İstanbul'da denizi kirletenlere "İHA"lı önlem

Deniz Hizmetleri Müdürlüğü ekipleri, Karadeniz'den Ambarlı açıklarına kadar havadan ve denizden düzenli denetim yapıyor. Ekipler, katı ve evsel atık deşarjı, kirli balast, petrol türevi, sintine basılması, tehlikeli madde ve kimyasallarla denizin kirletilmesini önlemek ve ihlalleri belirleyerek gerekli idari yaptırımları uygulamak amacıyla çalışmalarını 24 saat aralıksız sürdürüyor.

İHA'lara, özellikle gemilerin demirleme, bağlama ve bekleme yerleri, balıkçı barınakları, marinalarıyla kıyıya, iskele ve rıhtımlara bağlı bekleyen deniz araçlarına yönelik denetimlerde başvuruluyor. Deniz araçlarından alınan numuneler, son teknolojiyle donatılmış laboratuvarda testten geçiriliyor. Numunelerin kirletici özelliğinin tespit edilmesi halinde sorumlulara gerekli ceza uygulanıyor.

İstanbul Büyükşehir Belediyesi Çevre Koruma ve Kontrol Daire Başkanı Prof. Dr. Fuat Alarçin, AA muhabirine yaptığı açıklamada, İstanbul sınırları içerisinde yaklaşık 515 kilometre kıyı şeridi bulunduğu söyledi.

Deniz Hizmetleri Müdürlüğünün kıyılarda ve denizde denetim, temizlik ve atık alım hizmetleri verdiğini belirten Alarçin, "Kıyı, plaj ve deniz yüzeyi ve Haliç'te temizlik çalışmaları yürütüyoruz. Gemilerden atık alım hizmeti ve deniz araçlarına yönelik çevre denetimi bizim uhdemizde. Yediemin limanı işletilmesi ile Haliç'e giriş-çıkış yapacak gemiler için Atatürk ve Galata köprülerinin açılması hizmetini de yapıyoruz." dedi.

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından İstanbul'da kıyıdan yaklaşık 5 deniz miline kadar olan kısımda gemi kaynaklı deniz kirliliği denetiminin İstanbul Büyükşehir Belediyesine verildiğini dile getiren Alarçin, şöyle devam etti:

"Yetkilendirme kapsamında denetim tekneleriyle denizden 24 saat boyunca ve helikopter ile havadan farklı günlerde denetimler yapılmaktadır. Ayrıca Çevre ve Şehircilik Bakanlığının uygulamaya aldığı ufak deniz araçlarının atıklarının dijital ortamda takibini içeren mavi kart sistemiyle ilgili denetimler 2016 yılı içinde İstanbul'daki marinalara kurduğumuz otomasyon cihazlarıyla entegre olarak yatlarda atık denetimine başlanmıştır. Önümüzdeki dönemde yolcu gemileri ve balıkçı tekneleri de dahil olmak üzere tüm deniz araçları mavi kart sistemi üzerinden ekiplerimiz tarafından denetlenecektir."

İHA'larla her gün denetim yapılıyor

Alarçin, 2016 başı itibarıyla deniz kirliliğini önlemek için denetimlerini daha da arttırdıklarını vurguladı.

Artık denetimlerde insansız hava aracı da kullandıklarını aktaran Alarçin, şunları anlattı:

"2016 yılı başında kullanılmak üzere mevzuattaki adıyla 3 insansız hava aracı (İHA) envanterimize katılmıştır. Bu araçların kullanımlarıyla ilgili olarak 6 personellerimize ön eğitimler verilerek, Sivil Havacılık Genel Müdürlüğünün yayınlamış olduğu genelge kapsamında, kullanıcı operatörlerin ve İHA'ların sisteme kayıtları gerçekleştirilmiştir. Uygun hava koşullarında hem kıyı şeridinden hem de denizde tekne üzerinden kaldırmak suretiyle deniz araçlarından kaynaklanan deniz kirliliği denetiminde pilot uygulama denetimlerimiz her gün yapılmaktadır."

