İnşaat iznini henüz alamamış rüzgar santrali yatırımları için verilen süre 2 Mayıs’ta sona eriyor. Risk altındaki yatırımların toplamı 5300 megavata ulaşırken, bunun parasal karşılığı 6.6 milyar euroya ulaşıyor.
Rüzgâr enerjisi sektöründe fırtına öncesi sessizlik hâkim. Deyim yerindeyse sektörde ağızları bıçak açmıyor. Nedeni ise lisans aldığı halde bürokrasi yüzünden inşaatına henüz başlanmamış rüzgâr santrallerinin lisanslarını kaybedecek olması. Sektörde ‘2 Mayıs Sendromu’ olarak adlandırılan bu sorunu Türkiye Rüzgar Enerjisi Birliği (TÜREB) Başkanı Mustafa Ataseven ile konuştuk.
Lisanslar iptal edilecek
VATAN’ın sorularını cevaplandıran Ataseven, “Yasal izinleri alınmış 5300 megavat kapasiteye sahip 160 rüzgar enerjisi santrali (RES) kapanma tehlikesiyle karşı karşıya” dedi. Ataseven, şöyle konuştu: “Bu yatırımların toplam tutarı 6.6 milyar euro. Eğer bu santraller hayata geçerse Türkiye yıllık 1.3 milyar dolarlık doğalgaz ithalatından kurtulacak. Dolayısıyla RES yatırımları makro ekonomik dengeler ve cari açığın düşürülmesi noktasında açısından hayati önem sahip.”
Elektrik Piyasası Kanunu’nun 6. ve geçici 9 maddesi ile Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliği’nin geçici 15 maddesine göre lisans aşamasındaki rüzgar santralleri 2 Mayıs 2014’e kadar inşaat izinlerini almak zorunda. Eğer alamazlarsa lisansları iptal edilecek.
TUREB Başkanı Ataseven “Bu projeler hayata geçmezse söz konusu santrallerin yıllık üretiminden elde edilecek 244 milyon liralık devlet katkı payı gelirlerinden mahrum kalacak. Ayrıca TEİAŞ tarafından bu santrallerin devreye gireceği öngörülerek yapımına başlanan veya devam eden trafo merkezleri ve enerji nakil hattı yatırımları boşuna yapılmış olacak” diye konuştu.
Sorunun çözümü için Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Enerji ve Tabii Kaynaklar Komisyonu’yla görüşüldü. Hemen ardından da Enerji Bakanlığı ve Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) ile temasa geçildi. TUREB Başkanı Ataseven sorunun çözümü için iki yol olduğunu belirterek şunları söyledi: “Sorunun çözümü için Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliği ve Elektrik Piyasası Kanununda düzenlemeye gidilmesi lazım. Burada ya yönetmelik veya kanun değişikliğine gidilebilir. Ayrıca EPDK isterse mücbir sebep kapsamında başvuruları yeniden ele alıp, lisans iptallerinin önüne geçebilir.”
İmar izni ilk sırada yer alıyor
Türkiye Rüzgar Enerjisi Birliği verilerine göre lisanlamada en büyük sorunu imar izinleri oluşturuyor. İmar izni için bekleyen yatırımların büyüklüğü 760 megavat. İkinci sırada Orman ve Su işleri Bakanlığı geliyor. Bu kurumdan izin bekleyen yatırımcıların yatırımları 677 megavata ulaşıyor. Genel izin için bekleyen yatırımlar 634.5 megavat iken, Genel Etkileşim Analizi için bekleyen yatırımların toplamı 545 megavat oldu.
Türkiye’nin devleri etkilenecek
Rüzgar yatırımlarının yoğunlaştığı Aydın, Balıkesir, Denizli, Hatay, Malatya, Manisa, Kahramanmaraş, Muğla illerinde il özel idareleri ve belde belediyeleri 30 Mart 2014 tarihli yerel seçimlerden sonra kapanıyor. İmar izinleri il özel ve belde belediyelerinin kapatılması sebebiyle verilemiyor.
