İyi haber-kötü haber
.
Yıllardır beklenen yeni milli gelir serileri Cumartesi sabahı TÜİK tarafından açıklandı. Neden tatil gününü tercih ettiklerini anlamıyorum. Güneşli ve ılık hafta sonunu bilgisayar başında geçirmek zorunda kaldım. Doğrusu kasıtlı bir davranış gibi geldi.
Yeni hesap yönteminin milli gelirde bir seferlik ciddi artışa neden olacağı biliniyordu. Kamuoyunun bu konuya odaklanacağını tahmin ediyordum. Öyle oldu. Derhal heyecanlı bir tartışma başladı.
Türkiye ilginç bir ülkedir. Yeni hesap sonucu kişi başına gelirin yükselmesi bile ideolojik-siyasi kamplaşma yaratır. Kimilerinin iyi dediğine başkaları kötü der. Zıt yorumlar insanların kafasını iyice karıştırır.
Benim için kesinlikle kötü haber sınıfına giriyor. Yeni serileri öğrenmek, eskisi ile farklarını anlamak, sonra tüm hesaplarımı ve dosyalarımı onlara göre düzenlemek zorundayım. En az bir ay, belki daha da uzun süre yoğun çalışma anlamına geliyor...
Olumlu bir gelişmedir
Ekonomik büyüklükleri doğru ölçmek fevkalade önemlidir. Ancak ekonomik faaliyetlerin karmaşıklığı ölçmeyi çok zorlaştırır. Sistematik hataların oluşmasına yol açar. Yazılarımda sık sık bu tür sorunlara değiniyorum.
En ciddi sorunlardan biri ölçme yönteminin ve kullanılan ağırlıkların eskimesidir. Zamanla ekonomi değişir ve ölçme hataları birikir. Sonunda seriler ölçülen gerçeklikten kopmaya başlar. Çözümü ağırlıkların fazla uzamadan yenilenmesidir.
Eski milli gelir serisi 1987’de başlamıştı. Milli gelir için 20 yıl çok uzundur. Araya Gümrük Birliği, özelleştirme, turizm patlaması gibi büyük dönüşümlerin girdiğini hatırlatalım. Hızlı yapısal değişim içindeki ülkelerde 10 yıl bile uzundur. Bu arada milli gelir muhasebesinin metodolojisinde de gelişmeler oldu. Pek çok kalemde tanımlar değişti. Yeni normlar getirildi. Türkiye istatistiklerini AB ile uyumlu hale getirme sürecini başlattı. Uzun lafın kısası, yeni milli gelir hesabı olumlu bir gelişmedir. Milli geliri eski seriye kıyasla daha iyi ölçtüğü konusunda en küçük bir şüphem olmadığını özellikle söylemek istiyorum. Ayrıntılara itiraz ve eleştiri hakkım mahfuzdur.
Sadun Aren’i kaybettik
Türkiye’nin iktisadi düşünce tarihinde mümtaz bir yere sahip olduğuna inandığım Sadun Hoca aramızdan ayrıldı. Hoca benim neslimi çok etkiledi. Ondan hiç ders almadım ama yine de hocam diyorum. Yazdıklarından, söylediklerinden, yaptıklarından velhasıl ondan çok şey öğrendim.
Kederli ailesine ve yakınlarına sabır, kendisine rahmet diliyorum. İktisat camiasının başı sağolsun.