YÖK Başkanı Özvar'dan Ukrayna'dan yatay geçiş ve özel öğrencilik başvuruları ile ilgili açıklama

YÖK Başkanı Prof. Dr. Özvar, Rusya ile Ukrayna arasında devam eden savaş nedeniyle Ukrayna'da yükseköğretim kurumlarında öğrenim gören Türk öğrencilerin durumuna ilişkin DHA'ya açıklama yaptı.

Prof. Dr. Özvar, Ukrayna'da savaş bölgesindeki tahliye işlemlerinin Dışişleri Bakanlığı'nın organizasyonunda titizlikle yürütüldüğünü hatırlattı. Özvar, Ukrayna’da bulunan üniversitelerde öğrenim görerek, mezun statüsünü kazanmış kişilerin YÖK'e 'diploma denklik' başvurusu yapma hakkı bulunduğunu kaydedip, "Bu bakımdan geçmişte veya yakın zamanlarda mezun olmuş olan vatandaşlarımız kurulumuza başvuruda bulunabilirler. Başvuru belgelerinin derlenmesine ilişkin adayların yaşayabileceği zorluklar, savaş durumu bulunan ülkelerden yapılacak diploma denklik başvurularında istisnai tutulacak hususlara ilişkin daha önceki uygulamalarımız kapsamında yeniden değerlendirilebilir" dedi.

YATAŞ GEÇİŞ YAPAMAYANLARA ÖZEL ÖĞRENCİ STATÜSÜ

YÖK Başkanı Özvar, savaş nedeniyle Ukrayna’yı terk etmek zorunda kalan Türk vatandaşı öğrencilerin, henüz mezun statüsünü kazanamadıkları için denklik başvurusunda bulunamadığını belirtip, "Ukrayna’ya giden öğrencilerimizden ülkemizdeki bir yükseköğretim programına yatay geçiş için gereken şartları sağlayanların, talep ve tercihleri dikkate alınarak, yatay geçiş yapabilmeleri konusunda kolaylık sağlanacaktır. Yatay geçiş şartlarını karşılayamayan öğrencilerimize ise 2021-2022 öğrenim yılı bahar dönemi başlamış olmasına rağmen Türkiye’deki üniversitelerde 'özel öğrenci' statüsünde eğitim ve öğretimlerine devam etme imkan ve fırsatı verilecektir. Bunun için öğrencilerin öncelikle Yükseköğretim Kurulu'muzun resmi internet adresinde kendileri için açılan sayfaya ulaşmaları ve gerekli formu doldurmaları gerekmektedir" diye konuştu. 

Erol Özvar, şimdiye kadar savaş nedeniyle eğitim ve öğretimini yarıda bırakan ve Türkiye'ye dönmek zorunda kalan 3 bin 583 öğrencinin yatay geçiş ve özel öğrencilik imkanından faydalanmak için başvuruda bulunduğunu kaydetti. Özvar, özel öğrencilik imkanından nasıl faydalanılacağı konusunun daha sonra kamuoyu ile paylaşılacağını kaydetti.

'DENKLİK SÜRECİ ŞEFFAF VE DENETLENEBİLİR'

Prof. Dr. Özvar, bütün öğrenci adaylarının denklik konusu hakkında sağlıklı bilgilere sahip olması gerektiğini kaydederek, "Denklik, bir eğitim-öğretim faaliyeti sonucunda belli bir programdan alınan diplomanın bir başka ülke yetkili makamları tarafından kendi ülkelerindeki aynı programdan alınan diplomaya eşdeğer olduğunu ifade eder. Denklik başvurusu YÖK’ün web sayfasından online olarak yapılmakta ve belge asılları ile randevu günü daire başkanlığına gelinerek esas başvuru gerçekleştirilmektedir. Başvuru sonrası yürütülen süreç oldukça şeffaf ve denetlenebilir şekildedir. Her biri kendi alanında uzman üniversite hocalarımızdan oluşan komisyonlar ve ilgili dairemiz marifetiyle denklik başvuruları karara bağlanmaktadır" dedi. 

