Çelebi ‘servis’ini Suudi Arabistan’a taşıyacak
.
Dünyada ilk 5’te olduklarını söyleyen Çelebi Holding’in Yönetim Kurulu Başkanı Canan Çelebioğlu, “Yurtdışı pazarlarda ataktayız. Sırada Suudi Arabistan var” dedi.
Türkiye’de sivil havacılığın global oyuncusu Çelebi Holding. Yurtdışı operasyonlarıyla hızla büyüyor. Macaristan, Almanya derken Hindistan’da hızla büyüyen Çelebi Holding geçen yıl da Actera ortaklığıyla gücüne güç kattı. Çelebi Holding, Can ve Canan Çelebioğlu kardeşler tarafından yönetiliyor ve onların müthiş bir başarı öyküleri var.
Canan Çelebioğlu, 1982 yılında babası Ali Cavit Çelebioğlu vefat ettiğinde 16 yaşındaydı. Ağabeyi Can Çelebioğlu ise 19. İki kardeş genç yaşlarında babalarının uçaklara hizmet vermek için kurduğu şirketinin başına geçtiler. O dönemde şirketleri 100 kişinin çalıştığı, Ankara ve İstanbul Havaalanları’nda hizmet veren bir şirketti. Çelebioğlu kardeşler canla başla çalıştılar ve şirketlerini bugün dünyanın havacılık sektöründe yer hizmeti veren ilk 5 şirketinden biri yaptılar.
Tüm parayı işe yatırdık
Çelebi Holding’in başındaki isim Canan Çelebioğlu’yla Levent’teki merkezlerinde buluştuk. Sık sık seyahat ettiği ve çok yoğun olduğu için kendisini yakalamam zor oldu. Uzun süren bir randevulaşma trafiğinden sonra görüşebildik.
- Babanız nasıl kurmuş şirketi. O dönemde özel sektör için ilk girişim değil mi?
Gönen’in Balcıdere Köyü’nden bir köy çocuğudur babam. Babasının imkanlarını zorluyor, Hava Harp Okulu’na gidiyor ortaokulda. Havacılık sevgisi var. Ancak askerlik mentalitesine uymuyor. Bu arada hava alanlarında görevli olduğu için son dönemde İzmir’de görev yaparken işleri kafasına koyuyor. 26 yaşındayken istifa edip ayrılıyor. Pan American Havayolları’nda çalışıyor. Bir süre Amerika’da kaldığı için İngilizcesi var. Bu da avantaj oluyor. Orada 2 yıl çalıştıktan sonra yer hizmetleri üzerine küçük bir atölyede merdiven yaptırıyor. 5 işçi arkadaşı da işe alarak şirketini kuruyor. Bu şirketi kurduğu dönemde üniversite mezunu olmanın önemli olduğunu görüyor ve üniversite bitirmeye karar veriyor. Hukuk Fakültesi’ne giriyor. Hukuk Fakültesi’nin son sınıfındayken de 1960’da annemle evleniyor. Kısa süre avukatlık da yapıyor. Hukuk artı gelir sağlıyor ayrıca ileriki yıllarda bir avantaj oluyor. Çünkü özel sektör olarak birtakım firmalar girmiş olsa da 1974 yılında devlet sektörü düzenlemek için bir takım yeni düzenlemeler getiriyor. O dönemde birçok şirket işlerini kapatmak zorunda kalıyor. Babam getirilen zorunluluklarla ilgili mahkemeye gidiyor. Şirketi kapatmadan devam etmeyi başarıyor.
- İşin başına geçtiğinizde ilk ne yaptınız?
İş hayatına girdiğimizde teknik olarak işi biliyorduk. Para nasıl kazanılır bilmiyorduk. İdealler ve sorumluluk duygusu birleşti. Annem de bizle hemfikir oldu. Babamın vefatında bizim elimizde toplu para kaldı. Onun kararını vermemiz gerekiyordu. Biz çılgınca bir karar aldık, elimizdeki tüm parayı işe yatırdık. Çok risk aldık. Babamız bu kadar mücadele verdi, biz bu işi yürütmeliyiz diye düşünerek duygusal davrandık. Annem de bizim kadar çılgınmış. Yanımızda bir de babamızla çalışan bir müdürümüz vardı, uzun yıllar bizimleydi. Onunla yönettik şirketi bu da avantajdı.
- Bugüne gelirsek Çelebi Holding’in büyüklüğü ne kadar?
Biz başladığımızda 100 çalışan vardı. 2 istasyonumuz vardı. Ankara ve İstanbul. Şimdi Türkiye’de 30 havalimanındayız. Türkiye’de 4 binin üzerinde çalışan var.
- Cironuz ne kadar?
Havacılık Holding’in cirosu 225 milyon euro... Kargo gelirleri 62 milyon euro civarında...
- Son dönemde de yurtdışında hızla büyüdünüz.
En büyük yurtdışı operasyonumuz Hindistan’da. 2009 yılında başladı orası. Bizim için çok önemli.
Dans en sevdiğim hobim
- Siz aynı zamanda annesiniz.
14 ve 12 yaşında iki oğlum var. Çok zamanım olmadığı için kalan zamanın tüm kısmını çocuklar alıyor.
Holding yapısını değiştirirken başına CEO almayı istedik. Ortaklık olunca ortakla birlikte karar vereli dedik. Bu yıl içinde grubun başına profesyonel CEO gelecek. Sanırım daha çok zamanım olacak.
- İş dışında ne yaparsınız?
