Bir kere daha en başından başlamak zorundayız: Mevcut anayasa, 12 Eylül askeri yönetiminin emir komuta zinciri içinde yaptırdığı ve ana fikri “devleti vatandaşlara karşı korumak” olan, bütün vatandaşlarını “potansiyel suçlu” olarak gören bir anayasadır.
Medeni, demokrat, sivil bir anayasanın ana fikri, ancak bunun karşıtı olabilir: Vatandaşların; bütün vatandaşlarının bütün haklarını, bütün özgürlükleri güvence altına alan, devleti değil insanı koruyan bir anayasa medeni, demokrat ve sivil bir anayasadır.
Meclis Anayasa Uzlaşma Komisyonu’nun böyle bir anayasanın temelini hazırlamak için çalıştığını sanıyorduk veya umuyorduk. Oysa 82 anayasasına can veren ruh bu komisyonda hortlamış ve “basın özgürlüğü” maddesi önerisi olarak kendisini göstermiş.
Maddeyi hazırlayanlar, komisyonun AKP’li üyelerine “teknik destek” sağlayan hukukçular, maddeyi öneri olarak komisyona getirenler de AKP’li üyeler.
Önerilen madde, basın özgürlüğünü güvence altına almak bir yana, bu özgürlüğün her durumda son derece kolayca sınırlanmasının bütün koşullarını sağlıyor.
Bir lafa zaten “milli güvenlik-kamu düzeni-genel ahlak” diye girdiğiniz zaman bu üç kavramın içine her şeyi sokmaya hazırlanıyorsunuz demektir.
“Suriye’nin düşürdüğü uçakla ilgili açıklamalar tatmin edici değil” dersen milli güvenliği tehlikeye atarsın. “Kamu çalışanları işe şortla da gelebilsin” dersen kamu düzenini bozarsın; çoğunluğun aykırı gördüğü bir evliliği savunursan genel ahlakı çiğnemiş olursun. “Boşanma kolaylaştırılsın” dersen aile hayatını korumamış olursun. Yargıyı, yargı kararlarını eleştirirsen yargının tarafsızlığının ve bağımsızlığının sağlanması kuralını bozarsın.
Diğer yandan, basın araçlarına “suç aleti olarak el konulmaması” ilkesi anayasadan çıktığı anda her matbaanın, her bilgisayarın hatta kitabın suç aleti olarak gösterilmesinin yolları da açılmış olur.
AKP’nin hukukçularının yazdığı, milletvekillerinin önerdiği “basın özgürlüğü” maddesi, ne tarafından bakarsanız bakın, “bu ülkede özgür basın olamaz” maddesidir. Böyle bir madde ile de medeni, demokrat ve sivil bir anayasa olmaz. 82 anayasası ruhuyla, devleti ve ‘ahlakı’ koruma güdüsüyle yapılacak anayasa, üç aşağı beş yukarı yine bir 82 anayasası olur.
