22. Avrupa Obesite Kongresi için Prag’daydım. Burada daha önce Cambridge’de bir konferansta izleyip hayran olduğum Obesite Yönetimi Profesörü Dr. Arya M. Sharma ‘yı görünce peşini bırakmadım. Prof. Sharma Kanada’da Alberta Üniversitesi’nde Obesite Araştırma Merkezi’nin başında. Çok ilginç bilgiler aktardı. Son 30 yıldır diyet yapmak insanları şişmanlatıyor mu konusu tartışılıyordu. Çoğu kişi yakınır ‘ Diyet yaptım, ardından daha fazla kilo aldım,yağlandım’ diye… Bunun doğruluğu bilimsel olarak kanıtlanmış durumda. Normal kiloda olan biriyseniz diyet yapmanız ileride daha şişman olmanıza yol açıyor. İşte Prof. Sharma’dan öğrendiklerim:
‘Diyet yapmak sizi şişman yapabilir’ diyorsunuz. Neden?
Evet. İsviçre Fribourg Üniversitesi’nden arkadaşım Prof. Abdul G. Dulloo’nun araştırması bunu kanıtladı. Diyetler sonrası çoğu insan daha fazla kilo alıyor. Özellikle de normal bir kiloda başlarsanız! Vücudumuzda yağı ve kası korumak için sistemler var. Yağ kitlemizi koruyana adipostat, kas kitlemizi koruyana proteinstat diyoruz.
Diyet sonrası kaybedilmiş kas kitlenizi kazanmadıkça yeme isteğiniz azalmıyor. Ne zamanki bu kas kitlesi yerine konuyor , yeme isteğiniz azalıyor ve kilonuzu daha rahat koruyorsunuz.
Yani ne kadar kilo verirsek verelim, kontrol mekanizmaları bizi yine genetik kodumuza sürüklüyor.
Evet. Sistemlerden biri olan adipsotat; yağ kitlemiz azalırsa yerine koymak istiyor. Burada leptininin rolü büyük, sadece o değil. Büyük olasılıkla yağ dokumuz beyne başka yollarla da sinyal gönderiyor. Metabolik hızımız düşüyor, iştah artıyor.Böylece diyet sonrası verdiğimiz kiloları hemen geri alabiliyoruz.
Peki bu proteinstat denen hakkında az şey bildiğimiz sistem nasıl işliyor?
Bu sistemin derdi de kas kitlesi, onu korumaya çalışıyor. Normal kilonuza dönünceye kadar devrede!
Neden daha ince olan diyet sonrası daha fazla kilo alıyor?
Başlangıçtaki yağ dokusu ne kadar azsa, kilo kaybı sırasında kaybedilen kas kitlesi o kadar fazla. Bu yüzden diyet yapmayı bıraktıklarında vücutlarının alışık olduğu , rahat oldukları kiloya dönmeleri, hatta daha fazla kilo alarak vücudun rahatlaması söz konusu.
Yani normal kiloda biriysek, diyet yaptıkça daha fazla kilo alacağız…
Doğru. Her diyet denemenizde üzerine koyuyorsunuz. Ama şişmanladıkça bu etki azalıyor. Burada iskelet kaslarının salgıladığı 100 ‘den fazla molekülün rolü olduğu düşünülüyoır.
Prof. Sharma anlaşılan yıllar geçtikçe neden şişmanladığımıza dair böyle çok ilginç bilgilerle karşılaşacağız.
Öyle görünüyor.
NORMAL OLUP İLLA ‘DAHA DA İNCE OLACAĞIM‘ DİYE DİDİNENLER!
Dr. Sharma ile konuşmam bana Nazilli’nin Akseki köyünde de çok uzun ve sağlıklı yaşayan üçkızkardeşin verdiği dersi hatırlattı. ‘Hiç kilo aldınız mı?‘ soruma çok şaşırmışlardı. Kilo ölçmek gibi bir dertleri yoktu. ‘Kızım Allah ne verdiyse kabul ettik’dediler. Biz metropol insanları sürekli savaş halindeyiz kendimizle.