DOĞRUDAN DENKLİK VERİLEN DİPLOMALAR

Erol Özvar, dünya üniversite sıralamalarının ilk 1000 dilimindeki üniversitelerden alınan diplomalara, YÖK’ün tescil yetkisi verdiği ya da tescil yetkisini kabul ettiği uluslararası kalite güvencesi kuruluşları tarafından akredite edilen programlardan alınmış diplomalara, Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sistemi Kılavuzu’nda yer alan yurt dışı programına yerleştirilmiş veya bu programlara yerleştirilen en son öğrencinin aldığı puanı alarak aynı yıl aynı programa kayıt yaptıranların aldıkları diplomalara doğrudan denklik işlemi yapıldığını belirtti.

'EN ÇOK DENKLİK BAŞVURUSU ORTA DOĞU VE AFRİKA BÖLGESİ'

YÖK Başkanı Özvar, Türkiye'nin 100’den fazla ülkeden denklik başvurusu aldığını belirterek, "2018 yılında 10 bin 67, 2019 yılında 11 bin 8, 2020 yılında 6 bin 837 ve 2021 yılında ise 8 bin 966 denklik başvurusu aldık. Covid-19 denklik başvurularını da etkilemiştir. Orta Doğu’daki siyasi karışıklıklara bağlı olarak yaşanan göç dalgası, denklik işlemlerinde de etkisini hissettirmiş, en çok başvuru alınan ülke grupları arasında Orta Doğu ve Afrika bölgesi daha önceki yıllarda olduğu gibi bu yıl da birinci sırada yüzde 33’lük bir oranla yer almıştır. Uyruklara göre bir sıralama yapılması halinde ise geçmiş yıllarda olduğu gibi geçen yılda da 5 bin 80 kişi ile Türk vatandaşları birinci sırada yer almaktadır. 2021 yılında 5 bin 390 denklik verilmiştir. Düzenlenen denklik belgelerinin büyük çoğunluğunu lisans dereceleri oluştururken sırasıyla yüksek lisans, birleşik eğitim (lisans+yüksek lisans) ve ön lisans derecelerine dair denklikler oluşturmuştur" dedi.

İŞ BİRLİĞİ PROTOKOLÜ İMZALANDI

Yükseköğretim Kurulu (YÖK), Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı ile 'Araştırma Üniversiteleri Destek Programı İş Birliği Protokolü' imzalandı. İmza töreninde konuşan Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanı İbrahim Şenel, YÖK ile imzaladıkları protokol kapsamında araştırma üniversitelerine performanslarına göre kaynak aktarımı yapılacağını söyledi. Şenel, "Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı tarafından bu yıl 2 kez verilecek olan destek 5 yıl boyunca her sene artarak devam edecek ve kaynağın kullanılacağı alanların belirlenmesi, proje süreçlerinin yürütülmesi, kaynak kullanımının değerlendirilmesi YÖK tarafından yapılacak. Üniversitelerimiz bilgi üretme ve araştırma yapma fonksiyonlarıyla amaca ulaşmada en önemli faktörlerdendir. Üniversitelerdeki araştırmacı sayısının ve niteliğinin artırılması kritik öneme sahiptir. Son 20 yılda hükumetlerimiz tarafından üniversitelerin yaygınlaştırılması sağlandı, diğer yanda çok çeşitli politikalar hayata geçirildi. 2022 yılında üniversitelerin araştırma alt yapı projelerine 565 milyon TL ödenek tahsisi yapılmıştır. Kaynak içinde araştırma üniversitelerinin payı yüzde 67" dedi.

YÖK BAŞKANI ÖZVAR: 23 ARAŞTIRMA ÜNİVERSİTESİ DESTEKLENECEK

YÖK Başkanı Prof. Dr. Erol Özvar, program kapsamındaki 23 araştırma üniversitesinin 11'inci Kalkınma Planı'nda yer alan öncelikli alanların yanı sıra yetkin olduğu sağlık, ileri teknoloji ve sosyal bilimler alanlarıyla da eşleştirileceğini söyleyerek, şöyle konuştu:

