Burun tıkanıklığı algıyı bozuyor öğrenmeyi engelliyor

Çocukların öğrenmesini engelleyecek sorunlardan biri de burun tıkanıklığı. (KBB) Uzmanı Doç. Op. Dr. Erhun Şerbetçi anlattı.

Burun tıkanıklığı nelere neden olur?

Burun tıkanıklığı, kulak burun boğaz sahasında kronikleşen, ama en az önemsenen konu... Oysa burun tıkanıklığı oksijen eksikliği anlamına da gelir. Özellikle çocuklarda dikkat dağılması, kişilik değişikliği, öğrenme güçlüğü gibi belirtilere yol açabilir. Pek çok çocuk burun tıkanıklığı yüzünden yaşadığı sorunlardan dolayı psikoloğa götürülüyor. Oksijen eksikliği örenmeyi zorlaştırdığı için öğretmenler çocukta zeka geriliği olduğunu bile düşünebiliyor. Oysa gerçekte çocuğun sadece teşhis edilmemiş ciddi burun tıkanıklığı oluyor.

Sorunun belirtileri nasıl ortaya çıkar?

Genellikle burundan konuşmayla birlikte kendini gösterir. Çocuğun genelde ağzı açık durur. Uyurken horlama olabilir. Geniz akıntısı bunlara muhakkak vardır. İnatçı öksürükler burun tıkanıklığına eşlik eder çünkü hava temizlenmeden ve ısıtılmadan akciğerlere gider. Ve bu ciddi akciğer problemlerine de sebep olur. Burun tıkanıklığı çocuklarda yüz gelişimini bile bozar. Ağız hafif açık, çene gelişimi nispeten bozulmuş ve dişler bozuk görünümde olabilir. Biz buna, ‘Geniz eti yüzü’ deriz...

Tıkanıklığın sebepleri nelerdir?

Alerjik etkenler bu soruna sebep olabilir. Sigara kullanımı, doğum kontrol hapları, yüksek alkol kullanımı konkayı şişiren etkenlerdir. Uzun uçak yolculukları ve klimaya sürekli maruz kalmak da burundaki konkayı şişirir.

Hastalık nasıl tedavi ediliyor?

Öncelikle burun içi dokuları ileri derecede şişmemişse tedavi kolaydır. Burun içi temizliğine dikkat etmek, ortamın fiziksel koşullarını düzenlemek, kuru havaya maruz kalmamak, alerjenleri ortadan kaldırmak, sigaradan uzak durmak ve doğal tuzlu sularla burun temizliği yapmak suretiyle tedavi edilebilir. Daha inatçı vakalarda yerel burun spreyleri, bir takım ilaçlarla çözümler bulunabilir. Birkaç aylık uygulamayla tamamen ortadan kalkar. Burun tıkanıklığını engellemek için kullanılan bitkisel ilaçlar, doktorun önermediği spreyler buruna zarar verir. Hepsi başlangıçta konkaları büzüştürür sonra şişirir. Ters etki yapar yani. Hatta hasta, ilaç kullanımını bırakamaz hale gelir artık çünkü konka kendiliğinden büzüşmez hale gelir.

Rastlanma yoğunluğu ne oranda?

Çoğumuzun burun sorunu var. Bunların çoğu önemli hastalıklar. Yani burun tıkanıklığı önemsenmeli. Ama arada bir olanlar doğaldır, çünkü burnun bir görevi tıkanmaktır. Tıkanarak çevredeki kötü ortamdan vücudu korur. Bunun dışındaki düzenli burun tıkanıklıklarında bir patolojik etken vardır.

Yetişkinleri nasıl etkiliyor?

Yetişkinlerde fiziki performansı azaltır. Horlama, sık tekrarlanan üst solunum yolu enfeksiyonu ve gece oksijenin az olması nedeniyle sabah zinde uyanamama, günlük aktivitelerde bozulma, dikkat dağılması, direksiyon başında uyuklama, öğrenme güçlüğü, dalgınlık gibi şeylere neden olur.

Tedavi edilmezse sonuçları ne olur?

Uyku apnesinin sonuçları çok ciddi oluyor. Uyku apnesiyle, aşırı kilo birbiriyle orantılıdır. Çünkü oksijen almayan insan kilo veremez. Oksijen yağ metabolizmasını harekete geçirir.
İleri apne sendromunda basit ilaçların, basit ameliyatların yeri yok. Biz yüksek basınçlı oksijen maskesi tedavisi uyguluyoruz.