Altının pırıltısı

Altın tekrar yatırımcıların gözdesi olmaya başladı. Fiyatındaki son yukarı hareket yaz aylarında başladı. Düşük kaliteli ipotek kredilerindeki sorunlara paralel şekilde devam etti. Bu hafta onsu (28.3 gram) 900 dolara kadar geldi.

Türkiye insanı altına düşkündür. Nişan, düğün ve doğumlarda bugün bile altın yaygın bir hediyedir. Küçük kentlerde bile mutlaka bir hatta birkaç kuyumcu bulunur. Türkiye dünyanın sayılı altın ithalatçılarından biridir.

Faiz getirmeyen, saklanma sorunları olan sarımtrak renkli bir maden neden bu kadar sevilir? Bir nedeni Türkiye’de mali sistemin geç gelişmesidir. Büyük kentlerin zengin mahalleleri dışında bankaların belirmesi 1950’ler sonrasındadır. O dönemin tek tasarruf aracı altındır.

Diğer neden, genel olarak devlete ve özellikle bastığı paraya güvensizliktir. Bankadaki hesabın izi kolay sürülür. Devlet isterse el koyabilir. Üstelik enflasyonist politikalarla parayı pula dönüştürebilir. Altının böyle sorunları yoktur.

Enflasyon korkusu

Gelişmiş ülkelerde kayıt dışı sorunu büyük ölçüde çözümlenmiştir. Hukuk çalışır. Devletin bankadaki hesaplara el koyabileceği kimsenin aklına gelmez. Mevduat sigortası çalışır. Yani mali sisteme güvenilmesinin koşulları mevcuttur.

Dolayısı ile yatırımcının altın ve diğer kıymetli madenlere ilgi duymasının bir tek nedeni kalır. Sanırım tahmin ettiniz: Enflasyonun yükselmesi yani mali sistemdeki varlıkların reel değerinin erimeye başlaması.

Bu noktada altının bir takım mahsurları olduğunu da hatırlatmalıyız. İlkini yukarıda söyledik. Altını tutma karşılığında faiz, kira, temettü vs. gelir almak mümkün değildir. Buna altına yatırımın fırsat maliyeti diyebiliriz.

Diğeri, altın fiyatının piyasada belirlenmesi, arz-talep koşullarına göre dalgalanmasıdır. Dolayısı ile tasarrufun değeri satış günü oluşacak altın fiyatına bağlıdır. Arada pekala düşebilir. Velhasıl altın tutmanın riski vardır.

Lafı dolaştırmayalım. Gelişmiş ülke yatırımcılarının altına yönelmeleri, şu ya da bu şekilde enflasyonun tırmanmaya başlayacağından korktuklarına işarettir.

Doların değeri

Geri planda ABD’nin iktisat politikası açmazları yatıyor. Reel ekonomi yavaşlıyor. Kredi mekanizmasında tehlikeli bir kilitlenme var. Fakat aynı anda dolar değer kaybediyor. Enflasyonist baskılar sürüyor. Nihayet bu yıl Başkanlık seçimi var.

Korkulan nedir? İşsizlikle mücadele için para musluklarının tamamen açılmasıdır. Bu durumda enflasyonun denetimden çıkması ihtimali yükselecektir. Enflasyona karşı tek “güvenli liman” ise altındır.

Bu bakımdan altın fiyatlarındaki artış küresel mali piyasaların Amerikan Merkez Bankası’nın enflasyonla mücadele kararlılığına pek güvenmediklerinin bir işareti olarak da görülebilir.