Türkiye gastronomisi Michelin, Zagat, Feinschmecker gibi gastronomik derecelendirme sistemlerine benzer bir organizasyona kavuşuyor. YEDY’nin kurucu üyesi ve sözcüsü Adnan Şahin anlattı.
Son yıllardaki umut verici gelişmelerle dünya arenasının yükselen yıldızları arasına giren Türkiye gastronomisi sonunda Michelin, Zagat, Feinschmecker gibi prestijli gastronomik derecelendirme sistemleri ile kıyaslanan bir organizasyona kavuşuyor. Türkiye coğrafyası bütünündeki gastronomik faaliyetlerin etik kurallar içerisinde derecelendirilmesi prensibine dayalı, ilk derecelendirme sistemi olan YEDY’nin gastronomi dünyasının duayenlerinden oluşan Danışma Kurulu üyeleri son hazırlıklarını tamamladı.
Ülkemizde bugüne kadar bu anlamda ulusal ya da uluslararası bir çalışma olmaması tüm çevrelerde gastronomi sektörünün en önemli eksikliklerinden biri olarak değerlendiriliyordu. Bu eksikliği gidermek amacıyla 2014 yılında ilk adımı atılan YEDY’nin ilk etapta Türkiye’yi kapsayan sonuçları 24 Ağustos tarihinde açıklanacak.
YEDY’nin hikayesi ne zaman nasıl başladı?
2014’te Yedi Köşeli Yıldız ismi ile kuruldu. YEDY olarak devam etti. YEDY, bir gastronomik ölçme değerlendirme ve derecelendirme sistemi. Dünyada 150 yıldır faaliyet gösteren derecelendirme sistemleri ülkelere gastronomik katkı sağlıyor. Ülkemizde direkt, dolaylı olarak bütün ilgili ve tüketicilerin yiyecek ve içecek işletmelerine ilişkin ortak şikayetleri de kalite seviyesi, standart gibi ölçülebilen sıkıntılar hakkında. Diğer taraftan işletmecilerin büyük kısmı da kendilerini geliştirme yolunda eksik bilgiye sahipler.İşte bütün bu nedenler YEDY’nin doğmasına neden oldu.
YEDY Türkiye gastronomisi için ne gibi kazanımlar getirecek?
Bir kere restoran işletmeleri için YEDY bir çıpa vazifesi görecek. Bu çıpayı oluşturan kriterler işletmelerin daha gelişmesi, daha güvenli, daha lezzetli, daha iyi hizmet ve fiyat standartları sunması gibi temel gereksinimleri daha yukarı çekecek. İyiler için motivasyon yeterince iyi; iyi olmayanlar için ise teşvik sağlayacak. Tabii en önemlisi bundan nihai tüketiciler fayda görecek. Özetle ülkemizde yiyecek ve içecek sektörünün gelişmesineönemli katkılar sağlayacak.Bir kere kaliteli, doğru pişirme teknikleri ve mevsimsellik gibi temel unsurlarda iyileşme olacak. Her yemeği yapan ansiklopedi gibi mönüleri olan yiyecek ve içecek işletmeleri kendine çekidüzen verecek ya da sıradanlaşacak. Konsept kelimesi daha anlamlı olacak; yani Türk Mutfağı işletmesinin mönüsünde tiramusu olmayacak.
YEDY’de işletmeler nasıl derecelendiriliyor?
Yıldız için kullanılan kriterler uluslararası standartlar. 1 yıldız işletmenin olduğu il, ilçede tercih edilen mekanları, 2 yıldız işletmenin bulunduğu il, ilçenin yakınında iken yol değiştirmeye değecek mekanları, 3 yıldız ise sadece orada yemek deneyimi yaşamak için o şehre gidilebilecek mekanları belirtiyor. Yıldız almaya hak kazanmasa da sıra dışı, başarılı bulunan ve tavsiye edilen işletmeler Lezzet Noktası kategorisinde değerlendiriliyor.Lezzet noktaları İstanbul’da bir otelin çatı katındaki bir restoran ya da Anadolu’da bir mahallenin ara sokağındaki bir işletme olabilir. Burada aradığımız şey bir hizmet standardı değil, sadece lezzet.
