Sanayi üretimi
.
Bugün ocak ödemeler dengesi açıklanıyor. CNBC-e anketine göre piyasa cari işlemler açığını 5.4 milyar dolar öngörüyor. Ancak sürpriz olabilir. Merkez Bankası turizm gelirlerinde yapılan revizyonu herhâlde bu ay hesaplarına yansıtır.
Ocakta devreye giren 2010 temel yıllı yeni sanayi üretimi endeksine hafta sonunda bakabildim. Eskisi ile karşılaştırdım. 2010 sonrasında iki seri arasında farklar var. Anlamaya çalıştım.
Kapsamın genişlemesi ve ağırlıkların güncellenmesi genelde yararlıdır. Mevsim etkisi temizleme yöntemi de yenilenmiş. Daha makul duruyor. Örneğin aylık dalgalanma azalıyor. Olumludur.
Büyüme bilmecesi
Son dönemde sanayi üretimi en kritik öncü gösterge niteliğini kazandı. Nedeni biliniyor. Hükümet 2013’te iç taleple birlikte üretimin canlanmasını bekliyor. Mevcut politikalar bu varsayım üzerine tasarlandı.
Nitekim özel tüketim göstergeleri bir süredir olumlu geliyor. Tüketici güveni ve tüketim malı ithalatı da destekliyor. Ancak üretim cephesinden aynı netlikte işaretler gelmiyor. Örneğin imalat sanayiinde kapasite kullanımı düşük seyrediyor.
Halbuki milli gelir ve sanayi üretimi arasında yakın bir ilişki vardır. Çeyrek verilerini değerlendirirken gösteriyoruz. Yani sanayi üretim yatay seyrederken milli gelirin hızlı büyümesi mümkün durmuyor.
Canlanma var mı?
Ocakta toplam sanayi üretimi geçen yıla göre yüzde 2,1 arttı. Aralıktaki yüzde 2,8 düşüşü telafi ediyor. İmalat sanayiinde daha güçlü bir artış görülüyor (yüzde 3,6). Bir kötü haber: Elektrik üretimi üç aydır geçen yılın altında seyrediyor.
Takvim ve mevsim etkisi arındırılmış verilere bakalım. Ocak’ta bir önceki aya göre toplam sanayi üretimi yüzde 2,3 yükseliyor. Aralıkta yüzde 3,8 azalmıştı. Elektrikten ise cüzi bir kıpırdanma işareti geliyor.
Grafik, sanayinin son iki yılını özetliyor. Takvim ve mevsim etkisi arındırılmış toplam sanayi endeksidir. Dalgalanma çoktur. Ama 2011 sonbaharından bu yana sanayi üretiminin yerinde saydığı kolayca görülüyor. İki yılda birikimli artış sadece yüzde 3,6’dır.
Eğilim değişir mi? Dereyi görmeden paçaları sıvamayın derim.