Uzun bir aradan sonra Malatya’ya gittim. 1998 yılında gitmiştim son kez. Şehri çok değişmiş buldum. Malatya dediğimizde ilk akla gelen kayısı. Malatya, Türkiye’nin kayısıda ihracat şampiyonu. Ama öncelikle Malatya’da beni çok etkileyen bir konuya değinmek istiyorum. Malatya ‘yaşam kurtarma merkezi’ olmuş. Malum karaciğer nakli en zor organ nakillerinden. Birçok ülkede canlıdan canlıya karaciğer nakli yapılamıyor, yapılmasına izin verilmiyor. Malatya İnönü Üniversitesi karaciğer naklinde Avrupa birincisi, dünya ikincisi olmayı başardı. Karaciğer nakli olmadığında yaşama şansını kaybeden yüzlerce kişi İnönü Üniversitesi’ndeki merkez sayesinde yaşama dönüyor. Ameliyatlardaki başarı oranı yüzde 83.
Hedef 2015’te birincilik
Markalaşmak, üniversitenin adını duyurmak adına da çok başarılı bir örnek. 2015 yılında da dünya birincisi olmayı hedefleyen bir ekip var Malatya’da. İnönü Üniversitesi rektörü Prof. Cemil Çelik, üniversiteye bağlı hizmet veren Turgut Özal Tıp Merkezi Başhekimi Yrd. Doç. Mehmet Aslan ve karaciğer nakil ameliyatlarını Malatya’da başlatan efsaneleşmiş isim Prof. Sezai Yılmaz’la İnönü Üniversitesi’nde sohbet ettik. Rektör Çelik, Malatyalı işadamlarının 40 milyon liralık katkılarıyla üniversiteye yapılan yatırımları anlattı.
Hastanenin yüzde 80’i 1-2 kişilik hasta odalarına kavuşmuş. Turgut Özal Tıp Merkezi 1200 yataklı. Karaciğer Nakli Hastanesi ise 160 yataklı. 2013 yılında 1000’inci karaciğer naklini yapan merkez yakında büyecek. 35 milyon liralık bir ek yatırımla Karaciğer Nakli Merkezi’nde 12 ameliyathane olacak. Bu başarının sırrını sorduk, Prof. Çelik, ‘ Buradaki doktorlarımız yalnızca üniversitede çalışıyor. Döner sermayeden elde edilen gelirin yüzde 34’ü çalışanlara gidiyor’ dedi.
Çatapat bitiriyor
Bu ameliyatların mimarı olan Prof. Sezai Yılmaz Malatyalı bir doktor. Bölgede karaciğer nakillerindeki başarının sırrını soruyoruz. Prof. Yılmaz, “Bölgede Hepatit B çok yaygın” diye anlatmaya başlıyor. Hepatit B aşılamalar yetersiz olduğu için anneden çocuklara geçiyor. Taşıyıcı anneler bir neden, ikinci neden çevresel faktörler. Bu arada bölgede çocuklar çatapatlarla çok oynuyor. Çatapattaki kimyasal maddeyi yutan çocukların karaciğeri iflas ediyor. Bu çocukların tek kurtuluşu hızla yapılan karaciğer nakli. Bu arada Malatya’ya Rusya, Azerbaycan, Polonya, Almanya’dan hastalar geliyor.
113 bin ton kayısı ihraç ediliyor
Malatya demek kayısı demek, Malatyalıların deyimiyle ‘mişmiş’ demek. Malatya, Türkiye’nin kayısı ihracatının yüzde 70’ini karşılıyor. Yılda 113 bin ton kuru kayısı ihraç ediliyor. 7.5 milyon kayısı ağacı var Malatya’da. 2013 yılında Malatya’nın kayısı ihracatından 330 milyon doları aşıyor. Malatya’nın öne çıkmayan bir yönü de var. Kültür turizmi için harika bir yer. Nemrut, Aslantepe, Battalgazi, DarendeÖKubbe Dağı’nın eteklerinden yükselip Nemrut’a çıkmak, Darende’de Kanyon’da rafting yapmak, Aslantepe’de Hitit uygarlığının izlerini sürmek... Kültür A.Ş. Genel Müdürü Murat Nalçacı’nın eşliğinde gezdik çoğu yeri. Malatya’nın turistik değeri başka bir yazıya kaldı...
