Şehir yaşamı malum çok yoğun, hareketli. Şehirde soluk almaya, rahat bir mekanda oturup düşünmeye, uzaklara bakmaya hepimizin çok ihtiyacı var. Bu yaz İstanbul Modern’e yolu düşenler gördü. İstanbul Modern’in bahçesindeki alanda ‘Göğe Bakma Durağı’ kuruldu.
Doğrusu adını duyduğum anda beni mıknatıs gibi çekti. Küçücük alanda gölgeliklerin altında oturan sohbet eden çoğu yabancı kişileri gördüğümde kentin açık alanlarında aslında ne kadar farklı projelere ihtiyaç olduğunu düşündüm.
Dün bir grup gazeteci arkadaşımla birlikte İstanbul Modern’in Yönetim Kurulu Başkanı Oya Eczacıbaşı’nın davetinde buluştuk. Göğe Bakma Durağı’nın genç mimarlarını tanıdık, projeyi dinledik. Göğe Bakma Durağı’nın direklerine dokunduk, denizi hissettik.
Öncelikle hatırlatmak isterim. Sanırım çoğunuzun da aklına hemen geldi. Göğe Bakma Durağı, Turgut Uyar’ın şiiri. Proje adını bu şiirden alıyor.
‘İkimiz birden sevebiliriz göğe bakalım... Falanca durağa şimdi geliriz göğe bakalım.../ Senin ellerinde ne var bilmiyorum. Tuttukça kalabalık oluyorum, güçleniyorum... Göğe bakalım...’
Ne çok ihtiyacımız var değil mi bu satırları hayata geçirmeye... Proje nasıl hayat buldu? Konusuna gelince...
NY’deki (The Museum of Modern Art) MoMA, MoMA PS1 ve İstanbul Modern’in birlikte düzenlediği Genç Mimarlar Programı (YAP) kapsamında proje hayat buldu. YAP 2 yılda bir yaz aylarında genç ve yükselen mimarlara açık alan tasarlama imkanı sunan bir proje. 1998’den beri NY’deki MoMA’da uygulanıyor. Uluslararası bir çalışma olan YAP’ın 15 yıllık bir tarihçesi var. MoMA, Roma’daki MAXXI ve Santiago’daki CONSRUCTO ve İstanbul Modern tarafından yapılan çağrıyla genç mimarlar projeler ürettiler.
Sevince Bayrak ve Oral Göktaş’tan oluşan ‘SO? Mimarlık ve Fikriyat’ın projesi, müzenin bahçesi için uygun bulunan proje oldu.
Genç mimarların Göğe Bakma Durağı’nı anlatalım kısaca. İstanbul Modern’in bahçesinin altı deniz. Proje öncelikle bunu hatırlatıyor: Bastığın yerin altında deniz var. Mimarlar zemine delikler açtırıp denizden göğe uzanan çelik çubuklar yaptırmış. Bunların üzerinde de ikişer çelik gölgelik var. Gölgelikler aynı zamanda ayna. Oturma koltukları ise ağlarla örülmüş kullanılmış araba lastikleri.
GALATA PORT’TA NEDEN OLMASIN?
İstanbul Modern’deki toplantıda YAP’ın seçici kurul üyelerinden Mimar Süha Özkan, Emre Arolat ve Melkan Tabanlıoğlu, YAP’ın sponsorları Polimeks’in Yönetim Kurulu Başkanı Erol Tabanca, Garanti Bankası Genel Müdür Yardımcısı Nafiz Karadere ve Vitra Genel Müdürü Atalay Gümrah da vardı. Erol Tabanca, verdikleri destekten söz ederken bu tip mimari çalışmaların kalıcı olmasını dilediklerini söyledi. Malum, yakında bölgede Galata Port projesi hayat bulacak. ‘Galata Port projesi içinde de Göğe Bakma Durakları neden olmasın fikri’ toplantıda yeşerdi. Doğuş Holding’in gerçekleştireceği Galata Port projesinde de açık alanların kullanımında yenilikçi projelere ihtiyaç var. Ferit Şahenk belki destek verdikleri bu projenin İstanbul’da kalıcı olmasını da sağlar.
