Kışı biraz baharatlandıralım!

Mutfağımda ocağın hemen yanında acı kırmızı biber, karabiber, kekik, nane, zerdeçal duruyor. Birkaç yıldır manzara bu! Nedenine gelince... Dünyada katıldığım konferanslarda hep Hindistan’da kanser oranlarının ne kadar düşük olduğu konuşuluyor ve nedenleri araştırılıyor. Özellikle de baharatlar üzerinde duruluyor. Biz Türkler, Hintliler kadar çok ve çeşitli baharat kullanmıyoruz. Ama yararlarını öğrenince sizin de benim gibi hayatınızı biraz daha baharatlandıracağınıza eminim. Hadi gelin şu soğuk, depresif kış aylarını biraz baharatlandırıp, şenlendirelim. İşte başımızın tacı yapmamız gereken baharatlar...

Gelecek için ondan daha fazla umut vadeden baharat yok

ZERDEÇAL

Zerdeçal baharatların süperstarı. Santa Fe, New Mexico’daki Araştırma Enstitüsü’nün başındaki Dr. David Frawley’nin şu sözü zerdeçalın ne olduğunu açıklamaya yetiyor:
‘Tüm hastalıklara iyi gelecek tek baharat seçmem gerekseydi zerdeçalı seçerdim.’
Zerdeçal, Batı toplumlarına göre kronik hastalıklara çok daha az rastlanan Hindistan’da neredeyse tüm yemeklerde yerini alıyor. Zerdeçalı bol tüketen ülkelerde kanser oranları çok düşük.
* Zerdeçalın etken maddesi kurkumin adlı bileşik. Çok güçlü bir antioksidan olmasının ötesinde yangıyı önleyici etkisi var. Vücuttaki her organı koruyup güçlendiriyor.
* Çin ve Hindistan’ta iki bin yıldan fazladır tedavi amaçlı kullanılıyor.
* Hakkında yüzden fazla araştırma var; kanseri önlediği ortaya kondu.
* Hayvanlar üzerinde yapılan deneylerde kolon kanserini önlediği görüldü. İnsanlar üzerinde yapılan deneylerden de ilk sonuçlar elde edilmeye başlandı.
* Rahim ağzı kanserlerine neden olan HPV’yi ( Human papilloma virüs) öldürebildiği görüldü.
* Karabiber ve zerdeçalı birlikte kullanmak etkiyi artırıyor. Karabiberin içindeki piperine ile kurkumin birleşince toksinleri atmamızı sağlıyor.
* Sigara içenlerin diyetlerine kurkumin eklendiğinde idrarlarındaki sigaraya bağlı zehirli atık maddelerin azaldığı görülmüş.
* Farelere lahana, karnabahar gibi sebzelerde bulunan isotyosiyanat ile birlikte verildiğinde prostat kanserinin büyümesini engellediği görülmüş.
* Hindistan’da Alzheimer görülme oranı nüfusun yüzde 1’inden az. Nedeninin kurkumin olabileceği düşünülüyor.
* Kötü kolesterolü düşürüyor, iyi kolesterolü artırıyor.
* Karaciğeri temizleyen enzimleri artırıyor.
* ABD’deki dünyanın en önemli üniversitelerinden Tufts’da fazla kiloyu da engelleyebileceği gösterildi. İki grup fare yağdan zengin yiyeceklerle beslendi. İlk gruba kurkumin desteği verildi. 3 ay sonra kurkumin desteği alan grup daha az kilo aldı.
Ne kadar zerdeçal yemeli?
Hindistan’da 1 kişi günde ortalama 1 çay kaşığı zerdeçal yiyor. Bitkinin günde 16 grama kadar herhangi bir toksik etki yaratmadığı görülmüş. Emilimi artırmak için zeytinyağı ile birlikte yemelisiniz.

Kolesterolü düşürüyor KEKİK

Ülkemiz adeta kekik cenneti. Dünya kekik ihtiyacını bizden karşılıyor. Kekik hem baharat olarak et yemeklerinde vazgeçilmezimiz hem de çay olarak sevilerek tüketiliyor.
* Kekik yağının iki ana bileşeni var: Carvacrol ve thymol. Bu iki madde bakteri, virüs, mantar ve parazitlere karşı etkili.
* Kekik ekstresi alan grupla almayan karşılaştırıldığında alan grupta kötü kolesterolün azaldığı, kan akımının iyileştiği görülmüş.
* Türk araştırmacılar tüm baharatları teste tabi tuttuklarında kekik, kötü kolesterolün zarar verici etkilerini önlemede diğerlerini sollamış.
* Yiyecek zehirlenmesine yol açan birçok bakteriyi öldürüyor. Bu yüzden her tür eti kekiklemek doğru bir yöntem.
* Kekik yağı karaciğeri güçlendiriyor.
* Pamukçuğa iyi geliyor.
* Kadınlarda vajinal mantar enfeksiyonunu gidermeye yardımcı.
* Halk arasında sinirleri yatıştırdığına inanılıyor.
* Alzheimer tedavisi için de umut vadettiği düşünülüyor.

Bir zamanlar kralmış KARABİBER

Dünyada en iyi biberi üreten yer Hindistan’ın Malabar kıyısı. Bu yörede yetişen biber ‘piperine’den çok zengin.
* Karabiber bakteri üremesini engelliyor. Romalılar etlerini biberle korurmuş.
* Hintliler binlerce yıldır kabızlık, güneş yanığı, diş çürümesi, böcek sokması, kalp-akciğer hastalıkları, artrit için kullanmışlar.
* Amerika’da gastroenterologlar 1,5 gram biberin transit zamanını hızlandırdığını görmüş. (Transit zamanı; yiyeceğin sindirim sistemini terk etme süresi demek. Transit zamanı uzadıkça yiyecek bağırsak içinde gereğinden fazla kalıp, kabızlığa, hücre değişiklerine yol açabiliyor.)
* Piperine pankreasın sindirim enzimlerini salgılamasını hızlandırıyor.
* Kolon kanserine iyi gelebileceği düşünülüyor.
* Hindistan’da meme kanserli farelerde yapılan araştırmada yaşam süresini uzattığı saptanmış.
* Tayland’da yapılan bir araştırmada Alzheimer hastalığına iyi geldiği tespit edilmiş.
* Beynin daha iyi çalışmasını sağladığı belirlenmiş.
* Sigarayı bırakmada yardımcı. Sigara tiryakisi karabiber yağı içeren buharı solursa sigara içme isteği azalıyor.
* Tansiyonu düşürücü etkisi de bulunuyor.

Annemizin çorbası onsuz olmaz: Nane

Nane kokusu hangimize annemizin çorbasını hatırlatmıyor ki? ‘Ülkenizde en sevilen baharat ne?’ diye sorulsa aklıma ilk nane geliyor. Bakalım bizim sevgili nanemizde neler var?
* Spastik kolona (IBS) iyi geliyor. Çünkü sindirim kaslarını gevşetici özelliği var.
* Gaz ve şişkinliği gideriyor.
* İçerdiği mentol bileşiğiyle nefes almayı kolaylaştırıyor.
* Zihin açıcı özelliği var.
* Stresi azaltıyor.
* Nane yağı ise her yaşta diş çürüklerine iyi geliyor.


Haftanın sözü: ‘Değişim hayatın gerçek baharatıdır. Tüm tadı o verir.’
William Cowper/ İngiliz şair ( 1731-1800)