Geyik gribi!

Yine bir panik dalgası yayılıyor ufaktan. Uzakdoğu’dan SARS, Avrupa’dan kuş gribi, şimdi de Meksika’dan domuz gribi... Domuz gribinden ölümler artarken, Avrupa’ya, hatta İsrail’e de ulaştığı konuşuluyor. 20. Yüzyılın başındaki İspanyol gribinin “telef ettiği” 50 milyon insan akıllara geliyor hep bu salgınlarda.

“Biz Türklere birşey olmaz” diyenlerden değilim. Ancak bunun da tıpkı son iki-üç yıldaki gibi SARS ya da kuş gribi tarzı abartılmış bir tepki olabileceğini düşünüyorum. Kabul; hafife almamak ve tedbiri elden bırakmamakta fayda var. Ancak henüz abartılacak bir durum olduğuna (bilgisayarlardaki 2000 yılı problemi aklıma geldi) dair emareler net değil. 2003’te dünyada SARS’tan ölenler 800 civarındayken, 2006’daki kuş gribi 150’ye yakın can kaybına yol açmış.

Kuş gribi zamanlarında olduğu gibi tabii ki yine gribe karşı ilaç üreten bazı firmalar “salgına hazır” olduklarını açıkladılar. Bu durum bir taraftan kafaları karıştırırken, bir taraftan da güven aşılaması açısından olumlu bir haber.

Asıl benim kafamı karıştıran; son bir kaç gündür ABD piyasalarında görülen düşüşün (ya da yükselişin duraksamasının) sebeplerinden birisi olarak domuz gribinin gösterilmesi. Grip, tek başına piyasalarda moralleri bozacak denli büyük bir olay değil (en azından henüz!). Piyasalar zaten bozulacaktı, domuz gribi bahane oldu! Bir başka deyişle piyasalar bozulmak için domuz gribi gibi bir bahane arıyorlardı.

Yukarıda bahsi geçen salgın vakaları boğa piyasaları sırasında yaşandığı için piyasaları hem geç etkiledi hem de etkileri kısa sürdü. İlaç şirketleri olumlu etkilenirken özellikle havayolu şirketleri olumsuz etkilenmişti bu durumdan. Ancak piyasaların geneline olan etkileri sınırlı olmuş, hasarlar kısa sürede tamir edilerek yola devam edilmişti.

Domuz gribinin piyasalarda morallerin tam da düzelmediği bir zamana gelmesi, etkilerini daha da artırıyor. Aslında stres testi ile ilgili dedikoduların sürdüğü, kimin testi geçemediğine dair dedikoduların arttığı bir dönemdeki yeni “grip geyiği” Amerikan yönetimine sanki biraz zaman kazandırıyor.

Bank of America’nın (BofA) Merill Lynch’i alması sırasında eski Hazine Bakanı Paulson ile Fed Başkanı Bernanke’nin; SEC (ABD’nin SPK’sı) Başkanı Christopher Cox’u bu süreçte neden “kasıtlı” olarak bilgilendirilmediği sorgulanırken bu grip meselesinin gündeme oturması da ayrıca ilginç!

4 Mayıs’ta ABD de stres testinin sonuçları açıklanacak. Aslında bu hafta piyasalar bunu bekliyor. Testlerden istenmeyen bir sonuç çıkarsa, bir anda “geyik gribi” diye yepyeni bir grip türü daha duyarsak şaşırmayalım.