* Saç niye dökülür?
Saç dökülmesi, saç köklerini tam olarak yıkıma uğratarak saçın yeniden çıkma şansı olmadığı iz bırakan dökülmeler ve iz bırakmayan dökülmeler olarak ikiye ayrılabilir. İz bırakanlar, yanıklar, 'kellik hastalığı' ve çok sık görülmeyen bir grup deri hastalığıdır ve çoğu kez bölgesel dökülme şeklinde görülür. İz bırakmayan dökülmelerdeyse dökülme nedeni ortadan kaldırılabilirce saçların tekrar çıkma şansı yüksektir. Bunların arasında en iyi tanınanı, erkekler için neredeyse kader olarak kabul edilen doğal dökülmedir. Nedeni belli değildir. Ama kişinin dayısı ya da babası kelse kel olma olasılığı daha fazladır.

Kadınsı etki yapar
* Erkeklik hormonunu fazla salgılayanlar kel olur deniyor...
Doğru. Kel olanların erkeklik hormonlarının daha yüksek olduğu söylenir. Ama bu avuntudan öte geçmez. En güçlü savunucuları da kel kafalı erkeklerdir. Bu kişilerde erkeklik hormonlarında fazlalık saptanamamış olmakla birlikte, kadınlık hormonları (östrojen) verildiğinde veya erkeklik hormonlarının etkisini azaltılıp, işlevlerini engelleyen ilaçlar verildiğinde saçlar yeniden çıkabiliyor. Ama bununla kalmıyor. Göğüs ve kalça büyümesi gibi özelliklerin oluşması da müessesenin hediyesi oluyor.

* Ya tedavisi?
Erkek dökülmelerinde bundan 10-15 sene öncesine kadar çok çözüm yoktu. Kelliğin kıymetini bil deyip idare ediyorduk hastaları. Günümüzde çok güçlü ilaçlar var. Dökülmeyi durduruyor. Hatta kökleri ölmemiş, biraz zayıflamış saçların güçlenmesini sağlıyor. Yıllardır kullanılan bir losyon var. Minoksidil içeriyor. En etkili ilaçlardan biri. Yüzde 5'lik ve 2'lik iki ayrı tipi var...

* Şampuan şeklinde mi?
Hayır. Losyon şeklinde. Günde iki kez saça sürülüyor ve kalıyor. En az 6 ay kullanmak gerekiyor iyi sonuç vermesi için. Yalnız bütün saçla ilgili ürünler kullanıldığı süre içinde etkili oluyorlar. Ama bırakıldığında etkisi bitiyor. Kişi derse ki ben buna önem veriyorum. Saçımı korumak istiyorum. Ömür boyu kullanılabilir. Bunlar denenmiştir. Yan etkileri yok denilecek kadar az olan ilaçlardır...

* Ne gibi yan etkileri var?
Tıraşsız alanlarda kıl çıkartıyor.

* Sürülmeyen yerlerde de mi çıkartıyor?
Taştığı yerlerde daha güçlü çıkartabiliyor. Bu yüzden yüzde 5'liği erkek tipi diye satılıyor.

* Ne kadar yoğunluk sağlıyor?
Yüzde 10-20 kadar. Ayrıca varolanın da dökülmesini önlüyor.

* Pahalı mıdır?
Aylık tedavisi 60 milyon civarı.

Kist saç dökebilir
* Peki kadınlardaki saç dökülmesine gelirsek...
Erkeklerdeki gibi kader değil. Cinsiyet özellikleri nedeniyle kaçınılmaz dökülmeler yok. Tepede, erkek tipi dökülmeye benzer seyrelme varsa, beraberinde adet görme bozuklukları, kıllanma artışı görülüyorsa bu hormonal bozukluk olasılığını artıran bir durumdur. En sık rastladığımız nedenlerden bir tanesi yumurtalık kistidir. Bu durumda hormon testlerini, jinekolojik muayeneleri yaptırıp nedeni bulmaya çalışıyoruz.

* Başka sebepler de var mı?
Kansızlığın bazı şekilleri, özellikle demir eksikliği anemisi de kadınlarda saç dökülmesine sebep olabilir. Doğumdan 3 - 4 ay kadar sonra başlayan ve nedeni anlaşılamamış bir özel dökülme şekli daha vardır ve 6 ay kadar sonra düzelir. Uzun süren çok sıkı zayıflama rejimleri de saç dökülmelerine neden olabilir. Kadınlarda saç dökülmesine neden olan üçüncü önemli etkense psikolojik nedenlerdir.