Tiyatroyu severim. Şirkette de çalışan tiyatromuz var. İstediğimiz kadar geliştiremedik ama tiyatro çalışmalarımızı devam ettireceğiz. Tango seviyorum. Dans en sevdiğim hobim. Aslında en çok da bol bol okumayı seviyorum.
Afrika ve Avrupa’da girişimlerimiz olacak
- Kaç çalışanınız var Hindistan’da?
Yurtdışında çalışan sayısı 6215. Bunun çok büyük kısmı Hindistan’da.
- Havayolu şirketi almayı düşünmediniz mi?
Ortaklık için gelenler oldu.
- Son dönemde yurtdışında hızla büyüyorsunuz. Hedefleriniz nedir?
Aslında işimizi çok uzak destinasyonlara taşımak istemedik. Güney Amerika’yı düşünmedik. Avrupa dibimizde ama yeni yeni gelişen Balkan ülkeleri ve Doğu bloku ülkeleri ilgi alanımıza girse de biz ağırlığımızı Ortadoğu, Kuzey Afrika ve Afrika’nın bazı ülkeleri ve Hindistan’a çevirdik. Rusya hâlâ kolay bir pazar değil. Oradan müşteri portföyümüz var. Oraya devamlı bakıyoruz. Eski Rus cumhuriyetlerine ve Türki cumhuriyetlerine bakıyoruz. Yer hizmetleri alanında gelişmeye açık bekleyen pazarlar buralar.
- Çelebi Holding dünyada alanında ilk 5’te diyebilir miyiz?
Dünyada ilk 5’teyiz. Avrupa’da doğup büyümüş varlığı devam ettiren firma kalmadı. Satın almalarla büyüyor Menzie’s. Swissport var. Bazı şirketler krizde. Bir büyük onları yiyecek.
- Siz satın alma düşünüyor musunuz?
Biz bile olabiliriz. Ama açıkçası hedefimiz bu kadar hızlı büyümek değil. Bu diğer şirketler aile şirketi değil. Fonlar tarafından satın alınıp 5-6 yıl içinde satılmaya konumlandırılmış şirketler. Bu şirketlerde geleceği satıyorlar. Bu şirketlerde atılan adımlar belli ülkelerde zarar getiren, yürüyemeyen işler oluyor.
- 2013’te Actera ile ortaklığa gittiniz. Stratejinizi etkiledi mi?
Yurtdışı pazarlarda ataktayız. Bizim de içimizde artık fon var. Onların bakış açıları da kârlılığı kaybetmeden büyümek. Bugüne kadar ki ortalamalarımız hep 3 yıl içinde belli kârlılıklara ulaşabildiğimiz operasyonlara girmek oldu. Böyle de devam edecek.
- Sırada hangi ülke var?
Suudi Arabistan var sırada. Yavaş yavaş başladık çalışmaya lokal bir firmayla. İnşallah ihale süreci bitecek ve diğer firmalara da hizmet etme hakkı alacağız. Hem Avrupa’da hem Afrika’da yeni girişimlerimiz olacak.
Yeni CEO arayışımız sürüyor
-Yönetimsel bir değişiklik olacak mı Çelebi Holding’te?
Ortaklık almadan önce organizasyonel yapılanma yaptık. 2012 yılında yeni holding yapılanması kurduk. Çelebi Holding havacılığı ayrı bir holding yapısı haline getirdik. Diğer yatırımları ayırdık. Ben yürütüyorum şu anda ama aynı zamanda yeni CEO arayışımız sürüyor.
- Türkiye’de 30 havaalanında hizmet veriyorsunuz. Türkiye’deki büyüme bundan sonra nasıl olacak?
Artık Türkiye’de yüzde 20’lerin üzerinde bir büyüme olmaz. Ancak antrepo işi ve kargo işi çok daha fazla büyüme potansiyeline sahip.
- İstanbul’un yeni havalimanına ihtiyacı var mı?
İstanbul’un büyümelerine bakınca 3’üncü değil ama yeni bir havalimanına ihtiyaç var. Bence Sabiha Gökçen Havaalanı’nın konumlandırılması farklı olmalıydı. Orası İstanbul’un büyümesine katkı sağladı ancak orta vadede 3’üncü havalimanı şarttı. Buna 3’üncü değil de Atatürk Havalimanı yerine demek daha doğru olacak. Orası şehrin içinde kaldı. Sınırlı iç hat uçuşları için ya da özel uçaklar için kalabilir, belki de bambaşka bir amaçla kullanılır. Yeni havaalanı bu kadar büyük ve idialı olmalı mıydı bilmiyorum. Havalimanı açılma tarihi ilk açıklandığında o tarihe yetişmesinin zor olduğunu düşündük, şimdi de zamanlama da kayma var. Daha makul bir tarihe denk gelecek gibi.
Little Caesars büyüyecek
- Gıda sektöründe de yatırımınız var ve orada da hızlı bir büyüme söz konusu? Bu alanda da yeni alımlar olacak mı?
1996 yılında girdik gıda işine. Arbys ve Little Caesars’la başladık. Arbys’i sattık. Little Caesars son 2 yıldır istediğimiz kıvama geldi. Yeni alım düşünmüyoruz. Esas odağımızda havacılık var. Mevcut olan Little Caesars’ı büyüteceğiz. Tecrübeler sonucunda yenilemeler yaptık. Şu anda 90 noktada varız. Zaman zaman yeme içme sektörüne ilgi olduğu için talepler geliyor.