Mayısta enflasyon

Geçen haftanın büyük düşüşlerinden sonra dünya borsalarının nasıl açılacağını merak ediyordum. Son baktığımda dalgalı seyrediyordu. Paritede küçük bir kıpırdama var; 2.24’e çıktı. Öte yandan petrol 95 doları gördü.

Türkiye’nin son dönemde olumlu ayrışması dikkat çekiyor. Küresel çalkantıya rağmen tahvil faizleri son baktığımda yüzde 9.2’ye inmişti. Döviz sepeti de 2.08 TL’nin altını sevdi.

Dün İstanbul’da önemli bir konferans başladı. Merkez Bankası düzenliyor. Konusu: Mali ve Makroekonomik İstikrar: Önümüzdeki Zorluklar”. İngilizcesi “challenge” meydan okumayı ima ediyor. Gözlemlerimi yazmayı umut ediyorum.

Beklenmedik düşüş

Mayıs enflasyon verileri TÜİK tarafından açıklandı. Piyasa tüketici fiyatlarının yüzde 0.3 artacağını öngörüyordu. Benim ilk tahminim daha yüksekti. Ama son hafta düşük çıkacağını hissettim. Gene de, hiç beklenmedik bir sayı geldi.

Tüketici fiyatları mayısta yüzde 0.2 geriledi. Halbuki geçen yıl yüzde 2.4 artmıştı. Dolayısı ile yıllık tüketici enflasyonu 2.8 puan birden düştü. Nisanda yüzde 11,1’den mayısta yüzde 8.3’e indi.

Merkez Bankası bir süredir yıllık enflasyonun mayısta tek haneye döneceğini her fırsatta söylüyordu. Başkan Başçı’nın konuşmalarından mayıs verisine büyük önem verdiklerini de anlıyorduk.

Önemli bir neden gıda fiyatlarında düşüştür. Örneğin işlenmemiş gıda fiyatları yüzde 4.2 azaldı. Mayıs için rekor olabilir. Taze sebze ve meyvede yıldan yıla büyük farklılıklar gösteren doğa koşullarının etkisini yansıtıyor.

Mayısta çekirdek enflasyon göstergeleri de iyi geldi. Merkez Bankası’nın izlediği ÖKTG-I endeksi yüzde 1.4 arttı. Yıllık çekirdek enflasyonu ise geçen aya yarım puan düşüşle yüzde 7.7’ye geriledi.

Sürpriz değildir

İktisat politikası açısından enflasyonu doğru ölçmenin zorluklarını epeydir hatırlatıyorum. Özellikle nispi fiyat dalgaları ile talep baskısını ayırabilmek çok önemlidir. Kiraları ve berber fiyatlarını o nedenle vurguluyorum.

Geçen ay “enflasyon patladı” tezlerini şöyle eleştirdim (6 Mayıs yazısı). “Dünya ekonomisi yavaşlıyor; AB resesyonda; ABD tekliyor; hammadde fiyatları geriliyor. Türkiye’de iç talep gevşedi, kredi musluğu kapandı, likidite sıkıldı, bütçe disiplini sürüyor. Hangi enflasyon sarmalı? Nerede?”

Mayıs sonuçları 2012 tahminlerimi etkiler mi? Yılbaşında yüzde 6.5 dedim. Sayıların ayrıntısına girmeye vaktim olmadı. Ama ilk bakışta hâlâ makul duruyor. Haziranı bekleyeceğim. Belki biraz aşağıya çekerim.