Alarçin, deniz araçlarından kaynaklanan deniz kirliliği denetiminde İHA kullanılmasıyla özellikle petrol türevli sızıntıların erken fark edilerek hem yayılmasının önlendiğini hem de sorumluların hızlıca tespit edildiğini dile getirdi.

Gemi demir bölgeleri, marina ve balıkçı barınaklarının İHA'yla havadan çok kısa sürede dolaşılarak kontrol edilebildiğini belirten Alarçin, "Ayrıca kara ve denizden yapılan yatay görüntülemelerde fark edilemeyen birçok deşarj ve deşarj kaynağı 30-50 metre yüksekten dikey görüntüleme ile yansıma ve parlama sonucu kolayca fark edilebilmektedir. Bunun dışında kendi plaj, kıyı ve deniz yüzeyi temizlik faaliyetlerimizin değerlendirilmesi de İHA görüntüleri ile daha hızlı ve ayrıntılı olarak yapılmakta, eksikler tespit edilip giderilmektedir." diye konuştu.

Yapılan denetimler esnasında kirliliğe neden olduğu tespit edilen gemi veya deniz araçlarının fiili gerçekleştirdiği esnada fotoğraflarının çekildiği ve videoya kaydedildiğini ifade eden Alarçin, yetkili laboratuvarlarda yapılan analiz neticesinde, alınan numunelerin Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği'ne aykırı olduğunun tespit edilmesi halinde gemi ilgililerine atık türlerine istinaden idari para cezası uygulandığını ve cumhuriyet savcılıklarına suç duyurusunda bulunulduğunu bildirdi.

"Bu yıl 19 gemiye toplam 500 bin TL ceza uygulandı"

Alarçin, uyguladıkları idari cezaların tahsilatlarının yaklaşık yüzde 95 oranında gerçekleştiğine dikkati çekerek, "Yetki sınırlarımız içerisinde öncelikli olarak gemi bekleme-demir bölgeleri, boğaz hattı ile marina ve balıkçı barınaklarında deniz kirliliği yaptığını tespit ettiğimiz Türk veya yabancı tüm deniz araçlarına ceza işlemleri uygulanmaktadır. 2016 yılında 19 gemiye toplam 500 bin lira ceza uygulanmıştır." dedi.

Deniz Hizmetleri Müdürlüğünün İstanbul'daki kıyı ve plajları da temizlediğini söyleyen Alarçin, çalışmalara ilişkin şu bilgileri verdi:

"Deniz temizliği kıyıdan altışar kişilik 31 mobilize ekipten oluşan 186 personelle yürütülmektedir. Temizlik çalışmaları, yürüyüş yolları, iskele, kayalık, plaj ve kıyıya yakın deniz yüzeyinde yapılmaktadır. Kıyı temizlik ekiplerimiz ortalama günlük 60 metreküp, yıllık 25 bin metreküp atık toplamaktadır. Marmara kıyıları, Boğaz ve Haliç'te deniz yüzeyindeki yüzer katı atıklar yıl boyunca 8 özel yapım (konveyör bantlı) yüzey temizleme teknesi ile toplanmaktadır. Ortalama onar metreküp 3 kapasiteye sahip temizlik teknelerimiz günlük toplamda ortalama 15 metreküp, yıllık 5 bin metreküp atık toplamaktadır. 16'şar kişilik 16 ekipten oluşan 256 personelle temizlik hizmeti yürütülmektedir. Bu hizmet kapsamında atıkların temizlenmesi ve plajı yüzmeye uygun hale getirmek amacıyla, 11 kum eleme, havalandırma, düzeltme makinesi, amfibi yosun toplama aracı ve diğer çeşitli ekipmanlarla hizmet veriyoruz."

Deniz kirliliğinin önlemeye yönelik çalışmaları kapsamında belli dönemlerde meydanlarda, plajlarda stantlar kurduklarını, okullarda seminerlerle bilinçlendirme ve farkındalık faaliyetleri gerçekleştirdiklerini vurgulayan Alarçin, "İyilik yap denize at" atasözünü hatırlatarak, İstanbulluları denize çöp atmamaları konusunda uyardı.