Doğadaki mucize: Bal

97 yaşında ölen anneannem her gün bir kaşık bal yerdi, üstelik tereyağıyla... Ben de onu örnek alıyorum. Bal çok sevdiğim ve düzenli yediğim bir yiyecek. Özellikle mevsim dönüşlerinde vücut direncimiz düşebiliyor. İşte bu sırada yüksek besin değeri, içerdiği vitaminler, antibakteriyel ve antioksidan özellikleriyle bal imdada yetişiyor.

* Arılar 1 gram bal için 4 bin"den fazla çiçeğin nektarını topluyor

Bal, vitaminler, enzimler, mineraller, aminoasitler ve vücut için gerekli olan pek çok elementi içeriyor. Bu elementler, balı diğer şekerli ürünlerden ayıran en belirgin özellik. Arılar 1 gram bal için 4 bin’den fazla çiçeğin nektarını topluyorlar. Bal, binlerce çiçeğin ve bitkinin besleyici değerlerini ve şifasını taşıyor. Beslenme ve enerji ihtiyacımıza büyük ölçüde katkı sağlıyor. Antioksidan ve antibakteriyel özelliğiyle de vücudumuzun direncini artırıp sağlığımızı korumamıza yardımcı oluyor.

* Gerçek bal sahtesinden nasıl ayrılır?

İster petek, ister süzme olsun gerçek balı sahtesinden ayırmak uzmanlar için bile zor. Kıvamına ya da rengine bakarak, koklayarak, hatta tadarak balın gerçeğini sahtesinden ayırt etmek neredeyse olanaksız. En doğru, sağlıklı ve emin yol ise laboratuvar analizi. İleri teknoloji ile donatılmış laboratuvarlarda, deneyimli uzmanlarca yapılacak analizler, gerçek balın sahtesinden kuşkuya yer vermeyecek biçimde ayırt edilmesini sağlıyor. Doğru olan , bu tür analizleri yapabilecek laboratuvar olanaklarına sahip bir markanın balını tercih etmek ve tüketmek.

* Bal petekse gerçek mi?

Hayır! Balın petek halinde olması onun gerçek bal olduğunu kanıtlamaz. Kovan yakınına konan şeker şurubu vb.’nin arılar tarafından bala dönüştürülmesi ile de petek bal elde edilebilir. Bu tür petek ballar çiçeklerin ya da bitkilerin doğadaki gerçek tadını ve şifasını içermezler. Laboratuvar analizi ise ileri teknoloji, deneyim ve uzmanlık gerektiren pahalı bir işlem. Bu yüzden her petek balın tek tek analizi pratikte olanaksız. Analiz edilmemiş balların ise sağlık açısından güvenilir olup olmadığı, soframıza nereden, nasıl ve hangi koşullarda ulaştığını bilemeyiz. Üstelik petek balını süzdüğümüzde ne kadar uğraşsak da bir bölümünün petekte kalmasını engelleyemeyiz. Sağlıklı bal tüketmenin en iyi yolu güvenilir bir markanın süzme balını yemek.

* Balda zararlı madde olur mu? Nasıl anlaşılır?

Bal doğal bir gıda maddesi. Doğal biçimde üretilir ve doğada iyi olan ne varsa içeriğinde bulunur. Balın doğasında zararlı madde yoktur. Ancak bütün tarımsal ürünler gibi bal üretiminde de, üreticiler zararlılarla ve hastalıklarla mücadele için, ilaçlara başvurmaktadırlar. Bilinçsiz ilaç kullanımı, bazen balda dünya standartlarının üzerinde kimyasal bulunmasına neden olmaktadır. Balda bulunabilecek bu tür zararlı ya da yabancı maddelerin tespiti, ileri teknoloji ile donatılmış laboratuvarlarda uzmanlarca yapılacak ayrıntılı analizlerle mümkündür.

Açıkta satılan bala dikkat!

* Açıkta satılan gıdalarda sıcaklık nedeniyle mikroplar çabuk üreyerek başta gıda zehirlenmesi olmak üzere birçok rahatsızlıklara neden oluyor. Başlıca belirtileri ise karın ağrısı, ishal, bulantı ve kusma... Ben üretiminden satışına kadar yer alan tüm aşamalarda gıdaların denetlenmesinden yanayım. Çünkü açık ve korumasız bırakılan gıdalara yabancı maddelerin bulaşması söz konusu. Bu yabancı maddeler de ciddi sağlık sorunlarına neden olabiliyor.
* Tatlı yiyecekler genelde ıslak olduğu için açıkta satılma durumunda havadaki bütün mikrobu toplayabilir. Özellikle açıkta satılan bala dikkat etmek gerekiyor.
* İçerisine ne katıldığı belli olmayan açık ballar, sıklıkla gerçek ve doğal bal ile karıştırılıyor.
* Sağlıklı bal tüketmek için güvenilir bir markanın ambalajlı balını yemekte fayda var.
* Açıkta satılan ambalajsız balların ve özellikle de petek balların analiz edilip edilmediğini bilmek imkânsız. Bal yerine belki de adına bal denen, ama gerçek ve doğal bal ile ilgisi bulunmayan bir takım ürünleri satın alabiliyorsunuz. Bazı ürünlerin etiketlerinde “bal” ifadesi bulunmasına rağmen dikkatlice incelendiğinde “bal aromalı şurup” olduğu anlaşılıyor.
* Ambalajlara, paketlere dikkat edin. Ölçüm ve denetimlerini bilimsel yollarla gerçekleştiren, gerçek ve doğallığın ispatı olarak ambalajının üzerinde yasal olarak tüm kalite standartlarını şeffafça sergileyen, ürün kaynağını açıklayabilen, kamuoyunda itibar kazanmış markalı bal ürünlerini kullanın. Ben böyle yapıyorum.