Goldman Sachs yeni bir çöküşün başlangıcı mı?

Cuma günü piyasaların kapanmasına yakın saatlerde Amerikan yatırım bankası Goldman Sachs (GS) hakkında ABD’nin SPK’sı (Sermaye Piyasası Kurumu) olan SEC tarafından CDO’larla (Varlığa dayalı menkul kıymet-Collateralised Dept Obligations) ilgili dava açılacağı haberi geldi.

Piyasalar bir anda karıştı. Dow Jones Endeksi yüzde 1.13 düşüşle günü kapatırken, İMKB 100 yüzde 1.41 geriledi. Olayın “esas çocuğu” GS’nin hisse senetleri günü kapanış bazında yüzde 12.79 düşüşle kapattı.

Nasıl olur da krizin “altın çocuğu”, her şeyi “en doğru bilen okumuş çocukların” kurumu hakkında böylesi bir dava açılabilirdi? Krizden en iyi çıkan, kriz öncesi “eşikaltı” kredilerle ilgili menkul kıymetleri açığa satacak denli “öngörü sahibi” bu kurum nasıl olur da hata yapabilir, hakkında bir suçlama ortaya atılabilirdi? Piyasaların diğer katılımcıları sanki o kabahatleri (var olduğu hakkında genel bir fikir birliğine sanki varılmış gibi!) kendileri işlemişcesine pişmanlık duyup ya da korkup ellerindeki varlıkları (hisse senedi, emtia...) satmayı tercih ettiler.

Şu GS nelere kadir?

Malûmunuz suçlama muhtelif. GS, 2007 yılında Paulson&Co. adlı bir şirketin çıkarmış olduğu; aslen sentetik bir CDO olan; ABACUS AC-1 adlı fonla ilgili yaptığı işlemlerden dolayı soruşturmaya uğradı. (Bu arada Paulson&Co’nun, ABD Hazine Bakanı ve GS’in eski CEO’su Paulson ile alakası yok)

Sırf kendi adı ortada görünmesin diye ACA adlı bir aracı bu CDO’ların altına konacak menkul kıymetleri seçmesi için “suça ortak” etmiş ama bu arada ACA’nın, Paulson&CO.’dan haberi yok... Paulson&Co. kendisi için çıkarılmış olan bir CDO’nun yüzde 0 ile 9 arasındaki kaybı üstlenerek bir fon yarattırmış, ardından da bu fonun batacağına dair ters pozisyonlar alarak milyar dolara ulaşan bir kâr elde etmiş. Bu kârın 840 milyon dolarlık bir kısmı geçtiğimiz Haziran ayında GS’e karşı bu işlemlerden zarar yazan Rabobank’tan geldiği yönünde rivayetler muhtelif.

Hepsi bir tarafa, GS hakkındaki bu soruşturmanın ne amaçla açıldığı ve nasıl sonuçlanacağı çok önemli!

Ne amaçla yapıldığı neden önemli? Sistem bundan sonra yeni sorunlar yaratmasın diye mi bu araştırma yapılıyor? Yani büyük cezaların kapısını açacak bir araştırma ile GS meselesi “yeni dünya düzeni” için bir başlangıç mı olacak?

Yoksa Obama yönetiminin finansal sisteme getireceği yeni düzenlemelere karşı çıkan finans lobisini sindirmek amacıyla yürütülen ve “Çok itiraz etme, yoksa hakkında GS ve Paulson&Co. gibi daha nice konuda soruşturma açılır” tarzı bir şantaj mı söz konusu? Ben oyumu ikincisinden yana kullanıyorum!

Nasıl mı sonuçlanacak? Bence GS’in çok da canını yakmayacak, İngiliz Başbakanı Brown’un ve Alman Başbakanı Merkel’in GS hakkında başlatacaklarını açıkladıkları araştırmaların gündemden düşmesine yetecek bir miktar “ceza” ile bu iş kapanacaktır.

Ancak o zamana kadar GS’e açılan soruşturma; son 36 işgününün 30’unu yükselerek kapatan Nasdaq örneğinde olduğu gibi borsalarda bir düzeltmenin önünü açacaktır. Piyasalarda bu hafta boyunca “makul” bir düzeltme yaşanması büyük olasılık!

Düzeltme sırasında Dow Jones’ta ilk aşamada 10.845 ardından 10.600-650 bancının, ha keza S&P 500 Endeksi’nde de sırasıyla 1.175 ve ardından 1.150 seviyesinin görülmesi büyük olasılık. (Hatırlarsanız S&P 500 için 1.200-1.225 seviyesinin görüleceğini belirtmiştim. Nitekim geçen hafta 1.213 seviysine çıkıldı!)

Bu hareketlerin İMKB 100’deki karşılıkları da 57.000 ve 55.300 seviyeleri olabilir. Ancak bu seviyelerin görülmesi henüz daha “ana yükseliş trendinin” bozulduğu anlamına gelmeyecektir.

Bu arada GS ile birlikte risk iştahının bir parçacık da olsa “törpülenmesiyle” birlikte emtia ve döviz piyasalarında da bir düzeltme yaşanmaya başladı. Malum dolar ve yen son zamanlarda “carry trade” için kullanılan para birimleri. Risk iştahının azalması bu para birimlerinde pozisyonların kapatılması, yani bu para birimlerine talebin artması anlamına geliyor.

Geçtiğimiz haftanın başında 1.35 ile 1.3560 arasında boşlukla açılan euro/dolar paritesi Cuma günü bu boşluğun GS sayesinde kapatmayı başardı!

GS endişesinn sürmesi durumunda 1.3425 seviyelerine kadar doların değer kazanması beklenmeli. Bu seviyeler korunacak olur ise haftanın son günlerine doğru yeniden 1.3570 ve hatta ardından 1.2720 seviyelerine kadar doların değer kaybettiğini görebiliriz. Aksi takdirde ise 1.3260’ın altında yeni bir dip seviyesine şahit olacağız.