Başta büyük şehirler olmak üzere Türkiye genelinde kiracılar ve ev sahipleri arasındaki anlaşmazlıklara her geçen gün bir yenisi ekleniyor. Son olarak bir kiracı ile ev sahibinin arasına birkaç haftadır Avrupa'yı ve ülkemizi etkisi altına alan sıcak havalar girdi.
İstanbul Pendik'te oturduğu evin aşırı sıcak olması nedeniyle klima taktıran E.S., ev sahibinin daireyi boşaltmasını istemesi karşısında neye uğradığını şaşırdı.
Bir süredir kira ücreti konusunda ev sahibi ile sorunlar yaşadığını söyleyen E.S., “Kiralar uçuk bir hal alana kadar kendisiyle güzel ve seviyeli bir iletişimimiz vardı. Geçen yıl kira zammı döneminde, ev sahibime enflasyon oranında artış yapmayı teklif ettim. Yüzde 25 oranında zamlı kirayı gönderip konuyu kapatmak da bir seçenekti ama bunu yapmak istemedim. Hatta makul bir ücrette uzlaşmaya da hazırdım. Ama teklifim sonrasında ev sahibi adeta çılgına döndü. Kendi kafasına göre bir ücret belirledi ve onu istedi. İstediği miktar ödediğim kiranın iki katına yakındı” dedi.
“Başka bir yere taşınmayı da düşündük ama yeni ev kiralamak bütçemizi daha da zorlayacaktı. O yüzden mecburen ev sahibinin istediği rakamı kabul ettik. Geçen yılı böyle atlattık ama iki ay sonra yeni zam dönemi geliyor. Bu sefer evi boşaltmamı istiyor. Çünkü şimdiden söylediği yüksek bedeli değil, yüzde 25 yasal oranda zam yapacağımı söyledim. Henüz beş yılımı da doldurmadım. Yüzde 25'i duyunca sinirlendi. Evden çıkmam için taktırdığım klimayı bahane ediyor” diye devam eden E.S., yaşadıklarını şu sözlerle anlattı:
-- Eşim hamile ve iki ay sonra doğum olacak. Bu yıl çok sıcak bir yaz yaşıyoruz. Eşim de bundan çok etkilendi… Hem zor geçen hamilelik hem de aşırı sıcaklardan bunaldı. Ben de dairemize klima taktırdım. Alt komşum bu durumu fark edince hemen ev sahibine söylemiş. O da bir saat içinde kapıma dayandı.
-- “Neden klima taktırdığını söylemiyorsun? Duvarları deldirmeye hakkın yok, klimayı sökün” dedi. Ben de kendisine sıcakların eşimi çok etkilediğini, o nedenle klima taktırdığımı hatta evden çıkacağım zaman duvarlarda sorun olduysa bunu düzelteceğimi söyledim. Sonuçta nasıl kiraladıysam öyle bırakmam gerekiyor.
-- Israrla klimayı istemediğini, evi boşaltmamız gerektiğini söyledi ve gitti. Sürekli bunu bahane ederek mesajlar atıyor. Bu olay eşimle beni çok huzursuz etti. Eşime ve çocuğuma bir şey olacak diye korkuyorum…
Peki ev sahipleri, taktırılan klima nedeniyle kiracıyı evden çıkarabilir mi? Hukuk bu konuda ne diyor?
‘KİRACI MUTLAKA MÜLK SAHİBİNE HABER VERMELİ VE YAZILI ONAYI ALINMALI’
Konuyla ilgili görüşlerine başvurduğum Avukat Taylan Tekinalp, “Her şeyden önce konuta klima taktırılması konutun duvarında delik açılmasına neden olabiliyor. Bu da konutta değişiklik veya yenilik yapılması anlamına gelir. Dolayısıyla eğer klimanın dış ünitesi ile bağlantı kurulabilmesi adına konutun duvarında delik açılması kaçınılmazsa, bu durumda Türk Borçlar Kanunu’nun 321'inci maddesi gereğince mutlaka kiraya verene danışılmalı ve onun yazılı onayı alınmalı” dedi ve ekledi:
“Ancak bu noktada kiraya verenin klima için onay vermesi zorunlu değil. Bu tamamen onun iradesine bağlı. Zira klima bulunmaması taşınmazın kullanım amacına aykırı teslim edildiği anlamına gelmeyecektir.”
