“Paralel TÜİK” kurulmalı mı?

Önceki gün Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) sigara fiyatlarının hesaplamalara yanlış girildiğini ve bu nedenle Ocak ayı enflasyonunun yüzde 1.72’den yüzde 1.98’e düzeltildiğini açıkladı ve özür diledi! Bu “düzeltme” ile son bir yıllık enflasyon da yüzde 7.48’den yüzde 7.75’e yükselmiş oldu.

Hata yüzde 7.45 artış yaşanan “Alkollü içecekler ve Tütün” kalemindeki artışın “sehven” yüzde 2.72 olarak hesaba dahil edilmesinden kaynaklanmış. Bu TÜİK’in ilk hatası olsa belki affetmek daha kolay olacaktı. Kurumun; geçen yıl enflasyon verilerinin 15 dakika önce internet sitesine girilmesi, işsizlik verilerinin SMS ile kamuoyundan önce abonelere yollanması gibi “sabıkaları” var!

Önceki hataları belki affetmek mümkündü ancak önceki günkü düzeltmeyi bazılarının affetmesi hayli zor olacak. Zira bu açıklamanın yapıldığı saatlerde borsa açıktı. Hisse senetleri ve tahviller işlem görmeye devam ediyordu. Hatta BIST de günün yüksek seviyelerindeydi. Enflasyon oranının yükseltilmesi özellikle borsadaki banka hisselerini düşürdü. Banka hisselerini verinin doğruluğuna güvenerek almış olanlar, enflasyon verilerinin yukarıya doğru düzeltilmesi ile kayba uğradılar. Enflasyon seviyesinin “bilinenden” daha yüksek olduğunun anlaşılması faiz oranlarında bir artış olasılığını veya var olan seviyenin umulandan daha uzun süre korunacağını düşünenler satınca, daha önceden almış olanlar zarar ettiler.

TÜİK’in özrü bu zararları karşılar mı bilmek zor ancak TÜİK’in en azından bundan sonra bu ve benzeri hataları yapmamak için gerekli önlemleri almasında fayda var. Gerekirse kurum içinde ikinci bir alt yapı kurularak “çifte kontrol” mekanizması geliştirilebilir.

Böylelikle kuruma karşı olan güven kaybı yeniden tesis edilebilir, ileride açıklanacak verilere güven artırılabilir. Bazı piyasa katılımcılarının da gereksiz yere (borsa dün yükseldi diye bu zararların kâra döndüğü garanti değil, haber çıkar çıkmaz satmış olanlarınkiler baki olabilir!) zarar etmelerinin önüne geçilmiş olur. Kurum da kredibilite kaybetmez.

ECB kararı ve Dolar/TL

Dün ECB, faiz oranlarında “beklendiği üzere” herhangi bir değişikliğe gitmedi. ABD dış ticaret verilerinin de beklentilerden daha fazla “açık” vermesi euronun, dolar karşısında yükselmesine yardımcı oldu 1.3520 seviyesindeki eski destek/yeni direnç seviyesi yukarı kırıldı ve parite 1.3610’lara kadar çıktı.

ECB kararı öncesinde gevşemeye başlayan gelişen ülke piyasaları, bu karar sonrasında biraz daha rahatladılar. Para birimleri değer kazandı, borsaları yükseldi! Bizim “kuru” bono piyasamızda fazla bir yankı bulmasa da BIST tarafı yüzde 3.37 yükselişle günü kapatırken, dolar/TL kurları 2.2050 seviyelerine kadar geriledi!

Geçtiğimiz hafta büyük stres yaşayan gelişen ülke piyasalarının bu hafta biraz “dinleneceklerini”, sakinleşeceklerini bekliyordum. Ancak bu denli hızlı bir hareket olmasını da beklemiyordum doğrusu!

Dolar/TL kurlarında sırada 2.1920-60 seviyesi var! Bu seviyenin bugün kapanış bazında altına inilmesini beklemiyorum.