Uzaktan eğitim nasıl oluyor, olacak? Uzaktan eğitimde (İlk, orta ve yüksek öğrenim) sınavlar nasıl yapılıyor?

İlköğretim ve ortaöğretimin ardından yükseköğretim de uzaktan eğitim kararı aldı. Yüksek Öğretim Kurulu (YÖK) Türkiye'de corona virüs tehdidiyle ilgili alınan önlemlerden bahsederek, önlemler kapsamında üniversitelerde de uzaktan eğitim döneminin başlayacağını duyurdu. Üç haftalık tatilin vize sınavlarına denk gelmesi nedeniyle sınavların nasıl yapılacağı merak edilirken, üniversitelerde akademik takvimin uzayıp uzamayacağı da sorgulanmaya başlandı.

UZAKTAN EĞİTİM NEDİR?

Uzaktan eğitim öğrenenlerin zaman ve mekan bağlamında birbirlerinden ve öğrenme kaynaklarından uzak olduğu eğitim modelidir. Uzaktan eğitimin gelişim evreleri incelendiğinde geçmişinin sanıldığından daha eskiye dayandığı; içeriğin sunumu ve kullanılan teknolojilere beş ana döneme ayrıldığı görülmektedir. Birinci dönem ,1700'lü yılların ilk çeyreğinde ortaya çıkan yazışarak eğitimin sağlandığı ve özellikle posta hizmetlerinde yaşanan gelişmelerin önemli etkilerinin olduğu dönemdir. İkinci dönem ise 1900'lü yılların ilk çeyreğinde radyo ve televizyonun yaygınlaşması ile kitlesel eğitimin öne çıktığı dönemdir. Üçüncü dönem, 1960 ve 1970'li yıllarda açık üniversitelerin ortaya çıkmasıyla yaşanan gelişmeleri nitelemektedir. Dördüncü dönem 1980'li yıllarla beraber ortaya çıkan telekonferans teknolojileriyle yaşanmıştır. Son olarak beşinci dönem ise 1900'lü yıllarla başlayan ve bilgi ve iletişim teknolojilerinde yaşanan gelişmeler doğrultusunda özellikle bilgisayar, İnternet ve diğer iletişim araçlarının yaygın olarak kullanıldığı dönemi nitelemektedir. Uzaktan eğitim, disiplinler arası bir alandır ve öğrenen, öğreten ve öğrenme kaynaklarının birbirinden uzakta olmasından dolayı ortaya çıkan sınırlılığı ortadan kaldırabilmek için farklı teknolojileri kullanır. Uzaktan eğitimin bu özelliği kavramın bir çatı kavram olarak ortaya çıkmasına neden olmuş; yazışarak öğrenme, tele öğrenme, e-öğrenme, m-öğrenme, çevrimiçi öğrenme, esnek öğrenme gibi kavramları da nitelemek için kullanılmıştır. Çoğu zaman uzaktan eğitin ve açık ve uzaktan öğrenme kavramları birbiri yerine kullanılmaktadır. Günümüzde özellikle bilgisayar ve çevrimiçi teknolojilerle kullanılan hali en yaygın halidir ve sağladığı yaşam boyu öğrenme fırsatları ile eğitimde ana akımın bir parçası olmuştur

UZAKTAN EĞİTİM NASIL OLUYOR?

Milli Eğitim Bakanlığı’nın online eğitim platformu olarak geliştirilen Eğitim Bilişim Ağı’ndan (EBA), internet üzerinden ve TRT’den yayın yapılacak. Bu kanallarda Milli Eğitim Bakanlığı’nın içerikleri paylaşılacak. Gün boyunca yayın olacak. Bu yayınların da saatleri ve sınıf seviyeleri belirlendi. Öğrencilerin ders içeriğinin hangi kanalda olacağının listesi hazırlanıyor. Örneğin pazartesi, salı, çarşamba sabah ya da öğleden sonra hep belli saatlerde ortaokul 2’nci sınıf, lise 2’nci sınıf ya da 5’inci sınıflar olacak.

