Bir ilanın düşündürdükleri

“Muhacir” sözcüğü çocukluk döneminde hafızama kazınmıştı. Aile ve eş dost çevremizdeki insanların büyük çoğunluğu Balkan savaşı ile imparatorluğun kaybettiği topraklardan gelen Rumeli muhacirleri idi.
Ben doğduğumda iki dedem ve babaannem ölmüştü. Ama anneannem bizimle yaşıyordu. Manastırlı idi. Atalarının 14’üncü yüzyılda Konya’dan gittiğini anlatırdı. Kardeşleri ve kocası Manastır Askeri İdadisinde okumuştu. Annem Manastır’da doğmuştu.
Babam ise Koçana’da doğduğunu söylerdi. Ama kendisini Üsküplü sayardı. Laf sık sık Yahya Kemal’in de hatıralarında geçen Taş Mektep’e gelirdi. Galiba dedem bir ara orada öğretmenlik yapmıştı.
Manastır, Koçana, Üsküp... Nerede olduklarını bilen kaç kişi kaldı acaba? Fazla merakta bırakmadan söyleyelim. Uzun süre Güney Yugoslavya’nın kentleri idiler. Şimdi Makedonya Cumhuriyetindeler.
Makedonya’da yatırım yapın
Önce The Economist’te dikkatimi çekti. Arka iç kapakta Makedonya Cumhuriyeti’nin bir ilanını gördüm. Kendi kendime şunu mutlaka yazayım dedim. Kısa bir süre sonra Türkiye gazetelerinde Türkçesi yayınlandı. Hemen kesip sakladım.
Elimde çeyrek sayfalık bir ilan var. Finans sayfasında, kur, faiz ve borsa değerlerinin hemen altına konmuş. Başlığı her şeyi özetliyor: “Makedonya’da Yatırım Yapın - Avrupa’nın Yeni İş Cenneti”.
Sağ ortasında küçük bir Makedonya haritası var. Üsküp derhal göze çarpıyor. Başka kent gösterilmiyor. Ana ulaşım koridorları belirtiliyor. Yanındaki Avrupa haritasında AB pazarına mesafeler gösteriliyor.
En altta MBI-10 Makedonya Borsa endeksinin Haziran 2006’dan bu yana nasıl yükseldiğini gösteren bir grafik yer alıyor. İlanın geri kalanında Makedonya’nın yabancı yatırımcılara sağladığı olanaklar birer birer sayılıyor.
Serbest Ekonomik Bölgeler ve Teknoloji Sahaları (SEB-TS) tesis edildiğini öğreniyoruz. Buralara çok cazip teşvikler veriliyor. Ama bunların dışı da yatırımcı açısından ilginç duruyor.
Mesajım yok ama...
SEB-TS dışında yapılacak yatırımların koşullarını kısaca özetleyelim. Kurumlar vergisi yüzde 10. Şahsi gelir vergisi de yüzde 10. Yeniden yatırıma dönüştürülen kazanç üzerinden alınan vergi yüzde 0. Kısa sürede şirket tescili - 2 gün.
Yabancılar bir yana, bunlar Türk firmaları için de küçümsenmeyecek avantajlardır. Makedonya Cumhuriyeti’nin de ilanı Türkiye’de neden yayınladığını anlamakta hiç zorlanmıyoruz. Belli ki Türkiye’de önemli bir potansiyel görmüşler.
Özel bir mesajım yok. Yukarıda açıkladığım duygusal nedenlerle Makedonya’nın yabancı sermayeye çıkardığı davet ilgimi çekti. Okuyucularımla paylaşmak istedim. Yine de isteyen istediği şekilde tefsir edebilir.