İşte Avrupa’nın krizden çıkış haritası
.
George Soros, euroya 3 aylık ömür biçti. Bence 3 ay çok bile. Bu işin Yunanistan’da 17 Haziran’da yapılacak seçimlerden sonra bir çözüme bağlanması gerekiyor. Peki çözüme bağlanması gereken ne? Yunanistan başlığıyla tartışılan AB’nin temel problemleri konusunda bir yol haritası çıkarılması gerekiyor.
İngiltere’yi dize getirmekle ünlü olan, piyasaların üstadı, ‘demokrasi havarisi’ Soros; AB’ye euro krizini çözmek için 3 ay zaman vermiş. “Çözdünüz, çözdünüz... Çözemediniz piyasalar çok daha fazla şeyler isteyecektir” demiş.
Bonkör davranmış! 3 ay çok bile. Bu iş Yunanistan’da 17 Haziran’da yapılacak seçimlerden sonra bir çözüme bağlanması gerekiyor. Peki çözüme bağlanması gereken ne? ‘Yunanistan’ başlığıyla tartışılan AB’nin temel problemleri konusunda bir yol haritası çıkarılması
gerekiyor.
Önce tespit:
Nedir AB’nin problemleri?
Ortak bir para politikası var, ortak bir mali politika yok.
Uyulması gereken kriterler ortaya konuyor, uymayana yaptırım yok.
Euro’ya giriş koşulları belli, çıkış koşulları ortada yok.
Bankacılık sistemine güven yok.
Geleceğe güven yok, harcama yok, büyüme negatif.
Peki bu problemleri aşabilecek bir siyasi irade var mı? O da yok! Üstelik kriz tecrübesine sahip olan iktidarlar birer birer koltuklarını kaybediyorlar. Yerlerine hem krizi nasıl çözeceğini bilmeyen, hem de ‘hamasi’ söylemlerle oy almış ‘tecrübesiz’ kadrolar işbaşına geliyor. Yeni gelenlerin ‘işi’ öğrenmeleri ve çözüm üretmeleri hem zaman alacak, hem de ek bir maliyet ortaya çıkacak. Kaçınılmaz bir eğitim masrafı daha...!
Tam yetkili ‘Avrupa Hükümeti’ kurulmalı
En azından bu maliyete katlanmamaları için bedavadan birkaç öneri sunmak istiyorum AB’ye. AB’deki krizin çözümünün olmazsa olmazları bence:
1- Acilen ortak maliye politikasının oluşturulması, bu politikanın da ‘varolan ortak para politikasını’ desteklemesi gerekiyor. Bunun için gerekiyorsa tam yetkili (Almanlar çoğu bakanlığı alırlarsa kimse kusura bakmasın!) bir ‘Avrupa Hükümeti’ kurulmalı.
2- Tüm Euro Bölgesi, hatta tüm AB üyesi; ülkeler nezdinde -sınırsız olmasa da- 100 bin euroya kadar mevduat güvencesi getirilmeli.
3- Avrupa Bankacılık Otoritesi (European Banking Authority EBA) kurulmalı. Bu otorite;
a. Tüm AB bankalarını çok kısa bir sürede, son derece ciddi bir stres testinden geçirmeli,
b. Stres testinden ‘sınıfta kalanlara’ sermaye arttırımı için 1 haftayı aşmayan bir süre verilmeli, bu sürede gereken sermayeyi tamamlayamayanlara el konulmalı,
c. Sorunlu bankaların varlıkları bir an evvel satılmalı, satış sonrasında gerekiyorsa ülkeler bazında bir “borç yeniden yapılandırma” programı derhal devreye alınmalı! (bono sahiplerinin bazıları da paralarını kaybedecekler, onlar da kusura bakmasınlar!)
d. Kalan sağlamlara ECB (Avrupa Merkez Bankası) 3 yıldan uzun vadeli III.LTRO çerçevesinde likidite desteği sağlamalı.
e. Yeniden benzer krizlerin yaşanmasının önüne geçecek net, anlaşılabilir, kolay uygulanabilir, tüm AB ekonomisine güven kazandıracak düzenlemeler ‘manzumesi’ hazırlanmalı ve bir an evvel üye ülkeler tarafından onaylanarak yürürlüğe girmeli!
4- AB dışına çıkacak fonlara/mevduatlara kişi ve hesap bazında; örneğin ‘toplam’ 100 bin euro; sınırlama getirilmeli, (bu önlem mevduat güvencesi ile birlikte ; tercihen bir Cuma günü; bir gecede alınmalı!)
5- Tüketici güvenini tesis edecek adımlar atılmalı,
6- Bundan böyle alınacak önlemlerin finansal piyasalardan çok sokaktaki adamı (main street) ve reel ekonomiyi ilgilendireceği net bir dille ifade edilmeli!
Alın size bir yol haritası!
Uyguladınız, uyguladınız... 3 ay içinde yaparsanız (ki yapılmaması için hiç bir sebep yok!) Soros da memnun olur. Benim için süre daha da uzayabilir. Yeterki bunların yapılacağına dair net bir irade ortaya konulsun. Bu Soros’u da ikna eder!
Yoksa Euro Ekonomik Bölgesi’nin dağılması işten bile değil!