Dış açıkta revizyon

Merkez Bankası yılın ilk ödemeler dengesi verilerini yayınladı. Cari işlemler açığı 5.6 milyar dolar çıktı. Piyasa tahmininin biraz üstünde, geçen yılın biraz altındadır. Yıllık açık 47 milyar dolar düzeyinde yatay seyretti...

Dış açıkta düzelmenin sonuna gelindiğini daha önce yazmıştım. Konjonktür açısından özellikle ilgimi çeken yeni bilgi göremedim. Eğilimler ilkbaharda belirginleşir. Ayrıntısına o zaman girerim.

Merkez Bankası TÜİK’in turizm gelir ve giderlerinde yaptığı revizyonu hesaplara yansıttı. 2003 başına geri gidiyor. Geçmiş verileri de yenilemek bir sürü ek iş çıkardı. Neyse, bugün yeni sayılara odaklanıyorum.

Turizm ve dış açık

Turizm hesaplarının yetersizliği çok açıktı. Sorunlar verilere yansıyordu. Bir: Turist sayısı ile turizm geliri arasındaki ilişki kopmuştu. İki: Ödemeler dengesinin net hata noksan kaleminde (NHN) büyük fazlalar birikiyordu.

TÜİK’in yeni hesabında turist başına yapılan ortalama harcama arttı. Böylece 2003-2011 dönemi toplam net turizm geliri 7.8 milyar dolar arttı. Cari işlemler açığı ve NHN fazlası aynı miktarda azaldı.

2012’de başka kalemlerde olağan revizyonlar eşitliği bozuyor. Neticede on yılda turizm geliri 10 milyar dolar artıyor. Dış açık 9.8 milyar dolar, NHN fazlası 9.9 milyar dolar azalıyor.

Revizyonun etkisi

Kamuoyunda resmi istatistiklere güvensizlik çok yaygındır. Özellikle olumlu ise şüpheler iyice artar. Gene benzer tereddütlerin yaşandığını tahmin ediyorum. Bu görüşlere katılmıyorum.

Toplam açığın etkisine bakalım. Revizyon öncesi 2003-12 dönemi (on yıl) toplam cari işlemler açığı 343 milyar dolardı. Turizm gelirlerinde artış 10 milyar dolar düşürdü. Sadece yüzde 3 ediyor. “Kıymet-i harbiyesi” yoktur.

NHN fazlasına dönelim. Revizyon öncesi on yıllık fazla 36.2 milyar dolardı. 10 milyar doları turizme yazılınca 26 milyar dolara düştü. Yani “nesebi gayri sahih” döviz girişinin yüzde 27’sini kapsıyor. Gerisi hâlâ muammadır. Bu aş daha çok su kaldırır.