Faiz artışına gerek var mı?

Merkez Bankası bünyesindeki Para Politikası Kurulu (PPK) bugün toplanacak. Piyasa anketlerine katılanların yüzde 80’i 25 baz puanlık bir artış bekliyor. Kalan yüzde 20’lik kısmı ise aynı kalacağını tahmin ediyor.

Mayıs-Haziran aylarında yaşanan kriz sırasında PPK olağanüstü toplanarak 400 baz puanlık, olağan toplantılarında da 25 baz puanlık olmak üzere toplam 425 baz puanlık faiz artışına karar vermişti. Kararlar sonrasında yapılan açıklamalarda; 2007 enflasyon hedefine ulaşılabilmesi için, yeni faiz artışlarının olabileceğine değinilmişti. Londra kaynaklı raporlar da benzer şekilde yıl sonuna kadar 50-75 baz puanlık bir artışın gerekli olduğundan dem vuruyorlar.

Daha önceden de belirttiğim gibi bu faiz artışları yine de piyasaların kısa zamanda “normale” dönmesine yardımcı olmuştur. Kriz öncesine göre daha yüksek reel ve nominal faizler pahasına ...

Hazine dünkü 4.58 milyar YTL’lik itfasına karşın, Salı günü yapılan altı aylık bono ve iki yıllık tahvil ihaleleri aracılığıyla 4.38 milyar YTL borçlandı. Temmuz 2008 vadeli üç ayda bir faiz ödemeli tahvil ihalesi öncesinde yapılan ROT satışlarına (Ortalamadan alınan) piyasa yapıcılarından gelen 3.77 milyarlık talebin 1.23 milyarlık kısmı karşılandı. Yani Hazine; iki yıllık kağıda gelen ‘ortalamadan alırım’ talebinin yüzde 35.28’lik kısmını karşılamış oldu.

Altı aylık referans bono ihalesindeki talep ise şaşırtıcıydı. Yine piyasa faizlerine oldukça yakın olarak bileşik yüzde 21.06 ortalama ile sonuçlanan ihaleye; 7.73 milyar nominal talep gelirken, 2.12 milyar YTL nominal tutarda satış gerçekleşti. Bu ihalede de talebin yüzde 27.4’ü karşılanmış, bir başka deyişle talep satılan tutarın 3.6 katına ulaşmış durumda.

Piyasa katılımcılarının yüzde 80’i iki gün sonra 25 baz puanlık bir artış beklerken, özellikle altı ay gibi faiz artışlarının en fazla etkileyeceği bu bonoya bu talep göstermesinin ardında ne olabilir? Piyasalarda konuşulanlar, birkaç bankanın ve özellikle yatırım fonlarını, kısa vadeli fon fazlalarını bu kağıtta değerlendirme kararı verdikleri yönünde.

Yine de gelen talebin bu denli yüksek olması, bazı katılımcıların; anketlere yükseliş beklediğini söylemesine karşın, cari seviyelerin yeni bono almak için cazip olduğunu kabul ettiklerini gösteriyor.

Sadece bir ihaleye bakarak PPK’nın faizler konusunda kararının değişeceğini düşünmek hata olur. Ancak hem önceki ihalelere benzer taleplerin gelmesi hem de kurların 1.45’li seviyelerini koruyor olması cari faiz seviyelerinin, dengelerin sağlanması için yeterli olduğunu gösteriyor.

MB’nin önceki açıklamalarında “ben faizleri artırabilirim” dediği için ve sırf bu sözünün arkasında durmak pahasına, halâ daha faizleri arttırmasına gerek var mı?