Her bid’at kötü değildir

Bodrum’dan Fikret Karataş adlı dostumuz, Kandil münasebetiyle yazdığım yazılarda değişik değerlendirmeler bulunduğunu belirterek şöyle diyor: “Sayın hocam yazılarınızı özen ve dikkatle izliyorum. Sizden olabildiğince yararlanıyorum. Sizi bir konuda anlayamıyorum. Bu nedenle de bazen yanlış değerlendirmelere yöneliyorum. Bildiğim kadarıyla bizce kandil, inanç yaşamımız içinde bir safsatadır.” Sayın Karataş daha sonra 7 Ocak ve 9 Mayıs 2008 tarihli yazılarımda kandil kutlamalarının uydurma olduğunu belirttiğimi ama 3 Temmuz 2008 tarihli yazımda Regaip Kandili’ni övücü söz, barış ve hayır temennileriyle kutladığımı ifade ediyor. Bu nedenle kafasının karıştığını ve kesin yargımın ne olduğunu soruyor.

Cevabım şudur: Ben bu kandillerin bid’at olduğunu söylüyorum ama her bid’at kötü değildir ki... Sünnet değil ama gelenek olmuştur. Minare de bid’attır ama güzel bid’attır. Yüz milyonlarca insan, bu gecelerde daha yoğunluklu olarak Allah’a yönelir, tövbe eder, dini heyecan yaşar. Evlerde dini bir atmosfer eser. Hiç olmamaktansa bu tür geceler vesilesiyle böyle dini atmosferin ve heyecanın yaşanmasının yararı vardır. İnsanlar bu geceyi kutluyorlarsa ve bu vesileyle birbirlerini arıyorlarsa toplumsal kaynaşmaya, yakınlaşmaya sebep oluyor demek bu geceler. Hafız İbn Receb’in, “Letaiful-Mearif” adlı eserinde belirttiğine göre ilk defa Berat Gecesi kutlamasını yapan Madan, Mekhul ve Lokman ibn Amir gibi Şamlı Tabiilerdir.

Onlar bu geceye saygı gösterip çok ibadet yapmaya çalışırlardı. Başkaları da bu gecenin faziletini ve buna saygıyı onlardan öğrendi. Bu, şimdinin işi değil, bin yıldan fazla bir zaman sürecinde oluşmuş bir gelenektir. Bu geceyi ihya hususunda Şam bilginleri arasında iki görüş vardır: Birine göre bu geceyi, mescitlerde cemaatle namaz kılarak ihya etmek müstehabdır. Diğerine göre, bu gece mescitlerde toplanıp cemaatle (nafile) namaz kılmak, vaaz edip hikâyeler anlatmak, dua etmek mekruhtur. Fakat kişi kendi kendine namaz kılabilir. Sahih bir hadiste belirtildiği üzere “Allah, kulunun, kendisi hakkındaki zannı üzeredir.” Milyonlarca insan, inanarak o gece Allah’a yalvarırsa yüce Allah, onların zannını, kendisine güvenini boşa çıkarmaz. İçtenlikle yaptıkları ibadet ve dualarını kabul buyurur.