‘BitcoinMania’

Yazının başlığını “Bit pazarına nur yağdı” diye önerdi bir okurum. Buradaki ‘bit’ten kasıt 0 ve 1 olarak bilgiişlem teknolojisindeki en küçük bilgi birimi. ‘Bitcoin’ teknik olarak ‘sanal bir para’. Aslında terminolojideki adıyla bir ‘Kriptopara (cryptocurrency )’. Sanal ortamda yaratılıyor.

Yaratılma süreci benim için oldukça karmaşık. ‘Mining’, yani madencilik yapıyorsunuz. Bunun için bilgisayarlarda karmaşık matematiksel denklemleri çözmek, bunun için de devasa hafızaları olan bilgisayarlarınızın olması ya da komşudaki bilgisayarın hafızasını ‘ödünç alacak’ kadar (hadi buna ‘hackleyecek’ kadar diyelim) bilgisayarlardan anlamanız gerekiyor.

Bitcoin’i yaratanın ‘Satoshi Nakamoto’ olduğu söyleniyor. Ancak bu ismin de gerçek olup olmadığı hayli şüpheli. Bitcoin’in arkasında bir merkez bankası yok. Sanal ortamda bu ‘paranın’ değerli olduğuna inanan insanlar var. Hatta bu insanlar klâsik para birimlerinekarşın Bitcoin’in daha ‘namuslu’ olduğunu, merkez bankalarının manipülasyonlarından ari olduğunu düşünüyorlar ve bir anlamda bu para birimine ‘yatırım yapıyorlar’. Kanada’da bir Bitcoin ATM’i açıldı, bazı işyerleri ve e-ticaret siteleri ‘Bitcoin’ kabul etmeye başladılar.

Diğer yandan önceki gün ABD Senatosu’nda olduğu gibi ‘sanal paralarla’ ilgili olarak ‘merkezi otoritenin’ önlem alsak mı yoksa gerek yok mu, ya da henüz daha erken veya ‘bunlar Don Kişot’un yel değirmenleri savaşmaya gerek yok’ anlayışıyla şimdilik bir aksiyon almamayı tercih ediyorlar.Onlar bu tavrı sürdürürken gerek kayıtdışı ekonomi, gerekse de Çinliler ve Güney Kıbrıs’ta ‘dayak yiyenler’ Bitcoin’e iltifata devam ediyorlar.

www.mtgox.com sitesi en bilinen Bitcoin borsası. Otoritelerle başı belaya giren site şimdi hesap açıp işlem yapmak isteyenlerden resimli kimlik v.s. istemeye başlamış. 21 milyon Bitcoin ihraç edilebilecek ve sonrasında yeni Bitcoin ‘basmanın’ imkânı olmayacak. Sistem bunun üzerine dizayn edilmiş! Şu ana kadar yaklaşık yarısı ‘madenden çıkarılmış’. Önceki gün ABD senatosunda bu konuda bir komistyon toplandı. Toplantı öncesinde 500 dolara kadar düşen 1 Bitcoin, toplantı sonrasında 750 dolara, önceki gün de 900 dolara kadar yükseldi. 1 ons altına denk gelmesine bu hesapla 375 dolar kaldı!

Bitcoin’de yaşanan yeni bir ‘mania’ yani ‘çılgınlık!’ Tıpkı Hollanda’daki ‘ev fiyatına lale soğanı’ dönemlerinde olana benzeyen...

Dile kolay. Sanal ortamda, sahibi, ihraççısı, faizi ve de nakdi olmayan bir para birimi halühazırda 9 milyar dolarlık ‘piyasa değerine’ ulaşmış durumda! Tamamı ‘topraktan çıkarıldığı’ durumda; 900 dolara göre; 18 milyar dolarlık bir piyasa değerinden söz ediyoruz. Henüz daha 3.2 trilyon dolarlık Fed bilançosunun yerini alması mümkün görünmüyor.

Amerika’daki federal hükümet sanal yada kripto paralara karşı ne yapacağına karar vermeye çalışıyor. Yasaklasalar bu ‘paralar’, fiber optik ağların derinliklerine kaçacaklar. Serbest bıraksalar, dolar ya da euroya rakip olacaklar. Hele ki bu para birimlerine karşı güven kuvvetlenirse ve kimse doları cebinde taşımazsa..?
Neyse ki halen daha dolara ve euroya karşı alınıp satıldığı için sorun büyük değil! Yine de ortada bir ‘Bitcoin’ gerçeği var.