İşte orucu bozan ve bozmayan haller
.
Din İşleri Yüksek Kuruluna
göre, diş fırçalamak oruç bozmazken, diş macunu veya suyun boğaza kaçması halinde
oruç bozuluyor.
AA muhabirinin aldığı bilgiye göre, Din İşleri Yüksek Kurulu, ramazan ayı
dolayısıyla oruç ibadetiyle ilgili genel bilgileri içeren bir yazı hazırladı.
Orucun öneminin, hikmet ve faydalarının anlatıldığı yazıda, ramazan
orucunun "akıllı, ergenlik çağına ulaşmış ve oruç tutmasına engel bir mazereti
olmayan her Müslümana farz olduğu" vurgulandı.
İslam Dini'nin kişileri güçleri nispetinde sorumlu tuttuğu, güçlerini
aşan, sıkıntıya yol açan durumlarda kolaylaştırıcı hükümler getirdiği ifade
edilen yazıda, yolculuk, hastalık, hamilelik, çocuk emzirme ile zor ve meşakkatli
işlerde çalışma durumlarında Müslümanlara bir takım kolaylıklar tanındığı
belirtildi.
Yazıda, yolculuğun ramazanda oruç tutmamak için ruhsat olarak kabul
edildiği kaydedilen metinde, yolculuk esnasında tutulmayan oruçların daha sonra
kaza edilmesi gerektiği hatırlatıldı. Geceden oruca niyetlenip, gündüz yola
çıkanların, dilerse orucunu bozabileceğine işaret edilen yazıda, ancak bu
kişilerin oruçlarını tamamlamalarının daha uygun olacağına değinildi. Yazıda,
devamlı olarak uzun yola giden kaptan ve sürücülerin de yolcu hükmünde olduğu
belirtilirken, "Ancak yolculuğu esnasında bir sıkıntı çekmeyenlerin oruç tutması
daha faziletlidir" denildi.
Oruç tuttuğu zaman, hastalığının artmasından veya uzamasından endişe eden
kimse ile hastalığı sebebiyle oruç tutmakta zorlanan kişilerin ramazan ayında
oruç tutmayıp, iyileştikten sonra bunları kaza etmelerine izin verildiği
belirtilen yazıda, uzman bir hekim tarafından oruç tutması halinde hasta olacağı
bildirilen kimsenin de hasta hükmünde olduğu kaydedildi.
Yazıda, sahurda, yemek yiyen kişinin ezan okunmuş olsun olmasın imsak
vaktinin girmesiyle yemeye ve içmeye son vermesi gerektiği belirtilerek, Ramazan
Bayramı'nın birinci gününde, Kurban Bayramı'nın 4. gününde ve cuma günleri oruç
tutmanın mekruh olduğu vurgulandı.
Kaza oruçlarının aralıksız olarak tutulmasının şart olmadığı, ancak bu
oruçların bir an önce tutulmasının uygun olduğuna dikkat çekilen yazıda, nafile
oruçların da "başlanan bir ibadetin tamamlanması" gerekçesiyle kaza edilmesi
gerektiği bildirildi.
Ramazanı karşılamak veya uğurlamak amacıyla oruç tutmanın dini bir
dayanağı olmadığı kaydedilen yazıda, ancak, belirli günlerde oruç tutmayı adet
haline getiren kişilerin, oruç tuttuğu günlerin bu günlere denk gelmesi halinde
oruç tutmasında sakınca bulunmadığı belirtildi.
-AĞIR İŞLERDE ÇALIŞANLAR ORUÇLARINI KAZA EDEBİLİR-
Yazıda şu bilgilere yer veriliyor:
Hamile kadınların oruç tutmaları kendilerine veya çocuklarına zarar
vermesi halinde, oruç tutmayabilirler. Kadınların sütünün kesilmesi ve
çocuklarının zarar görebileceği durumlarda oruç tutmamayı tercih edebilirler.
Oruç tuttuğu takdirde sağlığına bir zarar gelmesinden korkan kimse, oruç
tutmayabilir. Bu durumdakilerin, izinli olduğu günler veya uygun zamanlarda
tutamadıkları oruçları kaza etmeleri gerekir.
Bir zorunluluk olarak, ağır işlerde çalışmak durumunda olan kişilerin
oruçlu olarak çalışmaları halinde sağlıkları risk altında kalacaksa, ramazan
ayında tutamadıkları oruçlarını uygun bir zamanda kaza eder. Oruç tutamayacak
kadar yaşlı olan kimseler de oruç yerine fidye verebilir. İyileşme umudu olmayan
hastalar için de aynı durum söz konusu.
İhtiyarlık ve şifa ümidi olmayan bir hastalık sebebiyle oruç tutamayan
kimselerin, daha sonra kaza etmesi mümkün olmadığından oruç tutamadığı her güne
karşılık bir fidye ödemesi gerekir. Yaşlılıktan ötürü oruç tutmaya gücü yetmeyen
kişi, her gün için bir sadaka-i fıtır miktarı fidye verir.
