Baz istasyonlarının kanseri tetikleyip tetiklemediği henüz bilinmiyor ancak belediyelerde bir dizi rant hastalığına sebep olacağı belli oldu. Baz istasyonlarından kira almanın peşine düşen belediyeler aylık 350 milyon liranın üzerindeki gelire göz dikti.
Geçen hafta içinde Karasu Belediyesi’nden gelen haberle konu yeniden hortladı. Aslında Karasu Belediyesi’nde yaşanan olaydan önce Bakırköy Belediyesi’nin de bir süredir GSM operatörlerini rahatsız eden kararları vardı. Bakırköy Belediyesi’nde hafta içinde basına da yansıyan özel kalemde görevli çaycının dövülme olayının ardında da bir baz istasyonu hikayesi çıkarsa kimse şaşırmasın.
Şu ana kadar GSM operatörleri 80 binin üzerinde baz istasyonu kurdular. Bu baz istasyonlarının bazıları kule tipi, bazıları da bina tipi. Kule tipi olanlar boş arazilere dikiliyor. Bina tipi olanlar ise şanslı bina sahiplerine ekstra kazanç sağlıyor.
Önce Maliye uyandı
Kimse farkında değil ama baz istasyonlarında ciddi bir kira geliri var. Tıpkı ev kirası gibi baz istasyonlarının da yerine, semtine göre değişen kira tarifeleri var.
2 bin liradan başlayıp, 50 bin liraya kadar çıkabiliyor. Ortalamasını 7 bin lira alsak 50 bine yakın bina tipi baz istasyonuna GSM operatörleri ayda 350 milyon lira kira ödüyor.
İstanbul’da Beyoğlu, Nişantaşı, Maslak gibi bölgeler Türkiye’de baz istasyonlarına en pahalı kiraların ödendiği yerler olarak öne çıkıyor. Sektör temsilcileri baz istasyonu kiralarının emlak kiralarıyla paralellik gösterdiğini, en yüksek bedellerin de en değerli bölgelerde ödendiğini ifade ediyor. Genellikle apartman ve bina çatılarına kurulan baz istasyonları binanın ortak giderleri için kullanılıyor. Karayolları ve Orman Bakanlığı arazileri de bu iş için kullanılırken, bunların dışında belediye tesisleri, cami, stadyum gibi noktalarda da kiralama yapılıyor.
1 yıllık kontrat yapılıyor
Baz istasyonları cep operatörleri tarafından 1 yıllık kira kontratları üzerinden yapılıyor. GSM sektöründeki bu ranta önce Maliye uyandı. Bu kiraların peşine düştü.
Şimdi ise sıra belediyelere geldi. Bazı belediyeler yasadaki boşluğu da dikkate alarak GSM operatörlerinden binaya ödediği kira kadar belediye payı istemeye başladı. Bu işe aracılık eden, yasadaki boşlukları bilen, belediyeleri operatörlere karşı kışkırtan danışmanlar ortaya çıktı.
Hatta bu işi bir adım öteye taşıyıp, belediye sınırlarındaki tüm baz istasyonu kiralama işlerini takip edecek şirketi belirlemek üzere ihale düzenleyenler de oldu.
Bakırköy Belediyesi’nde geçen hafta yaşanan bir olay basına yansıdı. Özel Kalem’de görevli bir çaycının, ‘Sırlarımızı niye sağda solda anlatıyorsun’ denerek dövüldüğü iddia edildi. Olay, dayak yediğini iddia eden kişi tarafından yargıya taşındı. Bakalım sonu nasıl bitecek? Çaycının sağda solda anlattığı sırların arkasından ne çıkacak?
Şu an birşey söylemek zor ancak belki de bir baz istasyonu kiralamasına dayalı rant paylaşımı hikayesi duyacağız bu olayın ardında.
4.5G ile istasyon kurulumu artacak
1 Nisan 2016 itibarıyla mobil iletişimde 4.5G teknolojisi devreye girecek. Her 3 operatör de gerekli olan altyapılarını kurmak üzere kolları sıvadı. Şu an 80 binin üzerindeki baz istasyonu sayısının 4.5G ile 110 binin üzerine çıkması bekleniyor. Yani operatörler en az 30 bin baz istasyon daha kuracak. Bu istasyonlar için de yer bakılacak, yeni kira sözleşmeleri yapılacak. Dolayısıyla baz istasyonu kiralarından oluşan havuzun suyu artacak, daha da iştah açacak. GSM operatörleri ise belediyelerin bu ekstra kazanç talebine karşı Ankara’dan bir yasal hamle bekliyor. Yasadaki boşlukların doldurulması, haberleşme özgürlüğünü sekteye uğratacak engelleme girişimlerinin önüne geçilmesi bekleniyor.
Nasıl şanslı bina olunur?
Baz istasyonlarına sağlık kaygısı ile bazı binalar ve daire oturanları karşı çıkıyor ancak bazı apartman yöneticileri de ortak giderlerin karşılanması için bu yola başvurulmasını kabul ettirebiliyor. Ancak bu konuda sadece istekli olmak yetmiyor. Yani binanızı baz istasyonu kurulumuna açsanız bile yapılan testlerde sizin binanızın konumu bu işe uygun çıkmayabilir. Çünkü uygun açı, yapılan planlamalardan sonra bir binayı gösteriyor. Baz istasyonunun en iyi verimi o lokasyonda kurulduğu takdirde sağlayacağı ortaya çıkınca pazarlıklar da başlıyor.
