Minik dahiden büyük başarı

Kocaeli’de geçen yıla kadar köyde okuyan 8. sınıf öğrencisi Şaban Ayvaz, 3’ün kuvvetlerinin basamak sayısını hesaplayan ’Üçleme Kuralı’ formülünü buldu. Yüzlerce rakamı çarparak bulunabilen sonuç Ayvaz’ın formülüyle çok kısa zamanda çözülüyor...


İzmit Atatürk İlköğretim Okulu 8. sınıf öğrencisi Şaban Ayvaz, 3’ün doğal sayı kuvvetlerinin kaç basamaklı olduğunu basit bir şekilde hesaplamaya yarayan ’Üçleme Kuralı’ adlı formülle, Milli Eğitim Bakanlığı ve TÜBİTAK iş birliği ile düzenlenen “Bu Benim Eserim” adlı matematik ve fen bilimleri proje yarışmasında birinci olan öğrenciler arasında yer aldı.

Ankara’da 13 Mayısta düzenlenen törende ödülünü alan Ayvaz, 3 üzeri 40’ın kaç basamaklı bir sayı olduğunu tespit edebilmek için 3’ü 40 defa yan yana yazıp, çarpmak gerektiğini, bu işlemin de büyük zaman kaybına neden olduğunu söyledi. Ayvaz, 10’un doğal sayı kuvvetine 1 ilave ederek kuvvetinin basamak sayısının hesaplanması formülünden yola çıkarak, diğer sayılar için de bir formül bulunabileceğini düşündüğünü ve buradan hareket ettiğini anlattı.

‘Matematik çalışmalarım sürecek’

Düşüncesini matematik öğretmeni Mustafa Kızıl ile paylaştığını dile getiren Ayvaz, “Üslü sayıları çok sever, sürekli üslü sayılar üzerinde çalışırdım. 10’un doğal sayı kuvvetinin basamak sayısının belirlenmesine kolaylık sağlayan formülün diğer sayılar için de geçerli olup olmadığını düşünüyordum. Öğretmenimin de yönlendirmesiyle 3’ün doğal sayı kuvvetlerinin basamak sayısını hesaplamaya yarayan ’1+10.(n-1)+m’ formülünü buldum. 33 bine aşkın proje arasından birinciler arasına girdim. Bu beni çok mutlu etti. Matematik alanında bundan sonra da çalışmalarım devam edecek” diye konuştu.

Diğer öğrencileri de heveslendirdi

Matematik Öğretmeni Mustafa Kızıl ise daha önce 3 sayısıyla ilgili benzer bir formülün bulunmadığını ifade ederek, çalışmaların ürünü olarak elde edilen başarının okullarındaki diğer öğrenciler arasında büyük bir istek uyandırdığını, şimdiden gelecek yıl ki yarışmaya hazırlandıklarını söyledi.



Ali Nesin: Bu formül ancak yanlış olabilir

Şaban Ayvaz’ın formülüne göre: 1+10.(n-1)+m ile 3 sayısının doğal sayı kuvvetleri basamak sayısının hesaplanabileceğini ileri sürdü; ancak İstanbul Bilgi Üniversitesi Matematik Bölümü Başkanı ve Aziz Nesin Vakfı Yönetmeni, Prof. Dr. Ali Nesin, kural hakkında şunları söyledi: “Bu buluş her ne ise büyük bir buluş olamaz. Formülde n ve m’nin ne oldukları söylenmemiş. 3’ün kuvvetlerinin basamak sayısı logaritmayla kolaylıkla bulunabilir. Öğrencinin bulduğu formül böyleyse ancak yanlış olabilir” dedi. Ali Nesin, 5500 yıllık matematik tarihinde bir sürü kuralların ortaya atıldığını söyledi.