-GUSÜL ABDESTİ ORUCU BOZMUYOR-
Ağız veya burundan su yutulmadıkça yıkanmakla veya gusül abdesti almakla
oruç bozulmaz. Geceden cünup olarak imsak vaktine girmek oruca zarar vermediği
gibi, oruçlu iken boy abdesti almak da orucu bozmaz.
Oruçlu iken rüyada ihtilam olmak orucu bozmadığı gibi, gusletmeyi
geciktirerek cünup olarak sabahlamak da oruca bir zarar vermez. Ancak, zorunlu
bir durum olmadıkça, hemen boy abdesti alınmalıdır.
Cünup olan kimsenin elini, ağzını yıkamadan yeyip içmesi uygun
görülmemiştir. Ancak elini, ağzını yıkadıktan sonra, boy abdesti almadan sahur
yemeği yemesinde bir sakınca yoktur.
Ramazan orucunun mazeretsiz olarak bozulması durumunda hem kefaret, hem
de bozulan orucun kaza edilmesi gerekir. Orucun mazeretsiz olarak bozulması
durumunda hem kefaret (2 kameri ay veya 60 gün ara vermeksizin oruç tutmak), hem
de bozulan orucun kaza edilir. Diş fırçalamakla oruç bozulmaz, ancak diş
macununun veya suyun boğaza kaçması halinde oruç bozulur. Orucun bozulma ihtimali
dikkate alınarak, dişler imsaktan önce ve iftardan sonra fırçalanmalıdır.
Kişinin kendiliğinden kusması orucu bozmaz, ancak kendi isteği ve
müdahalesiyle meydana gelen kusma, ağız dolusu ise oruç bozulur.
-SAĞLIK PROBLEMLERİ VE ORUÇ-
Sağlık problemleri çerçevesinde, astım hastalarının kullandıkları
spreyler, göz ve burun damlaları, kalp hastalarının dil altı hapları ve fitil
kullanmak orucu bozmuyor.
Endoskopi veya kolonoskopi yaptırmak, makat veya ferçten ultrason
çektirmek ise orucu bozan haller arasında. Ancak söz konusu işlemlerde sindirim
sistemine su, yağ ve benzeri gıda özelliği taşıyan bir madde girmemesi durumunda,
endoskopi, kolonoskopi yaptırmak, makat veya ferçten ultrason çektirmek de orucu
bozmayan tedaviler arasında sıralanıyor.
İdrar kanallarına giren cihazlar veya akıtılan ilaçlarla lokal anestezi
orucu bozmazken, bölgesel ve genel anestezide serum verildiği için oruç
bozuluyor.
Kulak zarının delik olması durumunda, kulak yıkattırılırken suyun mideye
ulaşması halinde oruç bozuluyor, ancak kulağa damlatılan ilaç veya kulağın
yıkattırılması orucu bozmuyor.
Lavman yaptırmak konusunda kalın bağırsaklarda su, glikoz ve bazı tuzlar
emildiği için, gıda içeren sıvının bağırsaklara verilmesi veya orucu bozacak
kadar su emilecek şekilde verilen suyun bağırsakta kalması durumunda oruç
bozuluyor. Ancak, suyun bağırsaklara verilmesinden sonra bekletilmeyip
bağırsakların hemen temizlenmesi durumunda, oruç bozulmuyor.
Gıda ve keyif verici olmayan enjeksiyonlar, yemek ve içmek anlamına
gelmediklerinden orucu bozmayan tedaviler arasında sayılıyor. Ancak gıda veya
keyif verici enjeksiyonlar orucu bozuyor. Hastaya serum veya kan verilmesinde de,
aynı hüküm geçerli oluyor.
Hastaya herhangi bir sıvı maddesi verilmeden gerçekleştirilen
hemodiyalizde oruç bozulmuyor, diğer diyaliz çeşitlerinde ise vücuda gıda
içerikli sıvı verildiği için oruç bozuluyor.
Anjiyografi ve anjiyoplasti operasyonlarında, biyopside, kan aldırmada,
akupunktur tedavilerinde, merhem ve yapıştırılan ilaçlı bant kullanımında oruç
bozulmuyor.
Oruçlu bir kimsenin morfinli veya morfinsiz olarak dişlerini tedavi
ettirmesi veya çektirmesi de orucu bozmayan hallerden biri. Ancak tedavi
esnasında, kan veya tedavide kullanılan maddelerden herhangi birinin yutulması
orucu bozuyor. Susuz da olsa ilaç kullanmak da orucu bozan durumlar arasında yer
alıyor.
Din İşleri Yüksek Kuruluna göre, kadınlar regl hallerinde, oruç tutmaz.
Oruçlu iken regl olan kadının orucu bozulmuş olduğundan yeyip içebilir.