Şairin isyanı

Yunanistan’ı hızla ekonomik ve siyasi kaosa taşıyan krize Almanya’dan çok önemli bir protesto şiir biçiminde geldi. Günter Grass ülkenin en ünlü yazarıdır. 1999’da Nobel edebiyat ödülünü aldı.

“Teneke Trampet” Nazi dönemi üzerine olağanüstü bir romandı. Büyük keyifle okumuştum. Daha sonra filmi de yapıldı. İnterneti taradım; maalesef Türkçe tercümesinin baskısı bitmiş.

Hayat hikayesini anlattığı “Soğanı Soyarken” (çev. İ. Özdemir, Türkuaz yay. İstanbul 2008) çok ses getirdi. Özellikle savaş sırasında Nazi gençlik örgütü üyeliği bayağı polemik konusu oldu.

Şiiri dün Taraf gazetesi yayınladı. Kültür sanat servisi tercüme etmiş. Almanya’nın Yunanistan krizi karşısındaki tutumunu sert bir dille eleştiriyor. Almanları açıkça ikiyüzlülükle suçluyor.

Bu köşeye ilk kez bir şairi misafir ediyorum. Çünkü benim için Günter Grass Avrupayı farklı kılan değerlerin en safkan temsilcilerinden biridir. Ortalığı kasıp kavuran küçük hesaplara rağmen hâlâ onları seslendirenlerin varlığını duyurmak istedim.

Avrupa’nın önündeki daha fazla bütünleşme yada dağılma açmazına Perşembe değinmiştim. Şair olayın özüne iniyor. “Sen de ruhsuz bir hiçe dönüşeceksin, Avrupa” diye bitiriyor.

“Avrupanın Ayıbı”

Piyasada itibarın yok, kargaşanın eşiğindesin

Uzağındasın sana doğduğun beşiği sunan ülkenin.

Ruhunla aradığın bulduğun sanılan değerler

Artık hurda bile sayılmıyor, etmiyor beş para.

Borçlu diye boyunduruğa vurulmuş bir ülke azap içinde

Varlığını ona borçlu olduğun dilinden düşmezdi oysa.

Bu memleket mahkum edildi yoksulluğa; onun zenginlikleri

Artık müzelerinde özenle sakladığın ganimetin senin.

Adaları bol bu ülkeyi silah zoruyla zapteden üniformalılar

Hölderlin’den şiirler taşırdı ceplerinde.

Sabrın kalmadı artık bu ülkeye; ama albayları

Senin bir zamanlar tahammül ettiğin müttefiklerindi.

Halkın hakları elinden alınmış bir ülke burası

Güç sahiplerinin kemerlerini gittikçe daha fazla daralttıkları.

Sana inat, siyahlar giymiş Antigone;

Ve geçmişte hep konuğu olduğun halk boydan boya bürünmüş yasa

Krezus’un akrabası ise değerli herşeyi çoktan kaçırmış dışarı

Altın gibi parlayan akçeleri senin kasanda yatmakta

Denetici kılığındaki soytarılar “İç hepsini, iç artık” diye bağırmakta

Ama Sokrates taşını dopdolu geri veriyor öfkeyle sana

Ellerinden Olimpus’u almak istediğin tanrılar

Sana ait olan her şeyi lanetleyecek bir gün, koro halinde.

Düşünce dünyası seni yaratan bu ülke olmadan

Sen de ruhsuz bir hiçe dönüşeceksin, Avrupa.