Diş gıcırdatmanın pek çok nedeni var. Bu etkenlerin bir kısmı fizyolojik, bir kısmı da psikolojik...
Dişlerimi gıcırdattığımın farkında değildim. Arada çenemde ağrıyla uyandığım oluyordu, ama fazla üzerinde durmuyordum. Dişlerimi gıcırdattığım rutin muayenede diş doktorumun gözünden kaçmadı! Hemen önlemimi aldım; artık geceleri uyurken sevimsiz de olsa bir diş koruma plağı kullanıyorum. Diş gıcırdatmanın bilimsel adı bruksizm. Neden diş gıcırdattığımız tam olarak açıklığa kavuşmamış durumda. Etkenlerin bir kısmı fizyolojik, bir kısmı da psikolojik. Diş Doktoru Sevgi Keskin “Diş gıcırdatanlar arttı” diyor.
Niçin diş gıcırdatanların sayısı attı?
Yaşam koşullarının bireylerin üzerine daha fazla sorumluluk yüklediği bir gerçek. Gece boyunca diş gıcırdatmamızın nedeni gün içerisinde maruz kaldığımız stres ya da anksiyete olabiliyor.
Peki ana sebepler neler?
Yapılan çalışmalar diş gıcırdatmanın değişen yaşam koşulları, baskı altında olmak ilintili olduğunu gösteriyor. İkincil olarak da reflü, sigara kullanımı, gün içerisindeki kafein tüketimi ya da genetik yatkınlık da dönemsel diş gıcırdatmalarına sebep olabiliyor. Bunun dışında özellikle çocuklarda süt dişlenmeden daimi dişlenmeye geçiş döneminde geçici bir süre ile diş gıcırdatma ortaya çıkabiliyor. Bu stresten bağımsız tamamen fizyolojik bir durum.
Diş gıcırdatanlar size hangi belirtilerle geliyor?
Özellikle sabahları çenede, boyunda ağrı, bazen baş ağrısı, dişlerde sallanma, çeneyi açıp kapamada zorluk, ağrı ve çene ekleminden ses gelmesi şikayetleri oluyor.
Stres az çok herkeste var. Niçin herkes diş gıcırdatmıyor?
Diş gıcırdatmanın tek sorumlusu stres değil tabii ki. Kişinin yatkınlığı da önemli bir faktör. Bunun yanısıra diş yapısındaki bozukluklar, yıpranmış ya da artık dişlerle uyumlu olmayan dolgu ya da protezler, gastro-intestinal problemler (reflü gibi) ve bazı ilaçlar da diş gıcırdatmaya sebep olabilir.
Çok nedenli bir problem
Tedavisi nasıl?
Diş gıcırdatma çok nedenli bir problem olduğu için tedavisi de bir ekip çalışmasını gerektirmekte. Bu ekip içerisinde diş hekiminin yapabilecekleri ; Aşınmış ya da fonksiyonunu yitirmiş dolguların yenilenmesi, eksik dişlerin tamamlanması, kapanış bozukluklarının tedavisidir. Daha sonra, alışılagelmiş bir tedavi şekli olarak splint (diş koruyucu kalıp) uygulaması yapılmaktadır. Yapılan son çalışmalar diş gıcırdatmanın hastanın uyku sırasında nefes alıp vermedeki problemleri nedeniyle oluşabildiğini, bunun da uyku düzenlenmesi ve havayolunun açık tutulması ile giderilebileceğini bildirmektedir. Ayrıca hastanın genel stres halini regüle edebilecek nefes ve egzersiz tekniklerinin ve yoganın faydalı olabileceği düşünülebilir.
Tamamıyle tedavi oluyor mu? Yoksa ömür boyu bu diş kalıplarını kullanmak mı gerekiyor?
Splint uygulaması tedavi amaçlı değil, dişleri sıkma ve gıcırdatma sırasında mevcut dişler üzerine gelecek aşırı yükü ve bundan dolayı oluşabilecek diş ve eklem hasarlarını önlemede yardımcı olarak kullanılmaktadır. Splint ya da oklüzal plak dişlerde gıcırdatma devam ettiği sürece kullanılmaktadır.
Diş gıcırdatan diş kalıbı kullanmazsa ne olur?
Diş gıcırdatma plağı, splintin görevi diş ve destek dokulara gelecek yükü azaltacak bir tampon bölge gibi davranmaktır. Bu nedenle kullanılması faydalıdır.