"Bu eşleştirmelere ilişkin sonuçları önümüzdeki hafta Erciyes Üniversitesinde yapacağımız toplantıyla kamuoyuyla paylaşacağız. Bu destek programı çerçevesinde belirlenen kaynak, bu yıldan geçerli olmak üzere yıllık olarak YÖK Başkanlığı tarafından yapılan performans değerlendirmesi sonuçlarına göre Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı tarafından araştırma üniversitelerine tahsis edilecektir. Araştırma üniversiteleri kendilerine tahsis edilen bu kaynağı YÖK tarafından eşleştirildikleri alanlardaki bilimsel araştırma projelerinin desteklenmesinde kullanabileceklerdir. Destek programı kapsamında Strateji ve Bütçe Başkanlığımız tarafından üniversitelerimizin BAP (Bilimsel Araştırma Projeleri) bütçelerine kaynak aktarımı yapılacak ve bu kaynak üniversitelerin BAP yönetmeliği kapsamında kullanılacaktır. Kaynak hemen bu yıl üniversite bütçelerine aktarılacak ve üniversitelerimiz yıl içinde kullanmaya başlayacaklardır. Üniversitelerimize ilgili kurum ve kuruluşlarımız tarafından sağlanacak destekler bu protokol ile sınırlı kalmayacaktır. Destek sadece araştırma üniversiteleri ile de sınırlı kalmayacak, bölgesel kalkınmaya, toplumsal gelişmeye her türlü bilimsel ve Ar-Ge desteği sunan üniversitelerimize de yapılacağını paylaşmak isterim."

'BAŞVURULAR DEVAM EDİYOR'

Soruları da cevaplayan Prof. Dr. Özvar, Ukrayna'da eğitim gören Türk vatandaşı üniversite öğrencilerinin Türkiye'deki üniversitelerde eğitimlerini devam ettirmeleri için başvuruların devam ettiğini söyledi. Özvar, "Bugün itibarıyla YÖK tarafından resmi web sitemizde açılan sayfa üzerinden başvuran 3 bin 600’ü geçmiş durumda. Bir süre daha sistemin açık kalacağını paylaşmak isterim. Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı Ukrayna’da okuyan öğrencilerle ilgili olarak almış olduğumuz aksiyonları paylaştık. Ülkemizde dönen ve orada üniversitelerde okuyan öğrencilerin öğrenim bilgilerini detaylı olarak tahlil ettik ve sınıflandırdık. Hangi fakülte, hangi bölüm, hangi sınıfta okuyorlar bunların hepsini ikametgaha varıncaya kadar sınıflandırıyoruz. İlk önce yaptığımız şey hali hazırdaki tabloyu gayet iyi anlamak ve hızlıca bir eylem planı ortaya koymaktır. Birkaç gün içerisinde başvuran öğrencilerle ilgili işlemler tamamlanacaktır. Türkiye’de yatay geçiş koşullarını sağlayan öğrenciler, ilgili üniversitelere başvuru imkanı kazanmış olacaktır" dedi.

'DAİMİ STATÜDE GEÇİŞİ SAĞLAYAN BİR YOL DEĞİL'

Erol Özvar, öğrencilerin Türkiye'de Yükseköğretim Kurumları Sınavı'na girmesi gerektiğini hatırlatarak, "Aldığı puan, hangi programa müracaat ediyor ise o seneki asgari puanı tutturması gerekiyor. Bu ve buna benzer koşullar var. Bu koşulları sağlayan öğrenciler yatay geçiş başvurusunda bulunabilecektir. Üniversite sınavına girmemiş ve ilgili şartları yerine getiremeyen öğrenciler ise özel öğrencilik imkanından faydalanabileceklerdir. Özel öğrenci geçişi bir tür 'konuk öğrenci' statüsünde Türk vatandaşı öğrencilerine devam imkanı vermektedir. Herhangi bir üniversiteye daimi statüde geçişi sağlayan yol değildir. Öğrencilerimizin açıkta kalmalarını arzu etmiyoruz. Gelip burada ilgili programlara kabul edildiği takdirde bu kredilerini belgelendirebilme ilgili üniversite ile paylaşabilmelerini bekliyoruz. Hiçbir Türkiye vatandaşı öğrencinin mağdur olmasına yol açmamak, diğer yanda mevcut hakkaniyet kriterlerini de muhafaza etmek gerekiyor. Kalite konusu YÖK’ün en fazla ehemmiyet verdiği kriterlerden birisi. Herhangi bir üniversitenin üzerine yük olacak şekilde öğrencilerimizin yoğunlaşmasına imkan vermek mümkün değil. Belirli kontenjanlar üzerinden bu süreci yürüteceğimizi bilmenizi isterim. Birkaç güne kadar bunlar da paylaşılacak" diye konuştu.