Ali Koç: Türkiye’de yetkin işgücü az

Geçtiğimiz hafta tatildeydim. Bodrum’da Divan Palmira’da çalışan genç personelle sohbet ederken, onların stajyer olduklarını ve Koç Holding’in 2006’dan bu yana yürüttüğü ‘Meslek Lisesi Memleket Meselesi’ projesi kapsamında burs aldıklarını öğrendim. Projeyi gazeteci olarak takip ettiğim için böyle bir karşılaşma hoşuma gitti. Türkiye’nin farklı coğrafyalarından gelen gençler, turizm sektörüne gönül vermişler, gelecekte bu sektörde kariyer yapmak istiyorlar ve henüz yolun başında böyle bir projeyle tanıştıkları ve projenin parçası oldukları için kendilerini şanslı görüyorlardı.

8 bin öğrenci burs aldı

Tatilden döner dönmez de bu projenin hamisi Koç Holding Kurumsal İletişim ve Bilgi Grubu Başkanı Ali Koç ve Kurumsal İletişim Müdürü Oya Ünlü Kızıl’dan bir davet geldi. Hatırlatmakta yarar var, Meslek Lisesi Memleket Meselesi projesi 81 ilde 262 okulu kapsıyor. 8 bin başarılı öğrenciye burs veriyor Koç Holding. Vehbi Koç Vakfı bu proje için yalnızca burslara 15 milyon dolar ayırmış. Projenin asıl amacı işletmelerle okullar arasında bir köprü kurmak. Malum meslek liseleri ülkemizin gözde okullarından değil. Meslek liselerinde okuyan öğrencilerin üniversite sınavını kazanmaları zor. Avrupa ülkelerindeki örneklere baktığımızda meslek lisesi öğrencileri okulu bitir bitirmez kalifiye personel olarak iş buluyor. Ne yazık ki Türkiye’de meslek liseleri yıllarca ihmal edildi.

Koç Holding’in 4 yıldır sürdürdüğü Meslek Lisesi Memleket Meselesi projesi öncelikle meslek liselerine dikkat çekti. Meslek liselerinde okuyan öğrenciler için de umut oldu. Dün Koç Holding’te yapılan toplantıda gençlerin heyecanına ortak olduk. Meslek Lisesi Memleket Meselesi projesi kapsamında her yıl yapılan proje yarışmasında derece alan ekipler İstanbul’daydı. Projelerin sahipleri ve o öğrencilere koçluk yapan gönüllüler, okul müdürleri dereceye giren projelerini anlattılar.

Hedef % 60’a çıkarmak

Milli Eğitim Bakanlığı Ticaret ve Turizm Öğretimi Genel Müdürü Murat Bey Balta da toplantıdaydı. Balta’nın verdiği rakamlar da dikkat çekiciydi. 2002-2003 öğretim yılında meslek lisesi öğrencisi sayısı 985 bin 575 iken, bu sayı geçen yıl 1 milyar 819 bin 448’e yükselmiş. Orta öğretimde okuyan öğrencilerin yüzde 46’sı meslek lisesi öğrencisiymiş. Peki ideali ne?

Ali Koç, AB ülkelrinde bu oranın daha yüksek olduğunu söylerken, Balta da hedefin 2023 yılında meslek lisesi öğrenci sayısını yüzde 60’a çıkarmak olduğunu dile getirdi. Sonuçta istihdam yaratılacağına dair inanç kuvvetlendikçe meslek liselerindeki öğrenci sayısı artıyor. 2002-2003 yılında 3 bin 660 meslek lisesi varken, şu anda 4 bin 846 meslek lisesi var. Balta, “Koç Holding’in bu projesi meslek liselerini cazip hale getirdi” görüşünü de dile getirdi.

Balta’nın verdiği bilgilerden biri de öğrencilerin seçimiyle ilgiliydi. Türkiye’de meslek lisesi öğrencilerinin daha çok elektrik, elektronik, bilişim alanlarında eğitim almak istiyormuş, Balta, “Oysa Türkiye’de hizmet sektöründe açık var. Hastanecilik, otelcilik, gastronomi ve bankacılık alanlarında personel açığı var ama ne yazık ki gençler yanlış yönlendirildikleri için tercihlerini farklı kullanıyor” diyor.

Staj talebi arttı

Ali Koç, şöyle devam ediyor: “Meslek Lisesi Memleket Meselesi projesi işeltmelerle okul arasında köprü kurmak için oluşturuldu. Bu okullarda burs verdiğimiz öğrencilerin rol model olmasını istedik. Zaman içinde bu projeye destek veren 20 şirketimizin bizim önümüze geçtiğini de gördük. FIAT, TÜPRAŞ, FORD bu alanda önemli adımlar attılar... Geçen yılki yarışmada dereceye giren proje ‘Okulum Yetkili Serviste’ projesiydi. Otokoç bu projeyi yaygınlaştırdı. Türkiye’de yetkin işgücü az. Bu projenin en önemli amaçlarında biri bu. Yetkin işgücü oluşturmak. Bu arada eskiden bana da Koç Üniversitesi’nin yatakhanesinde yatak talebiyle gelinirdi, son zamanlarda bana en çok staj talebiyle geliniyor. Bu da bir gelişme.”

Bu arada bu tip projelerin etkisi farklı boyutlarda oluyor. Bir insan değişir her şey değişir sözüne inanıyorum bu projeleri dinlerken. Örneğin projelerden birinin sunumunda öğrendik, bir projeye destek olmak için 70 yan sanayi kuruluşu sıraya girmiş. Sunumu yapılırken, “Aynı evlilik listesi gibi, yapılacak olanlar sıralandı, yan sanayi firmaları sıraya girdi” ifadesini kullandı. Okullar bu proje sayesinde yenileniyor. Yine verilen bilgiler arasında ilginç bir veri vardı. Normal liselere göre meslek liselerine 3 kat daha fazla para harcıyormuş devlet. Yani meslek liselerinin maliyeti daha fazla.

Toplantının sonunda müjdeli bir haberi de MEB Projeler, Koordinasyon ve AB Şube Müdürü Ayşe Aycan verdi. AB’nin IPA kapsamındaki mali yardımlarından meslek liseleri ve sektör eşleştirilmelrinin yapılması için kaynak talebinde bulunulmuş. Bu kaynak geldiğinde meslek liseleri ve işletmeler arasında kalıcı köprüler kurulmuş olacak.

‘Mesleki Eğitimin Geleceği Senin Geleceğin’

Meslek Lisesi Memleket Meselesi Projesi kapsamında 3 yıldır düzenlenen proje yarışmasının konusu bu yıl ‘Mesleki Eğitimin Geleceği Senin Geleceğin!’ olarak belirlendi. 81 ilden 70 proje başvurusu arasından seçimi MEB, Microsoft, Koç Holding yetkilileri yaptı. Birinciliği Kocaeli Gebze Meslek Lisesi’nden ‘e-stajyer’ projesi, ikinciliği Kocalei Karamürsel 100. Yıl Meslek Lisesi’nden ‘3 Boyutlu Koordinat Ölçüm 3D-CMM ve metalurjik Muayene Teknisyenleri Yetiştirme’ projesi, üçüncülüğü de Mersin Tarsus İMKB Endüstri Meslek Lisesi ‘Network Sistemleri Ar-Ge Laboratuarı’ projesiyle aldı. Birinci seçilen projeye Koç Holding 20 bin dolarlık uygulama desteği de sağladı.