine bir Türk şirketi olan Koç tarafından alınmasını Oyak yönetimi memnunlukla karşılamıştı. Tüpraş’tan sonra Oyak, tüm gücünü ve enerjisini Erdemir’i almak üzere kullandı. Yapılan özelleştirme ihalesinde Oyak 2 milyar 770 milyon dolar ödeyerek Erdemir’de yönetim hakkını ele geçirdi. Bu oldukça maliyetli bir operasyon oldu. Oyak bu satın alma için 2.6 milyar dolarlık kredi kullandı.
Oyak, Erdemir’i aldıktan sonra hatırlanacağı üzere ihaledeki rakipleri de kapısını çaldı. Çünkü herkes demir çelik sektörünün öneminin farkındaydı. Arcelor ve Mittal yöneticileri ayrı ayrı Ulusoy’u ziyarete geldiler. Hatta Lakshmi Mittal özel jetiyle gizlice İstanbul’a gelip nihai tekliflerini Coşkun Ulusoy’a bizzat iletti.
Ancak Oyak, Erdemir’i paylaşmak konusunda cimri davranmayı tercih etti. Çünkü Erdemir’de yatırımlar tamamlandıktan sonra kârlılığın çok yüksek olacağı belliydi. .
Nitekim rakamlara baktığımızda bu çok net olarak görülebiliyor. Erdemir’in 2007 ilk çeyrek sonuçlarına göre net kârı bir önceki yıla göre tam 4 kat artıp 138 milyon YTL oldu. Esas faaliyet kârı ise yüzde 906 artıp 180 milyon YTL’ye çıktı. Bunlar Erdemir tarihinde rekor kâr rakamlarını ifade ediyor.
Oyakbank’ın 2006 yılı net kârı ise 104 milyon YTL. Yani bir tarafta 12 ayda 104 milyon YTL net kâr üreten Oyakbank, diğer tarafta sadece bir çeyrekte 138 milyon YTL kâr üreten Erdemir var.
Oyak, ING Bank’tan gelecek para ile Erdemir riskini sıfırlayacak. Tüm aldığı kredileri kapatacak.
230 bin Oyaklı için bu operasyonun anlamı yılsonunda daha fazla nema demektir. Coşkun Ulusoy “Bizim ortaklarımıza her yıl nema vermek gibi bir kaygımız var. Ortaklarımız bize ’şu yatırımı yapın da 3-5 yıl bekleyelim. Buradan temettü almasak da olur’ demez. Emekli ikramiyesi ve maaşı ödemek zorundayız. Yani bizim sürekli kâr üretmemiz lazım” demişti.
Oyak’ta bu operasyon, nema kaygısını da ortadan kaldırıyor. Tabii kur riskini de. Oyak için 2.6 milyar dolarlık kredi Demokles’in kılıcı gibi tepede sallanıp duruyordu. Her ne kadar kurlar düşük seyretse de burası Türkiye.
Her an herşey olabilir. Nitekim aynı endişeyi taşıyan Koç da Migros’u satış tezgahına koyarak Tüpraş riskini bertaraf etmek ve kötü rüya görmek istemediğini net biçimde ortaya koydu.