Obama şantaja direnebilecek mi?

Popülaritesi seçildiği zamana göre hızlı gerileyen, senatoda çoğunluğu yitiren ABD Başkanı, Obama Perşembe günü “sert çıktı!” Obama “...bankaların asli görevi olan müşterilerine hizmet etme görevinden çok da uzaklaşmalarına izin vermemeliyiz” sözleriyle gündeme damgasını vurdu. Hatta Obama işi daha da ileri götürerek, “Eğer onlar kavga istiyorlarsa, ben bu kavgaya hazırım” diyerek dozu ilk baştan artırdı.

Obama’nın senatonun onayını da gerektiren teklifi; krizde kamu kaynaklarına ihtiyaç duyacak hale gelen bankaların hedge fona ya da “private equity” şirketine sahip olmalarını, bunlara yatırım yapmalarını ya da desteklemelerini yasaklıyor. Bankaların asli görevi olan müşterilerine hizmet dışında kendi nam ve hesaplarına alım satım yapmalarının da (propriatory trading) önüne geçilecek. Ayrıca bankaların “büyüklükleriyle” ilgili düzenlemelerin yapılması da gündemde.

Böylesi bir “yasaklamanın en fazla etkileyeceği yatırım bankalarından anında tepki gelmiş. Goldman Sachs ve JP Morgan “alım satım (trading), ister kendi nam ve hesabına isterse de başka şekilde yapılsın; finansal bir krize yol açmaz” denilmiş. (Eski bir banka hazine bölüm yöneticisi olarak bu söyleme inanmam ne yazık ki mümkün değil.)

Böylesi bir düzenlemenin yapılmasının piyasalardaki akışkanlığı ciddi oranda azaltacağı endişeleri önce ABD, ardından da tüm dünya borsalarını vurdu! Üstelik ABD’deki Perşembe günkü kapanış teknik anlamda önemli seviyelerin kırılması anlamına da geliyordu.

Hafta başında, bu haftanın “kırılma haftası” olacağını, ‘haftanın ikinci yarısına hazırlıklı olmakta fayda var’ diye yazmıştım. Düşüş beklentim Obama’nın çıkışından bağımsızdı. Piyasalar yine de gerileyecekti. Sebep ister Obama olsun, ister tek bir senatör seçimi olsun, ister herhangi bir Fed açıklaması olsun, farketmeyecekti. Bir sebep bulunacaktı! Nitekim bulundu da...

Düşüşün “sertleşmesi” Wall Street’in bir “şantajı” da olabilir. Wall Street bugün değilse bile önümüzdeki günlerde; Obama geri adım atmazsa ‘Borsalar düşer, hatta ısrarını sürdürürse daha da düşer’ diyecektir. Obama direnebilir mi? Pek sanmam. Hem stres testinde hem de bankaların kurtarılmasında kısa zamanda esnedi. Bunda da direnmesi hayli zor görünüyor.

Yok eğer direnecek olursa bu direnç bir anlamda Obama’nın rüştünü, daha doğrusu iktidarını ispatlayacağı bir çıkış olacaktır.

Başardı, başardı...

Başaramadı, Obama ABD’nin en çabuk “topal ördek” (başkanlık seçimleri yaklaşırken, varolan başkanın karar alma konusunda yavaşlaması) olan başkanı olacaktır. Tüm bunların bizi neden ilgilendirdiğine Pazartesi değineceğim.