Ocak’ta dış ticaret

Ocak dış ticaret verileri TÜİK tarafından yayınlandı. Aslında yılın ilk ayı dış ticaret açısından fazla bilgi taşımaz. Üstüne üç yıldır Kurban Bayramı aynı aya rastlıyor. Normal koşullarda göz atmakla yetinirdik.

Ancak bu kez durum biraz farklı. İki neden öne çıkıyor. Birincisi, Aralık’ta ithalat bir önceki yıla kıyasla gerilemişti. Haklı olarak bir hesap hatası ihtimali gündeme geldi. Eski verilerde yapılacak revizyon bekleniyordu.

Diğeri doğrudan konjonktür analizi ile ilgilidir. Bir süredir iç talebin gevşemeye başladığı yönünde işaretler artıyor. Ama boyutu tam kestirilemiyor. İthalatın en güvenilir öncü gösterge olduğunu söyleyebiliriz.

2006 verilerinde revizyon
İlki ile başlayalım. Ocak sonunda açıklanan Aralık ithalatı 11.5 milyar dolarla bir önceki yılın yüzde 1.3 altında çıkmıştı. 2006 yılı toplam ithalatı 137 milyar YTL olmuştu. Aynı şekilde Aralık ihracatı 8.4 milyar dolar ve 2006 ihracatı 85.1 milyar dolar açıklanmıştı. Şubat sonunda 2006 yılının hem ihracat hem ithalat verilerinde revizyona gidilmiş.

Aralık ithalatı 11.79 milyar dolar olmuş. Fark 260 milyon dolar. Revizyon sonrasında bir önceki yıla kıyasla Aralık’ta ithalat yüzde 0.9 artmış oluyor. Diğer aylardaki revizyon toplamı 30 milyon dolar tutuyor. Neticede yıllık ithalat 290 milyon dolar artışla 137.3 milyar dolar olarak kesinleşiyor.

İhracat için Aralık’ta 76 milyon dolar, 2006 toplamında 137 milyon dolar tutarında revizyon yapılmış. Neticede yıllık ihracat 85.3 milyar dolara yükselmiş. Buna göre dış ticaret açığı da 152 milyon dolar yükselerek 52.04 milyar dolar çıkıyor.

Bu yıl yapılan revizyon geçmişe kıyasla büyük mü? 2005’in verilerine baktım. İthalatta 303 milyon dolar, ihracatta 153 milyon dolar, dolayısı ile dış ticaret açığında 200 milyon dolar revizyon yapılmış. Üçü de 2006’dan daha yüksekmiş.

İç talepte gevşeme
Aralık’ta ithalat ani ve sert bir fren yapmıştı. Bu eğilimin sürmesi halinde 2007’de ithalat 125 milyar dolara gerilerdi. İthalatta yüzde 10’luk bir düşüş ise büyüme hızını sıfıra hatta eksiye çekerdi. Yani ağır bir resesyon demekti.

Bu ise diğer göstergelerle tutarlı değildi. Yılbaşında verdiğim nisbeten karamsar senaryoda bile 2007’de ithalatın sabit kalmasını öngörmüştüm. Makulu bu dönemde ithalat artış hızının pozitif ama azalarak gitmesidir. Nitekim Ocak ithalatı 2005’e kıyasla yüzde 18.3 arttı.

Öte yandan, 2006 başının özel koşullarını unutmayalım. Örneğin ay ortasındaki bayram tatili ekonomiyi daha çok etkiledi. Doğalgaz yetersizliğine neden olacak sert bir kış yaşandı. Bunlar 2006’nın 2005’le karşılaştırılmasında ciddi sorunlar yaratıyor.

Özetle, Ocak ithalatı iç talepte gevşeme ile tutarlıdır. Ama ekonomideki yavaşlamanın yoğunluğu hakkında net bilgi vermemektedir. İhracattaki gelişmelere daha ileride bakacağım.