'Sen öde kiradan düşelim teklifini kabul etmeyin...' Ev masraflarına dikkat! Kiracı haksız duruma düşmemek için nasıl bir yol izlemeli?
‘30 GÜN VERİLEN SÜRE SONRASI DUVAR ESKİ HALİNE GELMEDİYSE TAHLİYE TALEP EDİLEBİLİR’
Bu durumun tahliye sebebi olup olmayacağına dair de konuşan Taylan Tekinalp, “Kiraya veren, klima taktırılmasına ve bu kapsamda duvarda delik açılmış olmasına yazılı olarak rıza göstermemişse, öncelikle sözleşmeye aykırılığın giderilmesi, yani klimanın sökülerek duvarın eski haline getirilmesi için kiracıya yazılı olarak en az 30 gün süre vermeli…” dedi.
“Verilen süre içerisinde taşınmaz eski haline getirilmezse sözleşmenin feshedilmesi için dava açılabilir” diyen Tekinalp, “Yazılı olarak kiracıya bu konuda bildirim yapılmamışsa, yapılan bildirimde süre verilmemişse veya 30 günden az süre verilmişse, verilen sürenin dolması beklenmemişse ve süre içerisinde kiracı tarafından aykırılık giderilmişse, ev sahibi kiraya veren sözleşmenin feshini ve taşınmazın tahliyesini isteyemez” diye konuştu.
BİNANIN DIŞINA TAKILAN HERHANGİ BİR AYGIT SORUN OLABİLİR
Klimanın bir de binanın dış cephesine takılan ünitesi var. Binanın dış cephesi için ortak alan diyebiliriz. Bu noktada nasıl sorunlar ortaya çıkabilir?
“Bu sorunun cevabı esasen Kat Mülkiyet Kanunu’nun (KMK) konusudur” diyen Taylan Tekinalp, “Anılan KMK’nin 19’uncu maddesine göre; kat maliklerinden biri, bütün kat maliklerinin beşte dördünün yazılı rızası olmadıkça ana gayrimenkulün ortak yerlerinde inşaat, onarım ve tesisler, değişik renkte dış badana veya boya yaptıramaz” dedi.
Tekinalp, “Bu yükümlülükler kiracılar için de geçerli. Dolayısıyla dış cepheye bir klima uygulama yapılacaksa bunun için kat maliklerinin en az beşte dördünün onayının alınması gerekir. Bu noktada kat malikleri, bu kurala aykırı olarak taktırılan klimanın sökülmesini isteyebilir ve dava açabilir” ifadelerini kullandı.
KİRACILAR HANGİ EŞYALARI ALIRKEN VE TADİLAT YAPARKEN EV SAHİBİNE HABER VERMELİ?
Bu soruma “Kiracılar herhangi bir eşya alırken kiraya verene haber vermekle mükellef değildir” diyen Taylan Tekinalp, “Ancak aldıkları eşyaların montajı, işletimi, işlevi, klima olayında olduğu gibi taşınmazda değişiklik/yenilik yapmaya sebep oluyorsa, bu durumda o değişiklik/yenilik için kiraya verenin yazılı onayı alınmak zorundadır” dedi.
Tekinalp, şöyle devam etti:
-- Taşınmazın rutin kullanımından doğan ufak çaplı tadilatlar (örneğin bozulan bir adet musluğun tamir ettirilmesi) kiracının sorumluluğundayken, kullanımdan bağımsız doğan tadilat ihtiyaçları (örneğin tavanın akması nedeniyle yapılacak boya-sıva işleri) kiraya verenin sorumluluğundadır.
-- Bunlardan ilkinde tadilat işlemi için kiraya verene durumu bildirme ve onun iznini alma gereği bulunmamaktadır. İkinci durumda ise kanunun deyişiyle, kiraya verenin ayıptan doğan sorumluluğu doğmaktadır. Böyle hallerde durum derhal kiraya verene bildirilerek ya tadilatı yapması istenmeli ya da tadilat kiracı tarafından yapılacaksa kiraya verenin yazılı rızası alınmalı.
