Koska organik helva ve lokum için gün sayıyor
.
Koska’nın İhracat Müdürü ve marka sözcüsü olan Emin Dindar, 104 yıllık markayı dünyanın her köşesine taşımak için çalışıyor. Koska’nın dünyanın en ünlü market zincirlerine girdiğini anlatan Dindar, organik şeker ithalatının önünün açılması halinde organik helva ve lokum üretmeyi planladıklarını söyledi. Dindar, “İlk organik tahini biz yaptık. Organik susam ürettik. Sonra pekmez, 4 çeşit reçel yaptık organik üzümlerden. Yakında organik şeker ithalatı yapıp organik helva yapmayı amaçlıyoruz. Ürün geliştirmek için de TÜBİTAK’la çalışıyoruz” dedi.
Koska tam bir aile şirketi. Emin Dindar, ailenin 4’üncü kuşak temsilcilerinden. Koska Merter Helva Sanayi ve Ticaret A.Ş’nin İhracat Müdürü ve aynı zamanda markanın sözcüsü olan Emin Dindar şimdilerde 104 yıllık geçmişe dayanan Koska’yı dünyanın her köşesine taşımak için çalışıyor. 1907’de Denizli’de 20 metrekarelik bir üretim atölyesinde doğan, 1930’lu yıllarda aile büyüklerinin Laleli’nin Koska semtine taşınmasıyla şimdiki adını alan Koska Helva’nın çatısı altında binbir çeşit ürün var desek yalan olmaz. 1.800 farklı üründen bahsediliyor. En iyi bildiğimiz helva ve lokum çeşitlerinin yanı sıra Koska şekerlemelerden krokan çeşitlerine, organik ürünlerden glutensiz ürünlere kadar uzanan farklı çizgide ürünler üretiliyor Koska’da. Koska’nın ürünleri dünyanın en ünlü market zincirlerine giriyor. Ürün geliştirmek için TÜBİTAK’la birlikte çalışan Koska, organik şeker ithalatının önünün açılması halinde organik helva ve lokum da üretecek.
Koska aile fertleri tarafından yönetiliyor. Siz işin içine doğmuş işadamlarındansınız. Sanırım daha çok küçük yaşlarda ne iş yapacağınızı biliyordunuz...
Koska büyük dedemin kurduğu bir şirket. Dediğiniz doğru, biz hep eğitim alırken bu işi yürüteceğimizi de biliyorduk. Ben Amerika’da eğitim aldım. İşletme ve pazarlama okudum. Kardeşlerim, kuzenlerim hepsi okudu. Aramızda makine mühendisleri, işletme mezunları var. Gençliğimizde yönlendirildik. Hep işleri büyütmek hedeflendi. Nasihatlarla büyüdük. Tatillerde, hafta sonları hep çalıştık. Tezgah arkasında lokum doldurma, kesme, paketleme, helva karma işlerinde bulunduk.
Dondurma tost üretti!
Yılda, günde ne kadar helva üretiyorsunuz?
Günde 50 ton helva üretme kapasitemiz var. Bu kapasite daha çok kışın kullanılıyor.
Reçel ve lokum da var...
20 ton reçel, 10 ton lokum üretiyoruz. Biz tahin de üretiyoruz. 20 ton tahin üretimimiz var. Helvanın anahammaddesidir tahin. Bu arada yeni kağıt helva da ürettik. Dondurma tost diye. Yazın çok revaçta olan bir ürün olacak.
İhracatınız ne durumda?
Üretimimizin şu anda yüzde 18’i. Bu yıl yüzde 23 olacak. 50 ülkeye ihracat yapıyoruz. 2012 yılında 62 ülkeye çıkacağız. Global krizin etkisiyle işler düştü. Biz krizde Körfez ülkelerine ağırlık verdik. Yakında Malezya’ya gidip ürünlerimizi tanıtacağız.
Avrupa’da da müşterileriniz Türkle ve Ortadoğulular mı?
Avrupa’da genelde Türkler alıyor doğru ama değişiyor bu da. Uzakdoğu’da tatlı çok tercih edilmiyor. Daha az tatlı yiyorlar. Şekersiz ürünlerimiz Uzakdoğu’da daha çok ilgi görüyor. Avrupa’da farklı ürünlere ilgi var.
Hangi ürünler bunlar?
Şekersiz ürünlerimiz var. Tatlandırıcılarla bu tatlandırıcılar doğal tatlandırıcılar. Uzun yıllar aldı bu çalışmalar. Bizim şekersiz helvamız var.
Sizin işinizdeki en büyük sorun nedir? Merdivenaltı üretim mi?
Gıda sektöründe sorunlar çok. Biz senelerdir kesinlikle kaliteli olmayan bir hammaddeyi fabrikamıza sokmuyoruz. Zaman zaman ithalat yapılıyor. Susam da alıyoruz, doğal tatlandırıcılar da... Türkiye’de Ege Bölgesi, Antalya civarında iyi üretiliyor ama emek yoğun bir toplama şekli var susamın. Desteklenmediği için de susam üretimi düştü.
