Sebze ve meyvelerdeki ilaç kalıntılarının kokteyl etkisi var

Genelde resmi açıklamalarda bunun ‘çok düşük seviyelerde’ olduğu söyleniyor, ancak İngiliz bilimadamları aynı görüşte değil! Araştırmalarda meyve-sebzelerdeki kalıntıların ayrı ayrı incelendiği, ancak ‘kokteyl etkisi’ üzerinde durulmadığını vurguluyorlar.
Liverpool Üniversitesi’nden toksikolojist Dr. Vyvyan Howard ‘Hamile kadınlar büyükannelerinin maruz kalmadığı kadar çok kalıntıya maruz’ diyor.
Kokteyl etkisinin, meme kanserine yakalanma riskini artırıcı bir neden olan, genç kızlarda ergenliğe girme yaşının düşmesine yol açtığı düşünülüyor. 1960’lardan beri meme kanseri görülme sıklığı dramatik bir şekilde artmış durumda.
2001’de İngiliz hükümetinin yaptırdığı araştırmada 1148 yiyecek çeşidinde ilaç kalıntısı saptandı. Buna karşın sadece 6 organik yiyecekte kalıntı bulundu.
Gelin bu araştırmanın sonuçlarına bir göz atalım:


Marul
Yapraklı sebzelerde ilaç kalıntısı bulunma olasılığı çok daha yüksek. Marulların yarısı ilaç kalıntısı içeriyor. Bu illegal ilaçlardan biri de sinir sistemi üzerinde toksik etkisi bulunan böcek öldürücü dimethoate. Dimethoate Avrupa Birliği tarafından hormon bozucu olduğu şüphesiyle yasaklanmış bir kimyasal.


Portakal
Narenciye grubu meyvelerin yüzde 100’ünün ilaç kalıntısı içerdiği saptandı. Kullanılan ilaçlardan birinin erkeklerde sperm sayısındaki azalmalar, meme ve testis kanseriyle ilişkili olduğu düşünülüyor.


MUZ
Muz sağlıklı atıştırma yiyeceği olarak önerilen yüksek bir potasyum kaynağı. İncelenen muzların yarısından fazlasının ilaç kalıntısı içerdiği görüldü! Çok sık kullanılanlardan biri olan imazilil, Amerikan Çevre Koruma Birliği tarafından ‘insanlarda kanser yapıcı etkisi olabilir’ diye tanımlanan, hasat sonrası mantarlarını öldürücü bir ilaç. Tropikal sebze ve meyvelerin daha çok kalıntı içerdiği de belirlendi.


Elma
Yüzde 72’sinin kalıntı içerdiği görüldü. Bulunan ilaç kalıntılarından chlorpyrifos; dünyanın en çok kullanılan böcek öldürücülerinden biri. Böceklerin sinir sistemlerini harap ederek öldüren bir organofosfat.


Armut
Yüzde 63’ünde kalıntı bulunduğu saptandı. 1995’ten beri yapılan kontrollerde armutları daha biçimli hale getirmek için bir gelişme düzenleyici olan chlormequat kullanıldığı belirlendi.


ÇEKİRDEKLİ MEYVELER
Çekirdekli meyveler C vitamini ve Beta-karotenden (A vitamininin bitkisel şekli) zengin, ama kalıntı bulundurma olasılıkları yüksek. Yüzde 50’si kalıntı içeriyor. En çok rastlanan ise geniş spektrumlu bir mantar öldürücü olan iprodione. İprodione’un hormonal dengeyi bozduğu düşünülüyor. 2002’deki kontrollerde kayısıların yüzde 63’ünde ilaç kalıntısı bulundu.


Patates
Patateslerin yarısında kalıntı saptandı. Bunlardan biri Dünya Sağlık Örgütü’nün ‘çok tehlikeli’ diye sınıflandırdığı, bir sinir zehiri olan böcek öldürücü aldicarb. 1999’daki özel bir araştırmada, çocuklara yedirilen patateslerden alınan örnekte hükümetin belirlediği güvenlik sınırının üstünde aldicarb kalıntısı olduğu belirlendi. Bunun anlamı; o patatesi yiyen her çocukta ani etkiler ortaya çıkabileceği idi. Avrupa Birliği ‘kirli on iki’ denen böcek öldürücülerden biri olan aldicarbın yasaklanması kararını oylamaya aldı. İngiltere ‘kullanmaya devam’ oyu kullandı.


TAHILLI KAHVALTI YİYECEKLERİ VE EKMEKLER
İngiltere’de tahıllardan yapılan barların, çok şekerli olmalarına rağmen ‘hareket halindekiler’ için en sağlıklı kahvaltı olduğu şeklinde reklamı yapılıyor. 2001’de barların yüzde 67’sinde ve kahvaltılık cerealların yüzde 29’unda ilaç kalıntıları saptandı. Aynı yıl ekmeklerin yüzde 38’inin de kalıntı içerdiği görüldü.
Bu yazıdan sonra ‘Biz ne yiyelim şimdi?’ diye sorduğunuza eminim. Tek yol ülkemizde organik yiyecek üretiminin artması. Böylece organik yiyecek ucuzlayacak ve daha geniş kitlelere ulaşabilecektir.


Light mutfak

ÇİN BÖREĞİ

n 2 avuç soya filizi
n 2 havuç rendesi
n 2 kabak rendesi
n 1 bardak organik süt
n 1 yufka
n Çörek otu

n Havuç ve kabağın suyunu iyice sıkın.
n Tüm sebzeleri karıştırın.
n Yufkayı 8 eşit parçaya bölün.
n Her parçaya sebze karışımınızdan koyup, geniş bir sigara böreği gibi sarın. Yan taraflarını zarf gibi kapatın.
n Her bir parçayı organik süt dolu bir kaseye batırıp çıkartın.
n Pişirme kağıdı serdiğiniz fırın tepsisine yerleştirin.
n Üzerlerini çörek otuyla süsleyin.
n 170 derece fırında 40 dakika kadar pişirin.


Sepetteki sağlık

Aloe vera

Anavatanı Güney Afrika.
Tedavide MÖ. 1500’lerde kullanılmaya başlanmış bir bitki.
Eski Mısır papirüslerinde cilt sorunları için kullanıldığı yazılı.
Kılcal damarların genişlemesi ve yanıklarda bölgeye kan akımının artmasına
yardımcı maddeler içeriyor.
Yanıklarda, böcek
sokmalarında, küçük yaralanma ve kesilerde kullanılıyor.
Sindirim sorunlarına
da iyi geliyor.
En çok kullanıldığı yer
kabızlık.