Üniversitelerde yapılacak uzaktan eğitim konusunda Yekta Saraç, ‘’Corona virusü tedbirleri nedeniyle verilen ara dönemde, öğrencilerimizin öğrenme süreçlerinin kesintiye uğramasının önüne geçmek üzere gerçekleştirilecek uzaktan öğretim faaliyetleri için bir çerçeve sunan bu yol haritasında şu 5 temel alanda çalışma yapıldı, mevzuat, altyapı, insan kaynakları, içerik, uygulama. Mevzuat düzenlemesiyle, Uzaktan Öğretim Usul ve Esasları'nda önemli değişiklikler yapılarak uzaktan öğretim altyapıları hazır olan üniversitelere, bu dönemle sınırlı olmak kaydıyla, tüm alanlarda uzaktan öğretim yapma imkanı sağlıyoruz. Bu maksatla uzaktan öğretim yapma konusunda mevzuat değişikliğine gidilmiştir. ‘’ denildi.

Anadolu Üniversitesi, Atatürk Üniversitesi ve İstanbul Üniversitesinin ders havuzlarında yer alan dijital ortamdaki bütün dersler önümüzdeki haftadan itibaren YÖK bünyesinde oluşturulan YÖK-Dersleri (Yükseköğretim Kurumları Dersleri) adını verdiğimiz ara yüzle açık erişime açılacak, bilahare diğer üniversitelerin dijital ders malzemeleri de bu havuza ilave edilecek. Bilindiği üzere bu konu yani, YÖK-Dersleri Projesi YÖK'ün 2020 hedefleri arasında geçtiğimiz aylarda kamuoyuna açıklanmıştı. Dolayısıyla bu konuda da hazırlıklar tamamlanmıştır. İçeriğe destek olmak ve bu alanda çeşitliliği artırmak amacıyla TRT tarafından YÖK'e tahsis edilecek kanal üzerinden daha geniş öğrenci kitlesinin aldığı ortak dersler yayınlanacaktır. Bu konuda destekleri dolayısıyla Cumhurbaşkanlığı İletişim Ofisi ve TRT'ye teşekkür ediyoruz."

BELİRLENEN YOL HARİTASI

Üniversitelerin eş zamanlı ya da eş zamanlı olmadan uzaktan öğretim yöntemlerini kullanabileceğini belirten Saraç, eş zamanlı uygulamaların güçlüğü göz önüne alındığında üniversitelerin özellikle önlisans ve lisans programlarında eş zaman olmadan uygulamalara yöneleceği tahmin ettiklerini söyledi.

Saraç, eşzamanlı uygulamaların YÖK tarafından teşvik edileceğini dile getirerek, uygulamalı dersler için ise teorik kısımlarının uzaktan öğretimle yürütülmesi, uygulama çalışmaları için ise doğru zamanda sıkıştırılmış takvim programı uygulanmasının planlandığını ifade etti.

"Uzaktan verilecek olan derslerin ölçme ve değerlendirmesi yani sınavların da makro düzeyde belirlenmiş takvime riayet etmek şartıyla yine üniversitelerin kendilerine uygun bir dönemde gerçekleştirilecektir" diyen Saraç, şu açıklamalarda bulundu:

"Lisansüstü programlardaki yeterlik sınavları, tez izleme komiteleri ve tez savunmalarının, üniversitelerimizin gerekli altyapıyı oluşturmaları ve 'kayıt altına alınarak denetlenebilir olma şartıyla' dijital ortamda yapılabilmesi sağlanacaktır. Diğer bir ifadeyle Kurulumuz tarafından üniversitelerimizde uzaktan öğretimin uygulanması sürecinde gerekli yol haritası belirlenmiş ve çerçeve çizilerek yetki devri kapsamında ve üniversitelerimize yetkinlikleri doğrultusunda uygulama imkanı sağlanmıştır."

Kurulunun bu süreçte etkin koordinasyon ve denetleme görevini yapmaya devam edeceğini, ihtiyaç oldukça da yeni düzenlemeler yapacağını dile getiren Saraç, "YÖK'ün son yıllarda çok hızlı karar alabilme ve çevik yönetim sergileyebilme kapasitesi yüksek bir kurum halini almış olması, bu süreci kolaylaştırıcı bir unsurdur. Elbette yükseköğretimi verimli, etkin ve kıymetli kılan tüm yapının dijital ortamda kurulması mümkün değildir. Ayrıca üniversitelerimizin akademik programlarının kazanımlar noktasında belirli bir ortaklığı olsa da üniversite eğitiminde tek bir müfredat uygulaması da yoktur." ifadelerini kullandı.