Avrupa krizi ABD’ye de sıçrar mı?
.
Bugün küresel krizin “resmi açılışını” yapan Lehman Brothers’ın resmi iflâs başvurusunu yapmasının 2. yıl dönümü. 15 Şubat 2008 Cuma günü Lehman’ın “battığının” resmiyet kazanması ve takip eden iki günde (hafta sonu) 85 milyar dolarla AIG’i kurtarılması küresel krizdeki en kritik anlar, kararlardı! Yanlışlıkla ya da “bilerek” Lehman’ı batıran Paulson-Bernanke ikilisi krizin maliyetini kimin ödeyeceğine de karar vermiş oldular.
Amerika’nın AIG’in batmasına izin vermeyerek kurtarması, krizin maliyetinin “aç gözlü” sermaye ya da onun “profesyonelleri” yerine kamuya yüklenmesi anlamına geliyordu. Binlerin yarattığı hasarı milyonlar ödeyecekti.
Sadece ABD’de de mi? Tüm gelişmiş ve sorunlu gelişmekte olan ülkelerde bu böyle oldu. Nihayetinde şirket ve bireylerin küresel mali krizi şekil değiştirerek ülkelerin küresel borç krizine dönüştü, dönüşüyor. Ülkelerin sorununu kim çözecek? Galaksi Federasyonu mu? Eğer öyleyse federasyon bir an evvel meseleye el koymalı! Zira sorun bulaşıcı ve korkarım yayılacak!
Bugünlerde herkes Yunanistan’ı konuşuyor. Bir yıl önceki Kazakistan ve hepi topu iki ay önceki Dubai çoktan unutuldu. Bu ikisine dönmeden önce Cumartesi günkü Hürriyet Gazetesi’nden bir alıntı: “Papandreu, ’Geçtiğimiz aylarda AB yetkililerinin çelişkili açıklamaları, Yunanistan’a karşı suçlamaları, olur olmaz kehanetlerde bulunmaları ve koordinasyon eksikliği sonucu Yunanistan uluslararası alanda kobay haline geldi’ sözlerini kullandı.” ... AB’nin önceki günkü zirvede siyasi destek vermekle birlikte piyasaların psikolojisi karşında cesaretsiz kaldığını öne sürdü. Papandreu, “Biz Euro Bölgesi üyesiyiz. AB ne istediğine karar vermeliydi” diye konuştu. Yunanistan Başbakanı Papandreu, “Bugün sadece Yunanistan’ın değil bütün AB’nin inandırıcılığı sınavdan geçiyor” derken, “Yunanistan, tek başına mücadele edebilecek siyasi ve ekonomik bir süper güç değildir” dedi. Papandreu, bugün yaşadıklarının bir hayat dersi olduğunu, bu dersin bir daha aynı duruma düşmemeleri için örnek teşkil etmesi gerektiğini belirtti.
Yunanistan’ı bu noktaya getiren nedenler ve AB’nin denetimi konusunda aklıma çok sayıda soru geliyor.
Ama asıl soru başka: AB Yunanistan’ı kurtarırken aslında ABD’yi mi kurtaracak?
Bu da nereden çıktı şimdi demeyin. AB, Komşu’yu kurtarmadı diyelim. Sıra diğerlerine; hele hele ABD için “madendeki kanarya” durumunda yani ABD’nin “laboratuvarı” konumundaki İngiltere’ye gelecek olur ise sizce neler olur? Ardından sorun İngiltere ile de sınırlı kalmayıp okyanus ötesine, ABD’ye sıçrarsa?
Olmaz, olmaz demeyin. Böyle bir ihtimal, krizde dibin görüldüğü 2009 Mart’ından bile daha yüksek artık! Ülkesel borç krizinin yönetilmesi artık çok daha önemli bir hale geldi.
Ben boşuna mı Galaksi Federasyonu’nu göreve çağırmıyorum!
Dubai krizinde yeni sayfa!
Hafta sonu Dubai’den borçların yüzde 40’ının silineceğine dair dedikodular geldi! Dubai Borsası dünü yüzde 3.50 düşüşle kapatırken bonoların da faizleri yükseldi. İki alternatiften söz ediliyor! Borçların yüzde 60’ı 7 yıla yayılacak ve faiz ödenmeyecek! Bir diğeri de tamamının ödenmesi ancak vadenin daha da uzatılması ve yüzde 40’lık kısmın Dubai World’ün altındaki sorunlu şirketlerden Nakheel’in varlıklarıyla ödenmesi. Sizce borç verenle kabul ederler mi? Dubai sorunu bitmedi, devam edecek!
Benzer bir durum Kazakistan devletine geçen Alliance Bank ve Temir Capital için de söz konusu oldu. Kazak Hükümeti de yüzde 50-80 arasında borç silme önerisiyle geldi.
Benzer bir durumun 6 ay sonra; AB kurtarsa dahi; Yunanistan’da olması beni şaşırtmayacak.
Piyasalarda sükunet haftası
ABD, Almanya ve bugünlerin “esas çocuğu” Yunanistan bugün tatil. Çin ise yeni yıl kutlamaları nedeniyle 1 hafta boyunca tatil. Haftanın ilk günü yurtdışı piyasalar, buna bağlı olarak da yerel piyasalarda sükunet hakim olacaktır.
Geçen haftanın euro/dolar paritesinde geçen hafta içinde 1.3532 ile daha önceleri sözünü ettiğim 1.3495 seviyesine çok yaklaşıldı. Bu hafta içinde bu seviyenin test edilmesi büyük olasılık. Ancak tüm yukarıdaki karmaşaya rağmen ilk denemede bu seviyenin aşağı geçilmesi zor olacaktır. Bu seviyenin “dip” olarak korunması durumunda 1.3725 ve 1.3815 seviyelerine kadar bir düzeltme görülebilir. Yok eğer 1.35 seviyesi kapanış bazında aşağı yönde kırılacak olur ise euronun 1.3085’e kadar bile devam edebilecek bir düşüş yaşaması mümkün!
İMKB’de 50 bin, Dow Jones’ta da 10 bin teknik değil, psikolojik destek seviyeleri!
Her ne kadar hafta kısa olsa da, Çin tatil olsa da küresel borç krizinin tırmanması durumunda borsalardaki “psikolojik” destek seviyeleri aşağı yönde kırılacaktır. İMKB’de kapanış bazında 50 binin altına inilmesi durumunda ilk hedef 48.050 seviyesi. Ha keza Dow Jones’ta da 10 binin altına inilmesi durumunda ilk hedef 9.725.