G-7 ve havanda dövülen su...
.
787 milyar dolarlık “Birinci Obama Paketi” içinde “yerli malı yurdun malı, her Amerikalı onu kullanmalı” maddesiyle Kongre’den geçti. Yeni başkanın Salı günü “ilk paketini” onaylaması bekleniyor.
Diğer yandan ABD’nin yeni Hazine Bakanı Geithner; Roma’daki G-7/G-8 maliye bakanları toplantısında; “Bütün ülkelerin açık ticaret ve yatırım politikalarını desteklemesiyle ekonomik büyüme zenginlik yaratılabilir” diyor. Diğer yandan da 1929 krizi sonrasındakine benzer “korumacılığı” özendiren “Amerikan malı alın!” diyen bir yasa çıkarıyor!
Sizce de yaman bir çelişki değil mi? Yoksa 41 yaşındaki yeni Hazine Bakanı’nın “gençliğine” mi versek bu “çifte standardı”?
Hafta sonu G-7’nin maliye bakanları ve politika yapıcılarının toplantısında yine “klâsik” kriz söylemleriyle döviz kurlarındaki volatileden dem vuruldu. Toplantıların en dikkati çeken yanı Tim Geithner’in “sosyeteye tanıştırılması” olsa gerek... Bir de IMF Başkanı Strauss-Kahn’nın “cömertçe” sağladığı kaynaktan dolayı Japonya’ya teşekkürü...
Krizin tam “gözünden” gelen Geithner’ın; dört gözle beklenen planı “planımsı” çıkınca, hele bir de bunu bir gün gecikmeyle açıklayınca, piyasalar memnuniyetsizliklerini satışla gösterdi. G-7 toplantılarının yeni “assolisti” kendi ülkesinde piyasaları toparlayamamışken, G-7 de ne yapabilir ki?
ABD’de bankaları devletleştirmekten başka çare kalmıyor!
Yeni, yine bir paket çıkıyor, borsalara ve özellikle de bankacılığa satış geliyor. Her paket “Godot” gibi beklenirken; işin enteresanı her seferinde “Godot gelmesine” rağmen, bankacılık sektörü toparlanamıyor. Bankalar toparlanmayınca, reel sektör ve tüketiciler iyiden iyiye paralize oluyor.
Para verilerek sorun çözülemiyor. Zira para verilerek 2001’de Greenspan’in yaptığı gibi sorun ancak “ötelenebiliyor”. Bu seferki sorunun çözümü için sadece para vermek yetmeyecek. Yeni plânımsıda “çöpçü banka” fikrinden de vazgeçildikten sonra, finansal sistemdeki güvenin yeniden tesisi için zor durumdakilerin “devletleştirilmesinden” başka bir seçenek kalmıyor!
Geithner; aktif büyüklüğü 100 milyar dolardan fazla olan bankaları “stres” testine tâbi tutacak. Geçenler için sorun yok. Ya geçemeyenler? Onlar ne olacak? Özel sektörün sermayesi de krizde eridiğinden ve bu kadar çabadan sonra büyük isimler “batırılamayacağından” dolayı iş dönüp dolaşıp devlete gelecek.
Bu haftanın olmasa bile önümüzdeki birkaç ayın en çok tartışılacak sorunlarının başında; tüm dünyaya özelleştirmeyi “satan” serbest ekonominin kâbesi ABD’deki devletleştirmeler gelecek. Korumacılık silahına sarılan Amerika’da bankalardan sonra sıra otomotivcilere de gelir mi? Merak ediyorum.
ABD piyasalarında kritik kapanış
G-7 toplantısından hemen önce; Cuma günü Dow Jones Endeksi 20 Kasım’dan bu yana en düşük günlük kapanışını yaptı. Daha da önemlisi krizdeki en düşük haftalık kapanış gerçekleşti!
Daha “harbi endeks” olan S&P’de durum biraz daha iyi, destek noktaları şimdilik çalışıyor!
Bugün ABD piyasaları tatil. Tatil bu haftanın görece olarak sakin geçmesine yardımcı olabilir.
Düşüşlere diğer piyasalardan daha “dirençli” davranan İMKB’de bu tatil fırsatını haftaya yükselişle başlamak için bir fırsat olarak değerlendirebilir. Haftanın ilk iki gününde 25.900 seviyelerine kadar bir toparlanma izleyebiliriz. Ancak sonrasında “yeni dip yolculuğuna” başlamış olan ABD piyasaları yeniden öne çıkacaktır.
Eğer bu haftayı da geçtiğimiz Cuma günkü kapanışın altında kapatacak olursak, Dow Jones’taki 6.850-7.200 “hedefi” Mart’ın ilk haftalarına kadar olan süre içinde görülebilir.
Dolar/euro paritesinde bu hafta içinde 1.2760’ın hele ki 1.2650’nin altına inilmesi durumunda, borsalar cephesindeki aşağı yönlü hareketler daha belirgin hale gelebilir.