Organizasyonda 102 müfettiş var
YEDY organizasyonu için kimliklerini gizli tutmayı kabul etmiş, gastronomi konusunda bilgisi ve tecrübesi olan, 49’u İstanbul, 53’ü bölgelerden olmak üzere 102 gizli müfettiş 4 yıl boyunca aralıksız çalışarak derecelendirme çalışmalarını yürüttü. Tamamı titizlikle seçilmiş müfettişler büyük gizlilik içinde sıradan bir müşteri gibi restorana giderek mönüyü inceledi, masa örtülerinden kaşık-çatala, ambiyanstan müziğe kadar restoranı tepeden tırnağa mercek altına aldı ve derecelendirme yaptı. Müfettişler alanında en yetkin kanaat önderlerinden oluşan YEDY Danışma Kurulu tarafından belirlendi; hiçbir şekilde talep doğrultusunda bir işletmeye inceleme yapılmadı. Sistemin bir yönetim kurulu (Kurucular Kurulu) var, ayrıca zaman zaman standartları tartıştığımız ve sistem eksikliklerini paylaştığımız ülkemizin saygın isimlerinden oluşmuş Danışma Kurulu var. Bir ülke direktörü ve yedi bölge direktörü var.
Kanaat önderleri yıldız sistemini belirledi
YEDY Kurucular Kurulu ve Danışma Kurulu kimlerden oluşuyor?
YEDY Kurucular Kurulu Anadolu Halk Mutfağı Derneği Başkanı Adnan Şahin, Mutfak Dostları Derneği Başkanı Zeynep Kakınç, Günaydın Et Restaurantları Kurucu Ortağı Cüneyt Asan, Grafikir Reklam Ajansı Başkanı Bora Çınar, TIFF Yapım Yönetim Kurulu Başkanı Ufuk Akgün, Doktor Bülent Şen, NTV Operasyon Müdürü Cengizhan Kocahan ve Dolce Pastaneleri Kurucusu Nilgün Ertuğ’dan oluşuyor. YEDY Danışma Kurulu üyeleri arasında ise ülkemizin önde gelen F&B danışmanlarından ve Mutfak Dostları Derneği Başkan Yardımcısı Osman Serim, Türk Kahvesi Kültürü ve Araştırmaları Derneği Yönetim Kurulu Üyesi ve Arzum Yönetim Kurulu Başkanı Murat Kolbaşı, TÜRES Başkanı Ramazan Bingöl, Yemek Kültürü Araştırmacısı ve Yazar Filiz Hösükoğlu, Gastronomi Yazarı, Yemek Fotoğrafçısı ve Stilisti Aydan Üstkanat, Mutfak Dostları Derneği Danışma Kurulu Üyesi ve Yemek Yazarı Sevim Gökyıldız, Habertürk Gazetesi Köşe Yazarı ve Yüksek Mimar Ali Esad Göksel, Mutfak Dostları Derneği Yönetim Kurulu Üyesi ve Yemek Yazarı Nedim Atilla, Şarap Dostları Derneği Eski Başkanı Ahmet Aykut, Dünya Gazetesi Gastronomi Yazarı Faruk Şüyun, IC Holding Turizm ve Hizmetler Grup Başkanı Orhan Hallik, İş Adamı Orhan Kesikoğlu ve Türkiye Aşçılar Federasyonu Başkanı Zeki Açıköz gibi gastronomi dünyasının kanaat önderleri sayılan isimler bulunuyor.
YEDY 81 ili ve Kıbrıs’ı da kapsıyor
Derecelendirme sistemi şu anda hangi illeri kapsıyor?
Bizim için Türkiye bir bütün. Gastronomik ölçme değerlendirme ve derecelendirme açısından daha ayrıcalıklı bir kent yok. Çünkü bu dört yıllık bir çalışma. Zaten 2014 yılı için YouTube’da küçük bir araştırma yaparsanız Kanal D Ana Haber, BloombergHT’de Ali Çağatay’ın programlarında sistemi en ince ayrıntıları ile anlattığımı görürsünüz. Kaldı ki yine aynı yıl içinde bazı gazeteler YEDY’yi anlatan haberlere geniş yer vermişti. Şu an itibari ile YEDY 81 ili ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetini kapsıyor.
2018 yılında Madrid’te Orta Avrupa ve Balkanlar için lansman yapmak üzere hazırlıklar sürüyor. Yurt dışında fiilen bu işle meşgul olan Fransa’da, İspanya’da, Almanya’da, İtalya’da ve Bosna’da direktörlerimiz var.
Haberin Devamı
