22. Avrupa Obesite Kongresi geçtiğimiz hafta Prag’da yapıldı. Türkiye’den Vatan gazetesi adına kongreyi izleyen tek medikal gazeteciydim. Bu kongrelerde aynı anda birkaç salonda biliminsanları obesite konusundaki son bulguları paylaştılar. Sizlere en anlaşılır şekilde aktarmak için (çünkü tıp diliyle konuşuyorlar) o salondan bu salona koşturdum, sorular sordum, röportajlar yaptım...
Dr. Milos Mraz Prag Tıp Fak. Endokrinoloji ve Metabolizma Bölümü
- Günümüzde yağ dokusunun maruz kaldığı değişiklikleri artık çok daha iyi saptayabiliyoruz. Obesite insan vücudundaki yağ dokusunda da değişikliklere yol açıyor. Yani normal bir kişinin yağ dokusuyla şişmanın yağ dokusu aynı değil.
- Şişmanlıkta yağ hücreleri büyüyor. Yağ hücresi büyüdükçe yangı hücresi de büyüyor. ( kanserin ön aşamaları) Bu da vücutta genel olarak yangıyı ve insülin direncini artırıyor.
- Şişmanlık vücutta metabolik kontrolü baskılıyor.
- Mide küçültme ameliyatları olumlu, yangının azaldığını görüyoruz.
Prof.Dr. Claudio Maffesis Verona Üniversitesi
- Şişman kişilerde en önemli konu motivasyon. Değişmelerini sağlamak zor.
- 1900’lerden 2000’li yıllara yiyeceklerle aldığımız ortalama enerji arttı. Ama harcamamız azaldı. Bu da obesiteyi tetikliyor.
- Kas kitlesi yağ yakmak için önemli. Ağırlıkla çalışmak kas kitlesini aerobik egzersizlere göre çok daha iyi artırıyor.
- Egzersizi artırdıkça erken ölüm riskinizi azaltıyorsunuz.
- Yaşınız kaç olursa olsun, eğer egzersizi artırırsanız ölüm riski azalıyor.
Prof. Dr. Rudolf Weiner Almanya Sana Klinik, Metabolik Cerrahi Bölümü
Ameliyat sonrası hastalarda alkol bağımlılığına dikkat!
- Bariatrik operasyonlar sonrası hastalarda çeşitli bağımlılıklar gelişebiliyor. Başında da alkol bağımlılığı geliyor. Şişman kişinin midesini küçültüyoruz, artık eskisi kadar çok yiyemiyor ama hala yemek istiyor. Yiyecek bağımlılığın yerini alkol alabiliyor. Bu konuda çok dikkatli olmalıyız.
- Mide küçültme operasyonu geçiren kişilerde alkol normal kişilere göre çok daha hızlı etki ediyor. Tüp şeklindeki küçülmüş mideden hızla bağırsaklara geçiyor ve emiliyor, kana karışıyor. Hem hastaları hem yakınlarını bir sağlıksız davranıştan başka bir sağlıksız davranışa ( alkol, ilaç kullanımı, sigara gibi) geçmeme konusunda eğitmeli , uyarmalıyız.
- Mide küçültme operasyonları sonrasında karaciğer hızla olumlu yönde değişiyor.
- Bu operasyonlar sonrası hastalarda tat almada değişiklikler oluyor.
Prof. Luc Van Gaal Antwerp Üni. Diyabetoloji, Endokrinoloji ve Metabolizma
- Kilo vermek ölüm riskini azaltıyor
- Zeytinyağını övdük; şimdi de zeytinyağını aşırı tüketmeye başlıyorlar. Zeytinyağı sağlıklı diye aşırı yiyebiliriz sanmayın. Kalorisi çok yüksek.
- Yeterli uyumamak şişmanlamaya yol açıyor. Eğer günde 5 saatten az uyursanız 8 saat uyuyana göre obez olma şansınız çok daha fazla.
- Kilo vermek genelde ölüm riskini yüzde 25 azaltıyor. Kalp hastalıkları ve diyabet nedeniyle ölüm riskini ise yüzde 28 azaltıyor.
- Vücudumuzda beyaz yağ dokusunun yanı sıra bir de kahverengi yağ dokusu var. Kahverengi yağ dokusu boynumuzun ve göüs kafesimizdeki ana damarlarını etrafında yer alıyor. Enerjiminiz yüzde 15’ini kahverengi yağ dokusu harcıyor. Eğer kahverengi yağ dokusu azsa bu obesite nedeni.
- Kahverengi yağ dokusunu motive edecek bir ilaç üzerinde çalışılıyor, aday var. Ama deneyler çok erken safhada daha…
Prof. Carel Le Roux Dublin Üniversitesi Patoloji Bölümü Obesite kronik bir beyin hastalığı
- Açken size 1,5 litre su içirsem kendinizi tok hissetmezsiniz. Ama aynı miktarda süt içirsem tok hissedersiniz, değil mi? Demek ki bağırsakların bir hissetme yeteneği var.
- Şişman insanlarda pek çok hormonun işleyişinde sorunlar var. Şişman kişinin doygunluk hiseetmesi için normal kişiye göre çok daha fazla yemesi gerekiyor.
- İnsanlar diyet yaptıklarında yiyecek obsesyonuna girdiklerini söylüyorlar. Nedeni beyin!
- İnsanlara’ Niye fazla yiyorsun?’ diye sormanın veya ‘ Daha az ye, zayıfla’ demenin 2000 yıldır bir yararı olmadı. Bundan sonra da olmayacak! Başka şeyler var.
- Bariatrik cerrahi sonrası hastaların yeme obsesyonunun ortadan kalktığını görüyoruz.
- Obesite kronik bir beyin hastalığı. Yol açtıkları, getirdiği sorunlar inanılmaz.
- Şişmanlık nedenleri konusundaki verilerimizin %80’i beyni işaret ediyor. Psikolojik tedavi yöntemleri denedik. Ancak yine tamamen başarılı olamadık.
Prof. Catalina Pico Moleküler biyoloji Mayorka Üniversitesi, İspanya
- Hamilelikte yetersiz beslenme 224 genin değişmesine yol açıyor.
- Farelerde hamilelikte kaloriyi hafif azalttığımızda erkek bebeklerin daha yağlı doğduklarını gözledik.
- Hamileyken yeterli beslenmeyen farelerde bebeklerde beynin işleyişinde de farklılıklar gördük; bu çocuklarda beyinde yiyecek kontrolü nü sağlayan bölgelerde değişiklikler oldu.
- Bu farelerin bebeklerinde aynı zamanda enerji harcamaya yardımcı olan kahverengi yağ dokusu da daha az, bu da daha şişman olmalarına yol açıyor.
- Leptin enerji dengesinde önemli bir hormon; anne sütünde var ama formula sütlerde yok. Bu yüzden anne sütü almanın ileride obesiteyi önleyebileceğiniz düşünüyoruz. Bebeklerinizi emzirin.
