Kamu istihdamı

TÜİK’in faaliyetlerinden memnuniyetimizi arada sırada ifade ediyoruz. Benim gibi veri kullanıcılarının işini kolaylaştıran yararlı yenilikler yapılıyor. Biz de ilginç gördüklerimizi okuyucularla paylaşıyoruz.

Elbette sorunlar da çıkıyor. Ben sunuşta yapılan değişikliklerin duyurulmamasına kızıyorum. Bir formata tam alışıyoruz ve ona göre excel’de düzen kuruyoruz, bir şey demeden değiştiriliyor. Aynı sessizlikle yeni tablolar eklenebiliyor.

İstihdam dosyasındaki yeni tablo bu yaz belirdi. İçeriğinden üç ayda bir yayınlanacağını kestirdim. Ama yazmadan önce devamını görmek istedim. Nitekim ağustos istihdam dosyasında Tablo 7 olarak yer aldı. Başlığı şöyle: “Kamu Sektörü İstihdamına İlişkin Veriler, 2007 III. Dönem”.

3 milyon kamu çalışanı
30 Eylül 2007 itibariyle kamu kesiminde fiilen çalışan insan sayısı 3 milyon 7 bin 616 çıkıyor. TÜİK “fiili (dolu) kadro ve pozisyon sayılarıdır” diye özellikle not düşmüş. Toplam kadro ve pozisyon sayısı daha yüksek olmalı.

Ayrıntılar iki ana eksende izleniyor.

Bir: Nerede çalışıyorlar? Üçe bölünüyor: Merkezi yönetim, yerel yönetim ve kamu iktisadi teşebbüsleri. Her biri ayrıca kendi içinde alt kategorilerden oluşuyor.

İki: Hangi statü ile çalışıyorlar? Beşe bölünüyor: Kadrolu, sözleşmeli, işçi (sürekli ve geçici), geçici ve diğer.

3 milyon kamu çalışanının 2 milyon 80 bini kadrolu personel kategorisinde yer alıyor. Bunlar bizim bildiğimiz devlet memurları. Zaten ancak 105 bini yerel yönetim ve iktisadi işletmelerde, geri kalanı merkezi yönetimde çalışıyor. Merkezi yönetime eskiden katma bütçe adı verilen üniversiteler, döner sermayeler, düzenleyici kurumlar, sosyal güvenlik kurumları da dahil.

3 milyon kamu çalışanının 2.4 milyonu merkezi yönetimde çalışıyor. Genel bütçeye bağlı idarede çalışan sayısı 2 milyon 80 bin kişi. Bunların 1 milyon 730 bini kadrolu personel; gerisi sözleşmeli, işçi, vs. “Diğer” kategorisi ilgimi çekti: 110 bin kişi bu kategoride.

Yerel idareler merkezi devlet yanında cüce kalıyor: 334 bin kişi çalışıyor. Bunların 220 bini işçi, 97 bini kadrolu personel statüsünde. Kamu iktisadi teşebbüslerinde istihdam iyice gerilemiş: 275 bin kişi kalmış. Bunların 175 bini işçi, 85 bini sözleşmeli personel statüsünde.

İstihdamdaki payı
Kamu iktisadi teşebbüslerinde çalışanları çıkartırsak, kamu hizmetlerinin üretiminde toplam 2 milyon 730 bin kişinin görev yaptığı anlaşılıyor. Nüfusa oranlarsak takriben 25 vatandaşa bir kamu hizmetlisi düşüyor.

Daha gerçekçi bir karşılaştırma için kamu kesimi çalışan sayısının ücretli istihdamdaki payını hesaplayabiliriz. 17 milyon ücretlinin yüzde 16’sını kamu kesimi çalışanları oluşturuyor. Ya da özel kesimde çalışan 5 ücretli için kamu kesimi bir kişi istihdam ediyor.