Koç Grubu’nun amiral gemisi Arçelik’in Güney Afrika’da satın aldığı Defy tesislerini birlikte gezdiğimiz Koç Holding Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Koç ile Hint Okyanusu kıyısındaki Durbin’de yediğimiz yemekte farklı konulardaki düşüncelerini de öğrenme şansı buluyoruz.
Bir Türk markasının çok uzak diyarlarda satın aldığı önemli bir markanın tesislerini gezmişiz ve haklı olarak da gururlanmışız. Hele hele Afrikalı siyah işçilerin Türkiyeli yeni yatırımcılarını tam bir beyaz olarak görmemesi ve “Siz bizden her şeyimizi almaya gelmemişsiniz” diyerek son derece sempatik bir şekilde karşılaması da bizi ayrıca mutlu ediyor.
Koç Grubu buradaki yatırıma 400 milyon dolara yakın para koydu. İlave üretim bantları ile yatırım tutarı belli ki daha da artacak. Yemekte konu Türk yatırımcıların global ölçekteki operasyonlarına geliyor. Yıldız Holding’in İngiliz bisküvi devi United Biscuits’i 3.3 milyar dolara satın aldığı operasyon akıllarımızda henüz çok taze.
Belli ki Mustafa Koç da bu operasyondan çok etkilenmiş. Murat Ülker’e özel bir mektup yazdığını, kendisini tebrik ettiğini belirtiyor. “Ülker nokta bir atış yaptı” derken bu operasyonun kendilerinde de bazı değişimleri tetikleyeceğini şu sözlerle vurguluyor:
“Ülker’in yaptığı iş muazzam bir iş. Yurt dışı ile bu kadar ilintiliyiz her şeyi takip ediyoruz açıkçası bu satın alınan bisküvi firmasının bu kadar yaygın olduğunu bilmiyordum. Bizim de açıkcası bu tip girişimlere açık olmamız lazım. Paradigmaları değiştirmek açısından bu konuda çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Ana işlerimiz dışında başka fırsatlara başka iş dallarına da odaklanmalı, bu yaklaşımlara açık olmalıyız. Çıtayı daha yüksek bir yere koymalıyız.”
GLOBAL OLMALIYIZ
Mustafa Koç yakın gelecekte bu tür alımların gerçekleşmesi halinde Koç Topluluğu’nun cirosunun büyük bir bölümünü Türkiye dışındaki operasyonlarından sağlayacağı bir yapıya da kavuşabileceğini belirtti. Koç, “Otomotivde biliyorsunuz çok ciddi bir yatırım açıkladık. Tüpraş yine Türk sanayiisinin en büyük yatırımını gerçekleştiriyor. Ancak biraz daha ağırlığımızı bundan sonra global şirket olmak yönünde dışarıya doğru kaydıracağız” diye konuştu.
HAZİRAN SEÇİMLERİNDEN SONRA İSTİKRARLI DÖNEME GİRECEĞİZ
Mustafa Koç mevcut siyasi ortam ve genel ekonomi ile ilgili gelen sorulara da yanıt verdi. Önümüzdeki yıl yapılacak genel seçimlerim ekonomiyi nasıl etkileyeceğine dair soruyu şöyle yanıtladı:
“Bardağın dolu tarafına bakacak olursak bu kadar çalkantılı bir dönemden sonra bile ekonomide çok fazla kesintiye uğramadık. İki tane seçim atlattık. 2015 yaz ayında yapılacak genel seçimden sonra Türkiye’de en az 4 yıl bir daha seçim olmayacak. O bakımdan daha istikrarlı bir döneme gireceğimize inanıyorum.“
Kutuplaşmayı hâlâ bir tehdit olarak gördüklerini kaydeden Koç, “Bu çok mahsurlu. Memleket iyi kötü gidiyor. Dünyaya ve etrafımıza baktığımız zaman yüzde 3.5-4 büyüme gıpta edilecek bir büyüme. Bence artık önümüze bakıp işlerimize odaklanıp hayatımızı idame ettirme zamanı diye düşünüyorum” dedi.
Koç cari açık belası ile başedebilmek için bir genel seferberlik gerektiğini yoksa işin içinden çıkılamayacağını da vurguladı. İşsizliğin bir tehdit olduğunu söyleyen Koç, “Bu sosyal açıdan bir tehdit. Ancak bir diğer taraftan baktığınızda fabrikalara formen bulamıyorsunuz. Enteresan bir çelişki var” diye konuştu.
EV SAHİBİYDİK
Koç’a son TÜSİAD toplantısına katılan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın patronları azarlar gibi konuşma tarzı hatırlatıldı. TÜSİAD üyelerinin tüm konuşmayı sessizce dinlemesinin daha sonra epey eleştiri aldığı belirtildi. Koç “Orada herhangi bir şey söylemek doğru olmazdı. Ev sahibi olarak herkes de öyle yaptı. Kendisi beyaz sayfa açmamız lazım dedi. Yeni bir Türkiye diye de saptama yaptı. Dolayısıyla bu kutuplaşma kimseye bir şey getirmiyor” yorumunu yaptı.
BİR GÖMLEĞİMİZ KALDI
Geçtiğimiz günlerde Türkiye’ye gelen ve bir konferansa katılan Fransız ekonomist Thomas Piketty, enflasyonun toplumda eşitsizliği artırdığını bu yüzden servet vergisi alınması gerektiğini belirtmişti. Koç’a servet vergisi ile ilgili düşüncesi soruldu:
“Daha ne vereceğiz. Bir gömleğimiz kaldı. Önce hele bir kayıtsız ekonomi kayıt altına alınsın. İşler düzelmiyorsa sonra bunu tekrar konuşmak lazım.”
FUTBOLDAN ARTIK HİCAP DUYUYORUM
Mustafa Koç babası Beşiktaşlı Rahmi Koç’un aksine iyi bir Fenerbahçelidir. Ali Koç’un Fenerbahçe sevgisini ise belirtmeye gerek yok. Ancak Türk futbolunda son dönemde yaşanan gelişmeler iyi bir Fenerbahçeli olan Mustafa Koç’u da soğutmuş durumda. Bu duygu değişimini şu sözlerle aktardı: “Futboldan hicap duyuyorum. Artık daha ötesi yok. Bence şu anda geldiğimiz nokta düşündürücü ve üzücü. Şöyle söyleyeyim ben 2-3 yıl hatta 3-4 yıl evveline kadar maçlara giderdim. 2 kızım da koyu Fenerbahçelidir. Formaları giyip hafta sonu maça giderdik. Onun bir ritüeli vardı. Önce Kalamış Marina’ya gidilir, yemek yenir oradan maça geçilir. Şimdi kızlarım maça gitmiyor. Onları bıraktım, ben bile televizyonu açmıyorum maalesef.” ‘Ali Koç da mı böyle düşünüyor’ diye sorduk. “Onu kendisine sorun ancak onun da düşüncelerinin çok farklı olduğunu düşünmüyorum” dedi.
