Stresle, can sıkıntısıyla baş etmek için yiyeceğe yöneliyorsanız sorun var demektir. Duygusal açlık yiyecekle giderilemez. Sorunun kaynağı çözülmeli...
Rahatlamak, stresle başetmek için yemeye veya aç olduğumuzda değil, ödül olarak yemeye "duygusal yeme" diyoruz. Duygusal nedenlerle yiyenler yiyecek isteklerinin önüne geçmekte zorlanırlar. Yeme isteği, uyandığında artık tek düşündükleri o yiyecektir.
Arada sırada yiyceği ödül olarak kullanmakta bir sorun yok. Ama stresle, can sıkıntısıyla baş etmek için yiyeceğe yöneliyorsanız sorun var demektir. Duygusal açlık yiyecekle giderilemez. Sorunun kaynağı neyse o çözülmeli.
Acaba duygusal yemeniz var mı?
Stres altındayken daha fazla mı yiyorsunuz?
Tok olduğunuzda bile yiyor musunuz?
Kendinizi daha iyi hissetmek için mi yiyorsunuz?
Yiyecek size kendinizi güvende mi hisettiriyor?
Yiyecekler karşısında kendiniz güçsüz, kontrolsüz mü hissediyorsunuz?
Niçin aşırı yiyoruz?
Birçok nedeni var. Aşırı heyecan beyindeki tatmin olma merkezinin hassasiyetini azaltabilir ve kişi hiç farkına varmadan çok yiyebilir.
Duygusal nedenlere bağlı da çok yenebilir. Yalnızlık, alarm durumu, üzüntü hep fazal yedirtebiliyor. Aşırı yeme dönemlerinin yüzde 70-95’i duygusal nedenlerden kaynaklanıyor. İnsanların çoğu yeme-içmeyi gerçekten açlık- susuzluk duygusuyla değil, duygusal veya sosyal nedenlerle gerçekleştiriyor.
Aşırı yemek travmatik bir durumdan uzaklaşmak için bir savunma mekanizması da olabiliyor.
Gece yeme sendromu
Geceleri televizyon önünde atıştırmak obezitenin en büyük nedenlerinden. Gece yeme sendromunuz varsa sağlıklı atıştırmalıkları deneyin. Havuç dilimleri, kerveviz sapları, çiğ karnabahar parçaları, salatalık dilimleri, evde yapılmış yufka gibi.
Az hareket ediyorsanız, az yemeniz gerek!
Hareket etmediğiniz zaman kaloriler yakılmıyor ve yağa çevriliyor. Bu yüzden az hareket ediyorsanız az yemelisiniz. Ne kadar çok hareket ederseniz o kadar fazla yeme şansınız olacaktır. Yani yemeğimizi haketmemiz gerekiyor.
Duygusal yemenin türleri
Pozitif duygulara bağlı aşırı yeme
Negatif duygulara bağlı yeme
Nötr duygular nedeniyle aşırı yeme.
Impulsive aşırı yemek: Ani, bir istekle aşırı yemek. Bu tür, psikosomatik bozukluklarla ilişkilendiriliyor. Bu tür aşırı yemede kişi aniden örneğin bir reklamda gördüğü yiyeceği yer.
İçgüdüsel beslenme
Tamamen gerçek, fizyolojik olarak açlık duygusu nedeniyle beslenme.
Gerçek yaşamda hep şu iki duygu arasında seçim yapmak zorunda kalıyoruz: Zounluluk mu? Keyif mi?
İçgüdüsel beslenme milyonlarca yıllık evrim sürecinde oluşmuş durumda. Bu yüzden içimizdeki gerçek beslenme güdüsüne kulak vermemiz gerekiyor. Vücudumuzu dinlemesini yeniden öğrenmemiz gerekiyor. Doyduğumuzda durmak ancak böyle mümkün...
Aşırı kilolu ve şişmansanız sizi bekleyen riskler neler?
-Erken yaşlanma.
-Yüksek tansiyon
-Damar tıkanıklığı
-Tip 2 Diyabet
-Kalp krizi
-Felç
-Kanser
-Karaciğer yağlanması
-Safra kesesi hastalıkları
Neden ve ne yediğimin farkında değilim
Duygusal nedenlerle yiyenler neden yediklerinin ve ne yediklerini farkında olmayabilirler. Buna terapistler "bilinçsiz yeme" adını veriyor. Bilinçsiz yemede yemeğiniz bitse bile atıştırmaya devam ediyorsunuz, arta kalanları topluyorsunuz. Gerçekten ne yediğinizin ve neden yediğinizin farkında olmanız gerekiyor.
Kişinin vücuduyla barışık olmaması aşırı yemeye itebiliyor.
Artık çoğumuz masa başındayız. Fazla kalori harcamıyoruz. Bu yüzden aşırı yediğiniz zaman şişmanlıyoruz.
Duygusal yemeyi önlemek için neler yapabilirsiniz?
-Yiyecek günlüğü tutun
-Stresinizi yönetin
-Gerçekten aç mısınız karar verin
-Arkadaşlarınızdan destek alın
-Kendinize bir uğraş bulun
-Baştan çıkaran neyse eve sokmayın
-Kendinizi affedin