2008 bütçesi

Kendi deneyimlerimizden iyi biliriz. Bazen bütün sorunlar sanki sözleşmiş gibi aynı anda karşınıza gelir. Hangisine koşacağınızı şaşırırsınız. Bazen toplumlar benzer süreçleri yaşamak zorunda kalıyor.
Dünya mali piyasa gelişmeleri Türkiye açısından önemli riskler taşıyordu. Bilinen nedenlerle ekonominin dış kökenli sorunlar karşısında kırılganlığı yüksekti. Nitekim bu hafta gergin başlayacaktı.
Hükümete Irak’ta askeri operasyon yetkisini veren tezkere geçmişti. Türkiye-Irak-ABD üçgenindeki bilek güreşi tehlikeli bir mecraya giriyordu. Üstüne PKK’nın son şiddet olayı geldi. Ortam iyice gerildi.
Dolayısı ile mali piyasalar haftaya kötü başladı. Borsa düştü, faiz ve döviz yükseldi. Tüm işaretler çalkantının uzun süreceği yani geçici olmadığı yönündedir. Alışmamız gerekiyor.
Temel büyüklükler
2008 bütçesi hafta ortasında Maliye Bakanı Unakıtan tarafından Meclis’e sunuldu. Bütçenin bizi ilgilendiren iki varsayımı var: Yüzde 5.5 büyüme ve yüzde 4 enflasyon. 2008 milli geliri (GSMH) 717 milyar YTL ediyor. Cari fiyatlarla büyüme yüzde 10.7 oluyor.
Vergi gelirleri yüzde 13.3 artarak 171 milyar YTL bütçelenmiş. Dolayısı ile milli gelire oranı da yarım puan artıyor (yüzde 23.9). Vergi dışı gelirler yüzde 9.7 azalarak 34 milyar YTL tahmin edilmiş. Milli gelire oranı bir puan düşüyor (yüzde 4.7). Toplam gelir yüzde 8.8 artışla 205 milyar YTL öngörülmüş. Milli gelire oranı yarım puan düşüyor (yüzde 28.5).
Faiz dışı giderler yüzde 8.1 artarak 166 milyar YTL, faiz giderleri yüzde 14.3 artarak 56 milyar YTL, toplam giderler yüzde 9.6 artarak 222 milyar YTL bütçelenmiş. Faiz dışı giderlerin milli gelire oranı 0.6 puan düşüyor (yüzde 23.2), faizinki 0.2 puan artıyor (yüzde 7.8) ve toplam giderlerinki düşüyor (yüzde 31).
Faiz dışı fazla yüzde 12.1 artarak 38 milyar YTL tahmin edilmiş. Milli gelire oranı sabit kalıyor (yüzde 5.3). Bütçe açığı yüzde 19.3 artarak 18 milyar YTL öngörülmüş. Milli gelire oranı 0.2 puan artıyor (yüzde 2.5).

İlk izlenim

İlk izlenimim olumludur. Bütçe disiplini konusunda Türkiye çok yol katetti. Bence en iyi haber bütçe gelirlerinin ve faiz dışı giderlerin milli gelire oranında küçük de olsa düşüş olmasıdır. Destekliyorum.
Ya riskler? Yüzde 5.5 büyüme tahmini gerçekçi durmuyor. Dolayısı ile vergi gelirleri beklendiği gibi artmayacaktır. Ek tedbir olmadığı takdirde faiz dışı fazla ve bütçe açığı hedefleri tutmayacaktır.
Başta şehitlerimizin aileleri ve yakınları, tüm Türkiye’ye başsağlığı diliyorum.