Merkez Bankası’nın enflasyon tahminleri

Enflasyon verileri Çarşamba günü açıklandı. Tüketici fiyatları endeksi Eylül ayında yüzde 1.03 yükseldi. Böylece yıllık TÜFE enflasyonu yüzde 7.12 olarak gerçekleşti. Bu sayılar beklentilerin çok az altında kaldı. Örneğin benim tahminim yüzde 1.2 idi.

Para Politikası Kurulu’nun 18 Eylül toplantısında gecelik faizi .25 puan indirmesi tartışmaya yol açmıştı. Erken diyerek karşı çıkanlar ve yanlış bulanlar oldu. Ben faiz indiriminin geciktiğini ve yetersiz kaldığını savunanlar safhında yer aldım.

Para politikası kararları için enflasyonun gelecekteki seyri hayati önemdedir. Enflasyonda artış riski (ya da katılık) para politikasının sıkılmasını, enflasyonda gerileme ihtimali gevşetilmesini gerektirir. Bu ilişki çok iyi kavranmalıdır.

Para politikasında şeffaflık

Enflasyon hedeflemesi rejiminin en cazip yanlarından biri para politikasına getirdiği şeffaflıktır. Somut anlamı Merkez Bankası’nı kendi enflasyon tahminlerini açıklamak zorunda bırakmasıdır. Böylece kamuoyu Merkez Bankası’na hesap sorabiliyor.

Türkiye enflasyon hedeflemesine 2006 başında geçti. Dolayısı ile Merkez Bankası’nın enflasyon tahminleri ile gerçekleşmeyi karşılaştırma olanağı oluştu. Sağlıklı para politikası yolunda çok büyük bir adımdır.

\fi708\li162 Merkez Bankası yılda dört (Ocak, Nisan, Temmuz, Ekim) Enflasyon Raporu yayınlıyor. 1.5-2 yılı kapsayan TÜFE tahminleri orada yer alıyor. Yıl sonları için metinde sayı veriliyor. Araları grafikten okuyoruz.

Merkez Bankası enflasyonun alt ve üst sınırını belirliyor. Bu yöntem enflasyon hedefinin de artı eksi 2 puan şeklinde tanımlanması ile tutarlı duruyor. Ben Merkez Bankası’nın 12 ay sonrası için tahminlerini izliyorum: Ocak’ta yıl sonu, Nisan’da bir sonraki Mart, Temmuz’da bir sonraki Haziran ve Ekim’de bir sonraki Eylül.

Tahminler tuttu mu?

Ocak 2006’da Merkez Bankası’nın yıl sonu enflasyon tahmini yüzde 4.7-6.3 aralığında: Ortası yüzde 5.5 ediyor. 2006 enflasyonu yüzde 9.7 gerçekleşiyor. Nisan 2006’da Merkez Bankası’nın Mart 2007 enflasyon tahmini yüzde 4.5-6.3 aralığında: Ortası yüzde 5.3 ediyor. Ama enflasyon yüzde 10.7 çıkıyor. Dikkat: Bunlar Serdengeçti dönemine ait.

Yılmaz yönetiminin ilk raporunda (Temmuz 2006) Haziran 2007 enflasyonu yüzde 6.0-9.5 aralığında tahmin ediliyor. (Ortası yüzde 7.8) Haziran 2007 enflasyonu yüzde 8.6 çıkıyor. Ekim 2006’da ise Eylül 2007 enflasyon tahmini yüzde 5.2-8.6 aralığına (ortası yüzde 6.9) geriliyor. Gerçekleşme yüzde 7.1 oldu.

Elde dört tahmin var. İlk ikisinin ekonominin gerçeklerinden kopuk kaldığı anlaşılıyor. Üçüncüsü kesin daha gerçekçi ama tuttu diyemiyoruz. Dördüncüsü en başarılısı; sadece 0.2 puan sapıyor.

Son olarak Merkez Bankası’nın Ocak 2007’de açıkladığı yıl sonu enflasyon tahminini hatırlatalım: Yüzde 3.6-6.6 aralığı. (Ortası yüzde 5.1) Ocak başında bu tahmini de değerlendirebileceğiz.