İlk çeyrekte sanayi üretimi
.
Küresel piyasalar keyifsiz bir hafta geçirdi. Varlık piyasaları yükselme umutlarını canlı tutacak hikayeyi bir türlü bulamıyor. Bu kez satış dalgaları başlıyor. Hisse senetleri, altın, petrol ve hammadde fiyatları beraberce geriliyor.
Euro Bölgesi’ni Yunanistan ve İspanya kaynaklı sorunlar vuruyor. Parite 1.29’a indi. Bu eğilim devam edebilir. Ancak TL fazla etkilenmedi. Döviz sepeti haftayı 2.05 TL’nin altında kapattı.
Nisan nakit dengesi gerçekleşmesi Hazine tarafından yayınlandı. Bütçenin öncü göstergesidir. Ancak 7 milyar TL vergi tahsilatının Mayıs’a kaydığı anlaşılıyor. O nedenle bütçe sonuçlarını bekliyorum.
Yeni anayasa yakında Meclis gündemine iniyor. Tartışmalar iyice hararetlendi. Favori konumdur. Ana hatları ortaya çıkıncaya kadar dolaylı müdahil oluyorum. Konjonktürün belirsizliği de azaldığına göre önümüzdeki dönemde daha çok yazacağım.
Sanayi yavaşladı
Mart sanayi üretim verileri TÜİK tarafından yayınlandı. Böylece 2012’nin ilk çeyreği için büyüme ve konjonktür açısından ilk önemli öncü göstergeyi öğrendik.
Mart’ta piyasa toplam sanayi üretiminde geçen yıla kıyasla yüzde 2.2 artış bekliyordu. Ben yüzde 2.5 diyordum. Fiili sayı piyasanın biraz üzerinde, benim tahminimin altında çıktı. Toplam sanayi üretimi yüzde 2.4, imalat sanayi üretimi yüzde 1.6 arttı.
İlk çeyreğe bakalım. Geçen yıla kıyasla toplam sanayi üretiminde yüzde 2.8, imalat sanayinde yüzde 1.7 artış var. Geçen yılın son çeyreğinde, aynı sıra ile, yüzde 6.5 ve yüzde 5.8 artmıştı.
Bu sonuçlar yumuşak iniş senaryosu ile uyumludur. İlk çeyrekte genelde sanayi üretiminde bir yavaşlama var. Euro bölgesi resesyonu ihracat üzerinden imalat sanayinde yavaşlamaya daha belirgin hale getiriyor.
Son olarak takvim ve mevsim etkisi arındırılmış verileri görelim. Mart’ta bir önceki aya kıyasla toplam sanayi üretimi yüzde 0.7, imalat sanayi üretimi yüzde 0.9 arttı. Son çeyrekte ise, 2011’in son çeyreğine göre, aynı sıra ile yüzde 1.5 ve yüzde 1.7 düştü.
Ayrıntısı önem kazanıyor. Ocak’ta Aralık ayına göre her iki endeks de yüzde 3.1 geriliyor. Şubat ve Mart’ta ise tekrar artış eğilimine geçiyor. Ama Ocak düşüşünü telafi edemiyor. Sonunda çeyrek toplamında sanayi üretimi azalıyor.
Büyüme ne olur?
İmalat sanayi üretimi artışı ile büyüme hızı arasında güçlü bir ilişki vardır. Krizde imalat sanayi üretimi milli gelire kıyasla daha sert düşmüştü. Dolayısı ile toparlanma döneminde daha hızlı büyüdü. 2011’de ilişki dengelendi.
Grafikte çubuklar çeyrek bazında imalat sanayi üretimi artışını, çizgi büyüme hızını gösteriyor. 2011’in ikinci çeyreğinden bu yana imalat sanayi üretimi ve milli gelirde artış hızının birbirine çok yakın seyrettiği görülüyor.
İlk çeyrekte büyüme ne olur? BETAM’dan (www.betam.bahcesehir.edu.tr) Z.İmamoğlu ve B.Soybilgen’in yüzde 3.5 tahmini bana makul geliyor. Grafikle de uyumlu duruyor. Salı günü ilk çeyrekte ödemeler dengesine bakacağım.