* Kestirmek, kazıtmak saçı gürleştirir mi?
Hayır. Ağaç budama ile paralel düşünülen birşey. Ama kesinlikle birbirine paralel değil. Kesme ve kazınma gibi işlemler de saçın uzama hızını artırmaz.

* Doğal bir saçın gürleşmesi için ne yapmak gerekir? Zeytinyağı, bademyağı sürmek iyi gelir mi?
Berber ürünleri mi? Hiçbir şekilde etkisi yok.

* Briyantin ve jöle saç döker mi?
Hayır dökmez. Şampuanlar, saç kremleri, briyantinler, jöleler, spreyler ve benzeri kozmetik ürünler hiç bir şekilde saçların uzamasını önleyemez ve saç dökülmesine neden olmazlar.

* Peki çok kalitesiz bir ürünse...
Öyle de olsa dökmez. Olsa olsa tahriş eder... Alerji yapar. Zaten hemen bırakırsınız. Onun için hoşuna giden istediği ürünü istediği kadar kullanabilir...

* Kepekle nasıl başa çıkılır?
Ciddi bir hastalık sayılacak bir durum değil. Daha çok kozmetik bir yakınma. Kişinin yapısıyla ilgili bir olay. Kesin çözümü yok... Düzeltiyoruz. Tamamen sıfıra geliyor. Ama tekrarlayabiliyor. Pek çok kepek şampuanı var. Çok da güzel etki ediyorlar. Ancak bunların belli evrelerle kullanılıp iyileşme görüldükten sonra, yani 2-3 ay sonra bırakılması gerekiyor. Çünkü saçta direnç gelişiyor. Bir süre sonra etki etmemeye başlıyor.

* Kepek saç dökülmesine yol açar mı?
Çok tartışılan bir konu bu ama hayır.

* Saç yıkama sıklığı ne olmalı?
Hiçbir ölçüsü yok. Hergün de yıkanabilir. Sadece daha çok yağlanma olur. Çünkü biz saçımızı mikroptan arınsın diye değil güzel görünsün diye yıkıyoruz. Tamamen sosyal bir olay. İsteyen her gün yıkar, isteyen ayda bir yıkar. Nasıl rahat ediyorsanız. Hiç önemli değil. Ama her yıkamada tek şampuan yeterli. Çünkü günümüzdeki şampuanlar tek yıkamada yağı kiri alıp temiz, güzel görüntü verecek kadar güçlü.

* Sık sık fön çektirmek zararlı mı?
Hayır. Burada zararlı olan fön değil germe hareketidir. Sürekli olarak saç gerilerek, çekilerek işlem yapılırsa ya da gerilerek çekilerek bağlanırsa o gerilen alanlarda 10-15 sene içinde saç seyrelir. Ve dökülme kalıcı olur. Fönde önemli olan çekmedir, sıcaklık değildir.

* Peki ama sıcak fönün hiç zararı yok mu?
Yok. Zaten yansa hissedersiniz...

* Günde kaç tel saçın dökülmesi normal?
Kafamızda 100-150 bin civarında saç var. Sürekli yenilenir. Her bir saç telinin başlangıç ve bitişi farklıdır. Yerine yenisi çıkmamaya başladığı zaman saç dökülmesi dediğimiz olay başlar. Günde 100 tel saça kadar dökülme doğal sınırdır. Aşırı dökülme kabul etmiyoruz. Her bir kökten yaklaşık 22 kere saç çıkar. Her saçın belli bir ömrü var. 4-6 sene yaşamaya devam eder. Dökülen bir saç telinin yerine ise yenisi 6-10 haftada çıkar.

Boya kanser yapmaz
* Boyaların kanser riskini artırdığı söyleniyor...
Hayır. Bunlar tek yönlü bakış açısıyla söylenen şeyler. Eğer öyle olsaydı şimdiye kadar çoktan yasaklanırdı. 10-15 senede bu tür vakalar çıkardı. İlişkiyi kurmak çok zor. Boyalarda olabilecek tek ciddi sorun alerjik reaksiyondur. O da ancak boyanan bölgelerde olur... Kullanılan sıklık ve miktar ciddi bir duruma açabilecek oran değil. Ayda bir kereden bir şey olmaz. Net ve açık söyleyeyim. Saça uygulanan hiçbir kozmetik saç ürünü, boya, jöle, sprey ne kullanırsanız kullanın, hiçbiri saç dökmez, hiçbiri de saç çıkartmaz.