Japonlar çok susam alıyor Türkiye’den. Biz Hindistan, Sudan, Etiyopya’dan emeğin ucuz olduğu yerlerden de alıyoruz. Kalite kontrolleri yapılıyor. Gıda da hammaddeyi 3 liraya da yarım liraya da alabilirsiniz. Biz hep kaliteli ürün alıyoruz, pahalı olsa da. Örneğin bu yıl Hollanda’ya ihraç edilen çileği beğenmedik diye üreticiler kızdı ama bize uygun değildi. Rafa çıktığımızda belli bir maliyette ve fiyatlandırmada oluyoruz. Bizden çok daha hesaplı markalar var. Biz konusunda uzman bir firmayız. Bu yüzden de çok özenliyiz.
Organik ürün üretiminiz nasıl, ne durumda?
İlk organik tahini biz yaptık. Organik susam ürettik. Sonra pekmez yaptık organik üzümlerden. Son olarak 4 çeşit reçel yaptık. Organik elma şurubuyla tatlandırıyoruz. Kıymetli bir ürün oldu. Organik ürünlerin maliyeti yüksek. 2 yıl nadasa bırakılıyor topraklar. 2 senede bir dinlendiriliyor toprak. Organik ürünlerin hammaddesi yüksek. Hızlı artıyor ilgi. Bilinç de artıyor. Ben fiyatların zaman içinde dengeleneceğini düşünüyorum. 7 ürünümüz var organik. Yakında organik şeker ithalatı yapıp organik helva yapmayı amaçlıyoruz. Organik tahin elimizde zaten var. Ürün geliştirmek için de TÜBİTAK’la çalışıyoruz.
Sıcak helva geliyor
Organik ürünlerinizin ihracatı nasıl?
Sadece organik ürünler satan mağazalara satıyoruz. İngiltere ve Almanya’da çok ilgi gördü ürünlerimiz. Bizim sıcak helva dediğimiz bir ürünümüz de var. Fırında helva diye balıkçılarda yediğiniz helvayı eve taşıyacağız. Çok ilgi var, biz de farklı bir ürün ürettik. Yenilikçi olmaya gayret ediyoruz. Şekersiz ve organik sektörde hızla ilerlemek istiyoruz.
AİLE ÜYELERİNİN ÖNCE BAŞKA ŞİRKETTE TECRÜBE KAZANMASI GEREKİYOR
Sizin Aile Anayasa’nız var mı?
Aile Anayasamız var. 5-6 yıl önce Prof. İrfan Erdoğan’la birlikte kurumsallaşma çalışması yaptık. Onun önerdiği bir Aile Anayasasımız oldu. Herkesin görevi çerçevesinde işlerini yapması gerektiği vurgulandı. Aile içinden biri şirkete girecekse önce başka bir şirkette çalışması gerekiyor. Önce başka yerde 2 yıl tecrübe kazanacak. Öğrenim derecesi arzuladığı bölüme yeterli değilse şirkete kabul etmiyoruz.
Polonyalılar ciddi helva tüketiyor
Yurtdışında hangi ürünler ilgi görüyor?
Polonya’da ciddi bir helva tüketimi var. Koska Polonya’da her süpermarkette var. Polonya televizyonlarından bize çekime geliyorlar. Çok bilinen bir marka Koska Polonya’da.
Rusya’da nasıl durum?
Rusya’da da satışlarımız var ama orada helva ayçiçek yağından yapılıyor. Bizim alışık olmadığımız tarzda. Bizimki daha kıymetli ve lezzetli. Ama pahalı kalıyor susam helvası.
Amerika’da nasıl?
Amerika etnik pazarında çok iyiyiz. Etnik pazarda 20 yıldır varız. 5 yıldır da süpermarket zincirlerine girmeye başladık. ABD standartlarında ürünlerimiz. Biliyorsunuz çok denetim var. 2 bin marketi olan zincirler var. Alıyorlar önce 20-50 mağazalarında deniyorlar. Şu anda en ünlü zincirde yavaş yavaş yer almaya başladık.
Cidde, Londra ve Paris’te mağaza açıyoruz
Koska’da kaş kişi çalışıyor?
Toplam 680 kişi çalışıyor. Üretimde 300 kişi çalışıyor. 7 perakende mağazamız var. Yakında 10’a çıkacak.
Mağazalaşacaksınız...
Evet. Yakında Cidde’de bir mağazamız açılacak, Londra’da lokum mağazası açmayı amaçlıyoruz. Paris’te de bir ortakla hareket ediyoruz. Şu anda denemeler başlıyor. Cidde ve Paris’te denemeye başlıyoruz.
Türkiye’de en çok hangi ürününüz satıyor?
Sade ve fıstıklı helva çok satılıyor. Ülkeye göre lokum çeşitleri satışları değişiyor. Londra’da gül ve limon lokumlar seviliyor. Onlar daha yumuşak lokum seviyor. İngilizler küçük kesilmiş yumuşak lokum seviyor. Amerikalılar yumuşak ve büyük lokum seviyor. Almanya’da duble fıstıklı lokum daha çok satılıyor.