Şubat’ta enflasyon

Geçen ay enflasyon verilerine giremedim. Daha doğrusu girmek istemedim. Kurdaki ani ve sert yükselişin fiyatlara yansıyacağı çok açıktı. En azından elimde iki aylık veri oluşsun diye beklemeyi tercih ettim.

Üretici fiyatları endeksinin yerini alan üç yeni endeks (yurtiçi, yurtdışı ve tarım ÜFE) tamamlandı. Fakat ayrıntılarını hazmetmeye zaman bulamadım. Dolayısı ile onları şimdilik ihmal ediyorum. Sadece tüketici fiyatlarına (TÜFE) odaklanıyorum.

Enflasyonda artış sürüyor

TÜFE şubatta yüzde 0.4 arttı. CNBC-e anketine çok yakındır. Ben daha yüksek öngörüyordum. Bu kez karamsar kaldım. Böylece yıllık enflasyon yüzde 7.9’a tırmandı. Geçen aya göre 0.1 puan, geçen yıla göre 0.9 puan yükseldi.

Ocakta gıda enflasyonu yüzde 5.5’la tarihi rekor kırmıştı. Şubatta artış yüzde 0.1’e geriledi. Dikkat: Düzeltme diyemeyiz, çünkü az da olsa artıyor. Gıda fiyatlarının önümüzdeki aylarda seyri manşet enflasyon açısından önemini koruyor.

Çekirdek enflasyonda bariz bir kıpırdama var. En yakından izlenen ÖKTG-I şubatta aylık yüzde 0.7’ye yıllık yüzde 8.4’e tırmandı. Mevsim etkisi arındırılınca aylık yüzde 1.1’e geliyor. Küresel kriz sonrasının en yüksek çekirdek enflasyonudur.

Talep baskısını kira kalemi ile izliyoruz. Şubatta TÜFE ile aynı oranda artıyor. Yıllığı ise yüzde 6.7 ile TÜFE’nin altında kalıyor. Ancak kiralarda yavaş da olsa yükseliş eğiliminin sürdüğü görülüyor.

Sarmal riski

Hatırlatalım. Döviz sepetinin yıllık değer kaybı şubatta yüzde 26’dır. İthal tüketim malları doğrudan, ithal girdiler dolaylı maliyet enflasyonu yaratıyor. Nispi fiyatlar değişiyor. Yaşam maliyetinin yükselmesi tüketicinin reel gelirini düşürüyor.

Vatandaş ücretine (ürettiği ürüne) zam yaparak kaybını telafi edebilir mi? Oluşabilecek kısır döngüye kur-fiyat-gelir sarmalı denir. Sonucu iç talebin gücü yani büyüme hızı belirler. Yavaş büyüme sarmalı engeller. Gidişat bu yöne işaret ediyor.