İskoç Millî Partisi (SNP) İngiltere’nin HDP’si sayılır. Zira etnik-bölgesel temelde siyaset yapıyor her ikisi de. Gerçi aralarındaki farklar benzerlikten daha çok. En başta İskoç ayrılıkçı hareketi hiçbir zaman teröre bulaşmadı, kan akıtmadı. Ama yine de özellikle İngiltere’de iki hafta önce yapılan, Türkiye’de ise iki hafta sonra yapılacak seçimler bağlamında benzerlikler öne çıkıyor.
İskoçlar bir süre öncesine kadar hep sol eğilimi dolayısıyla İşçi Partisi’ne destek verdiler. Ancak etnik-bölgesel temelde siyaset yapan partilerin sahneye çıkmasıyla bu durum sona erdi. İskoç milliyetçi hareketinin gelişmesi ve ayrılıkçı taleplerin güçlenmesi karşısında İşçi Partisi zor durumda kaldı. İskoç milliyetçilerinin taleplerine destek vermediği takdirde İskoçya’dan oy alamayacak, bunlara destek vermesi dwurumunda ise İskoçya dışındaki oylarını kaybedecekti.
İşçi Partisi lideri Ed Miliband, seçimden hemen önce “Asla SNP ile koalisyon yapmam; iktidarın bedeli SNP ile koalisyon olacaksa bu bedeli ödemem” diyerek tercihini açıkladı. Neticede dar bölge sisteminin uygulandığı seçimlerde İskoçya’daki sandalyelerin çoğunu SNP kazandı; SNP lideri Nicola Sturgeon’ın ifadesiyle “İşçi Partisi’nin İskoçya’da tabutuna son çivi çakıldı.” Ama Miliband İskoç ayrılıkçılarıyla aynı safta yer almayı tercih etmiş olsaydı muhtemelen bütün İngiltere genelinde partisinin tabutuna çiviler çakılacaktı.
Şimdi de bizdeki duruma bakalım... Bazı anket sonuçlarına dayanılarak yapılan projeksiyonlara göre, HDP’nin yüzde onluk seçim barajını aşıp Meclis’e girmesi durumunda AK Parti’nin tek başına iktidar olmaya yetecek sayıda sandalye kazanması da zora girebilir. Dolayısıyla hükümet kurmak için bir koalisyon söz konusu olabilir. Ancak koalisyon lafı edildiğinde hiçbir parti kendi adının HDP ile birlikte anılmasına razı gelmiyor. Hatta HDP ile koalisyon yapmayacaklarına dair taahhütte bulunmak zorunda hissediyorlar kendilerini.
Oysa diğer partilerin hiçbiri için böyle bir dışlama söz konusu değil. Mesela bütün partilerin karşısında adeta birleştikleri iktidar partisi muhtemel bir koalisyon hükümeti için de vazgeçilmez ortak durumunda. Keza CHP ve MHP için de “asla koalisyon yapmam” diyen yok. Ama HDP ile koalisyon yapmayı aklının ucundan bile geçiremez hiçbir parti. Çünkü binlerce cana mal olmuş bir terör sabıkası var Türkiye’deki Kürt Siyasi Hareketinin. Haddizatında PKK’nın siyasi kanadı olarak ortaya çıkan HDP özellikle çözüm sürecinde kendisini parti olarak şiddetten ayrıştırmaya yönelebilirdi; bu fırsatı değerlendirmeyi hiç düşünmedi. Hatta bu yöndeki ümitleri kanlı 6-7 Ekim cinayetlerindeki tavrıyla boğdu.
Ancak bütün bunlara rağmen HDP’nin parti kimliğiyle seçime katılması Kürt siyasi hareketinin terörden ve hatta ayrılıkçı eğilimlerden uzaklaşması için bir fırsat daha doğurdu. HDP sözcülerinin mitinglerde yaptıkları konuşmalara bakarsanız, etnik-bölgesel siyasetle ilgisi olmayan konularda seçim vaatlerinde bulunduklarını, yani partilerini “Türkiye partisi” gibi konumladıklarını görebilirsiniz. Toplumun genelinden oy ve destek istemenin gereği bu çünkü...
Bu Türkiye adına bir kazanımsa eğer, HDP’nin Meclis’e girmesi durumunda da Kürt Siyasi Hareketi’nin giderek daha legal zeminde faaliyete yönelmesi ve şiddet eğiliminin güç kaybetmesi mümkün olabilir. Bu partinin bir hükümet ortaklığına dahil olması ise bu gidişatı daha da güçlendirir elbette. Ama bugün için ne HDP buna hazır ne de toplumun geri kalanı. Önce HDP’nin “Türkiye partisi” olduğunu topluma kabul ettirmesi lazım.
